Fréttablaðið - 06.05.2010, Blaðsíða 4
4 6. maí 2010 FIMMTUDAGUR
KÍNA, AP Sést hefur til ferða Kims
Jong Il, leiðtoga Norður-Kóreu,
í Kína og er talið að hann hafi
komið í gær til
Peking þar sem
hann hafi átt að
hitta kínverska
ráðamenn.
Kim ferð-
ast með einka-
járnbrautarlest
sinni, sem
er brynvarin
sautján vagna
lest með lúxus-
búnaði af bestu gerð. Á þriðju-
dag sást til hans í Dalían, borg í
Kína skammt frá landamærum
Norður-Kóreu.
Vitað er að Kim, sem er 68 ára
og talinn heilsuveill, er flug-
hræddur og fer helst ekki úr
landi nema í lestinni. Hann hefur
ekki komið til Kína síðan 2006.
- gb
Kim kominn til Kína:
Leyniferð fer
ekki svo leynt
KIM JONG IL
HEILBRIGÐISMÁL „Þetta samkomu-
lag stendur og fellur með því að
við höldum rekstri spítalans innan
fjárheimilda í ár,“ segir Björn
Zoëga, forstjóri Landspítalans.
Spítalinn og heilbrigðisráðuneyt-
ið hafa skrifað undir samkomu-
lag um fyrirgreiðslu til að rétta af
halla síðustu ára. Síðastliðin tvö ár
hefur LSH greitt hátt í 500 milljón-
ir króna í dráttarvexti.
Lánið nemur 2,8 milljörðum
króna og er vaxtalaust. Skilyrði
fyrir lánveitingunni er að rekstur
spítalans verði innan fjárheimilda
árið 2010. Samkvæmt milliuppgjöri
fyrir fyrsta ársfjórðung er LSH
innan fjárheimilda. Björn telur
hallalausan rekstur skýra hvers
vegna stjórnvöld eru tilbúin til að
skuldbinda sig til að veita lánið,
þótt það sé vissulega skilyrt.
„Það er í raun glórulaust að hafa
borgað þessa dráttarvexti vegna
hallans sem hefur myndast. Það er
illa farið með peninga þótt það hafi
heldur ekki verið raunhæft að spít-
alinn gæti skorið niður til að mæta
þessu,“ segir Björn.
Landspítalinn hefur skipulega
greitt niður vanskil við birgja og
þjónustuaðila að undanförnu. Í
fyrsta skipti í langan tíma er spít-
alinn því í skilum við sína við-
skiptamenn. Ekki hefur komið til
málaferla vegna vanskila en Björn
dregur ekki dul á það að ný staða
létti á öllum, ekki bara spítalan-
um. „Þetta er búið að setja marga í
erfiða stöðu. Fyrirtækin, sem ekki
hafa fengið greitt, hafa þurft að
sækja dýrt fjármagn inn í bankana
til að halda sér gangandi.“
Til að setja fjárhæðir í rekstri
LSH í samhengi þá jafngilda 500
milljóna króna dráttarvaxta-
greiðslur rekstri tveggja legu-
deilda í eitt ár. Eins greiðir LSH 70
milljónum meira í dráttarvexti á
ári en spítalinn fær til tækjakaupa
á fjárlögum ársins 2010.
Unnið hefur verið að lausn síðan
í janúar 2009 en hallinn, sem
nemur þeirri upphæð sem greinir
frá í samkomulaginu, er að stærst-
um hluta tilkominn vegna geng-
isáhrifa eftir hrun. Áætlun um
endurgreiðslu lánsins mun liggja
fyrir í lok ársins. Í samkomulag-
inu er því jafn-
framt lýst yfir
að ráðuneytið
endurskoði sam-
komulagið í ljósi
fjárlaga ársins
2011.
Björn segir
samkomulag-
ið aðgerð sem
varð að grípa
til. „Þetta er skilyrði fyrir því að
við náum tökum á rekstrinum; að
vera ekki að burðast með þennan
fortíðarvanda.“
svavar@frettabladid.is
Milljarðalán til LSH
ef áætlanir standast
Landspítalinn hefur gert samkomulag við stjórnvöld um fyrirgreiðslu vegna
hallareksturs síðustu ára. Dráttarvextir síðustu ára nema 500 milljónum sem
samsvarar rekstri tveggja legudeilda í ár.
BJÖRN ZOËGA
LANDSPÍTALI Samkomulag við stjórnvöld þýðir að spítalinn getur snúið ofan af víta-
hring skuldasöfnunar. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
SAMGÖNGUR Kristján Möller,
samgöngu- og sveitarstjórnar-
ráðherra, skrifaði í gær undir
sérstaka samgöngusamninga við
sex starfsmenn ráðuneytisins.
Í þeim felst að starfsfólk-
ið velur vistvænan samgöngu-
máta, þ.e. gengur, hjólar eða
nýtir almenningssamgöngur. Þá
eiga starfsmenn, sem afsala sér
rétti til að fá afnot af bílastæði
á vegum ráðuneytisins, rétt á
samgöngustuðningi í staðinn.
Greitt verður andvirði árskorts
í strætisvagna en starfsmönnum
er frjálst að velja annan sam-
göngumáta. Þá mun ráðuneytið
bjóða starfsmönnum strætómiða
og afnot af reiðhjóli til notkunar
fyrir styttri ferðir vegna vinnu
sinnar. - bþs
Starfsfólk samgönguráðuneytisins:
Velur vistvæna
samgöngumáta
VIÐSKIPTI Kristján Már Hauks-
son, starfsmaður og einn eigenda
Nordic eMarketing, hefur verið
kjörinn í stjórn
SEMPO sem
eru alþjóðleg
samtök fyrir-
tækja sem
starfa að mark-
aðssetningu á
leitarvélum.
Í tilkynn-
ingu segir að
tæplega fjöru-
tíu hafi verið
í framboði til
þrettán stjórnarsæta. Er kjörið í
stjórnina til tveggja ára í senn.
Haft er eftir Kristjáni að kjör-
ið sé honum í senn heiður og við-
urkenning. Honum hafi þegar
borist boð frá ráðstefnuhöldurum
um að halda fyrirlestra um inter-
netið sem markaðsmiðil.
Í SEMPO eru um átta þúsund
félagsmenn frá yfir 30 löndum.
- bþs
Kristján Már Hauksson:
Kjörinn í stjórn
alþjóðasamtaka
KRISTJÁN MÁR
HAUKSSON
NEYTENDUR Þriðjungur þeirra sem
tilkynntu tjón til tryggingafé-
lags telur sig svikinn, vegna þess
að hann hafi ekki fengið tjón sitt
bætt í samræmi við væntingar.
Þetta segir Félag íslenskra bif-
reiðaeigenda (FÍB) koma fram í
könnun Gallup um tryggingar.
„Með ólíkindum er að sam-
tök fjármálafyrirtækja taki með
þessum hætti þátt í að þjófkenna
stóran hluta viðskiptavina trygg-
ingafélaganna, en aðallega þó þá
sem leita réttar síns vegna tjóna,“
segir á vef FÍB og er þar talið að
tíðni tryggingasvika sé nær því
að vera eitt til tvö prósent fremur
en 10 til 15 prósent. - óká
Tryggingatakar ósáttir:
Einn af þremur
segist svikinn
VEÐURSPÁ
Alicante
Basel
Berlín
Billund
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
Mallorca
New York
Orlando
Ósló
París
San Francisco
Stokkhólmur
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
19°
14°
9°
10°
8°
15°
9°
9°
20°
14°
20°
26°
33°
9°
13°
18°
9°Á MORGUN
Hæg vestlæg eða
breytileg átt.
LAUGARDAGUR
3-8 m/s.
10
10
10
8
9
14
12
14
16
11
4
5
7
8
7
5
5
3
5
3
2
4
18
8
8
8
10 10
16
14
129
FÍNASTA VEÐUR
Það verður hæg
vestlæg átt ríkjandi
á landinu fram
á sunnudag með
áframhaldandi
hlýindum um allt
land. Veður verður
nokkuð svipað á
morgun og dregur
úr vætu vestan til.
Á laugardag er útlit
fyrir bjart veður.
Elísabet
Margeirsdóttir
veður-
fréttamaður
TRYGGINGAMÁL Þeir sem svíkja
bætur út úr Tryggingastofnun rík-
isins eru ekki krafðir um endur-
greiðslu jafnvel þótt upp um þá
komist. Að sögn Rögnu Haralds-
dóttur, staðgengils forstjóra stofn-
unarinnar, er þetta vegna erfiðrar
sönnunarfærslu þegar fólk skráir
lögheimili á rangan stað.
„Nú eru til skoðunar í félagsmála-
ráðuneytinu tillögur frá okkur um
viðurlög líkt og önnur Norðurlönd
hafa komið á hjá sér,“ segir Ragna.
Stofnunin vilji sjá refsingar í bóta-
svikamálum líkt og í öðrum fjár-
svikamálum. „Það væri bæði til þess
að varna því að menn
geri þetta og til þess
að þeir sæti viðurlög-
um ef þeir hafa rangt
við,“ segir Ragna.
Fréttablaðið sagði
í gær frá tveimur
fimm barna fjöl-
skyldum sem sviku
út bætur með því að
fjölskyldufaðirinn
skráði lögheimili sitt
utan heimilis fjöl-
skyldunnar. Önnur
fjölskyldan fékk yfir
sjö hundruð þúsund
krónur í bætur mán-
aðarlega. Þar af voru
um 170 þúsund krón-
ur sem hún átti ekki
rétt á. Á sjötta hundr-
að svikamál af ýmsu
tagi voru afhjúpuð hjá
TR í fyrra.
Halla Bachmann, for-
stöðumaður hjá TR, segir að í slík-
um málum þurfi fólk hreinlega að
fallast á það sjálft að það sé ekki að
fara rétt að til þess að stofnunin geti
í framhaldinu lækkað bætur þess
til samræmis við raunveruleikann.
Halla segir að eftir að frétt Frétta-
blaðsins birtist í gær hafi tuttugu
trúverðugar ábendingar borist um
hugsanleg svik. Halla minnir á að
á heimasíðu stofnunarinnar er sér-
stakur hnappur fyrir þá sem vilja
láta vita ef þá grunar að einhver sé
að svíkja út bætur. „Við hvetjum fólk
til að láta okkur vita,“ segir hún.
- gar
Ráðuneyti skoðar tillögur Tryggingastofnunar um viðurlög við bótasvikum:
Svindlararnir halda illa fengnum hlut
FRÉTTABLAÐIÐ Í GÆR
Tryggingastofnun
leitar allra leiða sem
stofnuninni eru færar
til að hindra og
afhjúpa bótasvik.
Sími: 512 5000
MEST LESNA DAGBLAÐ Á ÍSLANDI
veðrið í dag
5. maí 2010 — 104. tölublað — 10. árgangur
„Ég dvaldi í litlum há kó
heiti H
Skar út grasker og gekk
í hús með fjölskyldunni
UPPLÝSINGARO
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
10
6
8-9
Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
Miðvikudagur 5. maí 2009 – 5. tölublað – 6. árgangur
Gnúpur í rannsókn hjá skilanefnd Glitnis
Fjárfestingarfélagið Gnúpur var fyrsta fjármálafyrirtækið sem
fór á hliðina í kreppunni. Bankarnir héldu félaginu á lífi. Slökkt
verður á öndunarvélinni fljólega og félagið gert upp.
Evran í lægð Gengi evrunnar
hefur ekki mælst lægra gagnvart
bandaríkjadal í meira en ár. Erfiðri
skuldastöðu Grikklands og fleiri
evruríkja er þar helst kennt um.
Björgunarpakki handa Grikklandi,
sem samþykktur var um helgina,
íþyngir evrunni. Í gær var gengi
hennar gagnvart dollar komið í 1,3
en var rúmlega 1,5 í nóvember.
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins (ESB) á að skoða stofn-
un nýs matsfyrirtækis sem mun
meta lánshæfi ríkja og fyrir-
tækja innan ESB. Þetta segir Mi-
chel Barnier, sem fer með mál-
efni innri markaða sambandsins.
Hann fundaði með efnahags-
og viðskiptanefnd ESB í gær og
sagði Fitch, Moody‘s og Standard
& Poor‘s hafa gert Grikkjum erfitt
fyrir, að sögn Financial Times
Pláss fyrir fjórða matið
Rannsóknarskýrsla Alþingis:Hvað getur viðskiptalífið lært af skýrslunni?
Yfir Heiðina með Óla Kristjáni:Á tvö hundruð hestafla tryllitæki
Joseph Stiglitz:Ekki tími fyrir viðskiptastríð
3 SÉRBLÖÐ
í Fréttablaðinu
Markaðurinn
Allt
Poulsen
MIÐVIKUDAGUR
skoðun 12
HJÚSKAPARLÖG Ekkert er því til fyrirstöðu að prestum þjóðkirkj-unnar verði heimilað að gefa saman samkynhneigð pör í hjóna-band, að mati 82 presta, djákna og guðfræðinga sem skrifa undir grein um ein hjúskaparlög í blaðinu í dag. Greinarhöfundar segja að það sé hlutverk biskups og kenningar-nefndar að taka afstöðu til frum-varpsins um ein hjúskaparlög á Íslandi. Þeir minna á að sænska kirkjan hafi þegar samþykkt hjónaband samkynhneigðra. „Við teljum mikilvægt að þjóð-kirkjan fylgi því fordæmi, hafi áfram vígsluvald og stuðli þannig að áframhaldandi samfylgd kirkju og þjóðar í hjúskaparmálum.“
- bs / sjá síðu 13
82 prestar og guðfræðingar:Samkynhneigð pör fái að giftast
Hollur og hagkvæmur samgöngumáti
Átaksverkefninu Hjólað í vinnuna hrundið af stað.tímamót 14
FÓLK Osama bin Laden býr við góðan húsakost í Íran og er verndaður af írönskum stjórn-völdum. Hann er mikill
áhugamaður um fálka en fálkasala er ein helsta tekju-lind Al Kaída-samtakanna. Þetta fullyrð-ir Alan Parrot, aðalsöguhetj-an í íslensku heimildarmyndinni Feathered Cocaine eftir þá Þorkel Harð-arson og Örn Marinó Arnarson. Fréttastöðin Fox News fjallaði ítarlega um heimildarmyndina á vefsíðu sinni en meðal þeirra sem staðfesta sögu Parrots er fyrrum leyniþjónustumaðurinn Robert Baer sem persóna George Cloon-ey í kvikmyndinni Syriana var byggð á.
- fgg / sjá síðu 18
Íslensk heimildarmynd:Osama í góðu yfirlæti í Íran
Yfi r í Kastljósið
Útvarpskonan Margrét Erla Maack tekur við af Ragnhildi Stein-unni Jónsdóttur í Kastljósinu.
fólk 26
TRYGGINGAMÁL „Það er aldrei við-unandi að fólk misnoti velferð-arkerfið og sérstaklega ekki á tímum sem þessum,“ segir Sig-ríður Lillý Baldursdóttir, forstjóri Tryggingastofnunar ríkisins, þar sem herör var skorin upp gegn bótasvindli.
Að sögn Sigríðar hefur fjöldi bótasvikamála þrefaldast frá því að Tryggingastofnun tók fyrir um ári upp stóraukið eftirlit með sam-keyrslu gagna innan stofnunarinn-ar og athugunum starfsmanna.Sigríður nefnir sem sérstaklega svæsið dæmi um bótasvindl tvær fimm barna fjölskyldur þar sem fjölskyldufeðurnir hafi skráð sig
til málamynda utan heimilisins. Það hafi þeir gert til að fá aukinn barnalífeyri og meðlagsgreiðsl-ur sem þeir sjálfir hafi síðan ekki endurgreitt eins og þeim bæri að gera.
„Okkar eftirlitsfólk fann aðra fjölskylduna inni á Facebook. Það er kona sem á fjögur börn með manninum og eitt með öðrum. Hún segir að maðurinn búi ekki hjá þeim en hann hjálpi þeim af og til. En svo fannst Facebook-síða þess-arar konu þar sem hún var með „litla krílið“ eins og hún sagði í „mömmu og pabba rúmi“ og mynd af henni með barnið og sveran trú-lofunarhring. Þá var hún spurð um
þennan trúlofunarhring og þetta „rúm mömmu og pabba“. Við göng-um svona langt,“ lýsir Sigríður.Þessi fjölskylda fékk að sögn Sigríðar yfir 700 þúsund krónur á mánuði í bætur. Verulegan hluta þess hafi þau ekki átt rétt á að fá. „Þetta er algerlega óviðunandi. Við hundeltum þetta fólk og látum það ekki í friði,“ segir forstjóri TR sem kveður eftirlitsstarfinu fjöt-ur um fót að mega ekki samkeyra gögn með gögnum annarra stofn-ana. „Við eigum í ákveðnum erfið-leikum en það er verið að vinna að lausn þeirra með félags- og trygg-ingamálaráðuneytinu og það er skilningur á þessu þar.“ - gar
Bótasvikarar gripnirí bólinu á FacebookFjöldi bótasvikamála þrefaldaðist eftir að Tryggingastofnun skar upp herör
gegn svindli fyrir ári. Svæsnasta dæmið er foreldrar fimm barna sem fengu yfir
sjö hundruð þúsund krónur á mánuði þar til þeir afhjúpuðu sig á Facebook.
HLÝTT Í VEÐRI Í morgunsárið má búast við lítils háttar vætu V- og NV-til en það léttir heldur til er líður á daginn. Horfur eru á hæg-um SV- eða breytilegum áttum og hlýjast verður suðaustantil.
veður 4
12
9
12
8
16
STJÓRNSÝSLA Allt bendir til að til-laga um að Má Guðmundssyni seðlabankastjóra verði bætt upp kjararýrnun í kjölfar ákvörðunar kjararáðs verði dregin til baka. „Ég geri ráð fyrir því. Ríkis-
stjórnin virðist mjög ákveðin í þessu máli,“ segir Lára V. Júlíus-dóttir, formaður bankaráðs Seðla-bankans. Tillagan, sem var borin upp á fimmtudag, féll í grýttanjarðveg í samfél i
„Hlutirnir skerpast undir svona kringumstæðum. Uppi var ákveð-in staða og ég taldi að mér bæri að fylgja tilteknum fy i hs
Tillaga um kjarabætur seðlabankastjórans verður líklega dregin til baka:Ólíklegt að laun Más hækki
OSAMA BIN LADEN
DULARFULLA KATTAHVARFIÐ Fjórir kettir hurfu sporlaust á einni viku af heimili Kristínar Jónasdóttur
og Frímanns Lúðvíkssonar Buch í Mosfellsbæ. Köttur hvarf á sama tíma frá nágrannakonu þeirra. Frímann telur vísast að ókunnur
dýraníðingur hafi unnið köttunum mein og óttast um þá þrjá ketti sem eftir eru á heimili hans. Sjá síðu 4
FRÉTTAB
LAÐ
IÐ
/STEFÁN
Haukar komnir í forystuHaukar tóku í gær 2-1 forystu í einvíginu gegn Val um Íslandsmeistaratitilinn í handbolta.
íþróttir 22
AUGLÝSINGADEILDIR FRÉTTABLAÐSINS – AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal jonl@frettabladid.is ALMENNAR SÍMI 512-5401: Hendrik Sigurðsson hendrik@frettabladid.is, Guðmundur Steinsson gudmundurs@365.is, Laila Awad laila@365.is, Örn Geirsson orn.geirsson@365.is, Hjördís Zoëga hjordis@frettabladid.is
ALLT SÍMI 512-5402: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is, Henný Árnadóttir henny@365.is, Þórdís Hermannsdóttir thordish@365.is SÉRBLÖÐ SÍMI 512-5016: Sigríður Sigurbjörnsdóttir sigridurdagny@365.is, Hlynur Þór Steingrímsson hlynurs@365.is, Bjarni Þór Sigurðsson bthor@365.is, Benedikt Freyr Jónsson benediktj@365.is
RAÐAUGLÝSINGAR /FASTEIGNIR SÍMI 512-5403: Hrannar Helgason hrannar@365.is, Viðar Ingi Pétursson vip@365.is ÞJÓNUSTUAUGLÝSINGAR SÍMI 512-5407: Sigrún Helga Guðmundsdóttir sigrunh@365.is, Arna Rut Kristinsdóttir arnarut@365.is
GENGIÐ 05.05.2010
GJALDMIÐLAR KAUP SALA
HEIMILD: Seðlabanki Íslands
224,1545
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR
128,91 129,53
195,29 196,23
166,85 167,79
22,414 22,546
21,273 21,399
17,326 17,428
1,3595 1,3675
192,46 193,60
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR
Smellugas
Skiptu yfir í nýtt
og einfaldara kerfi
Fáðu nýja þrýstijafnarann
– þér að kostnaðarlausu!
smellugas.is
25%
afslá
ttur
af in
niha
ldi