Morgunn - 01.12.1972, Síða 27
MIÐILSFUNDIR
105
að ég er ekki fyrst og fremst andahyggjumaður (,,spiritisti“).
Ég er fyrst og fremst guðspekinemi. En ég hef kynnt mér anda-
hyggjustefnuna allmikið, og ég get ekki lokað augunum fyrir
hinu mikla og merkilega hlutverki hennar. Og ég hef, sérstak-
lega í seinni tið, setið allmarga miðilsfundi og reynt að fylgjast
með öllu, sem þar hefur gerzt, á eins hlutlausan hátt og mér
hefur verið unnt. Mér er ljóst, að þar sem andahyggjustefnan
er, getur verið um hjálpræði margra sálna að ræða. En það eru
þó sérstaklega tvær ástæður, sem valda því, að ég tel, að hvorki
guðspekingar né aðrir alvarlega hugsandi menn hafi ráð á að
ganga fram hjá andahyggjustefnunni eða fyrirlíta hana. önn-
ur ástæðan er sú, að andahyggjustefnan getur, ef rétt er á
haldið, smíðað sterkustu og beittustu vopnin i baráttunni gegn
efnishyggjukenndum skoðunum á lífinu og smásálarlegri
heimshyggju. Og nú, þegar jafnvel opinberlega er boðað guð-
leysi, trúleysi, siðleysi, — i einu orði sagt — andleysi -—, þá
höfum vér alls ekki ráð á að hafna því að fara í smiðju til anda-
hyggjustefnunnar og fá þar einhver beitlustu vopnin gegn
efnishyggjunni og lúnni svonefndu „fleka-lífsskoðun“. En til
þess að skýra hvað ég á við með orðinu „fleka-lífsskoðun“, leyfi
ég mér að lesa upp stuttan kafla úr ágætu erindi eftir Ragnar
E. Kvaran, erindi er kom út í fyrra hefti Morguns síðastliðið ár.
Kaflinn, sem ég tek upp, er á þessa leið: „ . . . Vér höfum hing-
að til litið ó heiminn eins og skip, sem stjórnað væri af skip-
herra, er vissi hvert stefndi og að það markmið væri samboðið
farþegunum á skipinu. En hverfi trúin á ódauðleikann, þá
mætti frekar líkja skipinu við fleka, sem hrektist stefnulaust
fyrir ýfðum öldum tilverunnar. Flekinn er stundar dvalarstað-
ur vera, sem bíða dauðans. En jafnvel þessi skoðun mundi ekld
drepa siðferðileikann í mönnunum. Verst.u mennirnir á flekan-
um mundu hrifsa allt til sín, sem þeir gætu notað sér til gagns
°g þæginda. En beztu mennirnir mundu finna til með raunum
og vandkvæðum félaga sinna. Þeir myndu koma á fót reglum
°g skipulagi, sem heildinni kæmi að haldi, og myndu sýna
margvíslega og fagra sjálfsafneitun til þess að verða öðrum að
liði. Og jafnvel á stefnulausum flekanum gætu menn lært að