Morgunn - 01.12.1972, Page 38

116
MORGTJNN
annað hvort sé, að „Faðirinn“ sé allur Guð um tíma og eilifð
og að ekkert annað sé, né hafi nokkurn tíma verið né muni
nokkurn tíma verða fullkomlega Guð — „ho Þeos“, —--------
eða þá, að Guð eigi sér nokkurs konar þróunarsögu —, og vík
ég að því nánar bráðum. En sé „ho Þeos“ allur þar, sem „Fað-
irinn" er, — og annað verður yfirleitt ekki af orðum Jesú sjálfs
ráðið —, þá sé ég ekki betur en að kenning Jóhannesar um
„Orðið“ sé einna likust því sem kallað er í fornritafræði
„seinna tima innskot“ — viðbót við kenningu Jesú sjálfs, og þá
líklega undan áhrifum kenningar Orðskviða Gamla-testament-
isins um „Spekina“, sem að sínu leyti er „seinna tíma viðbót“
við Jahve-trúna.
Itrekuð ummæli Jesú sjálfs um „Soninn“ þyrftu — að und-
anteknum þeim í Mattheusar-guðspjalli 11 og 28 — þá ekki að
eiga við annað en þann mann, sem tekizt hafi sjálfum að trúa
til hlítar því, sem hann reyndi að innræta öllum sem hann
komst í færi við: Að Guð sé Faðir — allra, ef ekki beinlínis alls,
og að lifshlutverk hvers manns sé það eitt, að nálgast það að
trúa þessu skýlaust og draga af því allar eðlilegar ályktanir,
einnig i verki. Vegna ummælanna í Mt. 11 yrði þó helzt að
gera ráð fyrir að Jesús hafi talið sig hafa átt aðra og æðri for-
tilveru en aðra menn, án þess að af því leiði endilega að sú for-
tilvera svari til þess, sem Jóhannes segir um „Orðið“ og Orðs-
kviðirnir um „Spekina“ — livað þá hins, sem grísku guðfræð-
ingarnir bjuggu til á fyrstu öldum Kristninnar um „Heilaga
Þrenningu".
Gott dæmi þess, að Jesús notaði nafnið „Sonurinn“ um „guð-
dómlegan mann“ (eða i hæsta lagi guðdómlega veru, himneska
en ekki jafngilda Föðumum), er Mt. 24, 36.: „En um þann dag
og þá stund veit enginn, ekki einu sinni englar himnanna né
Sonurinn, heldur aðeins Faðirinn einn.“ Ummæli þessi gera
út af fyrir sig, að mér skilst, algerlega ófært að aðhyllast
„statíska“ Þrenningarkenningu (þ.e.: kenningu um algerlega
óumbreytanlegan, þrieinan Guð). „Sonurinn“ er að vísu „erf-
ingi“ Föðurins og vér menn „samarfar Krists", eins og Páll
postuli segir i Róm. 8. En á meðan Guð er ekki enn orðinn