Fréttablaðið - 25.11.2010, Blaðsíða 16

16 25. nóvember 2010 FIMMTUDAGUR
FRÉTTASKÝRING: Fyrirkomulag stjórnlagaþingskosninga
Kosningakerfið sem notað
verður í kosningum til
stjórnlagaþings á laugardag
hefur ekki verið notað hér
á landi áður. Þó kjósendur
gætu við fyrstu sýn talið að
flókið sé að greiða atkvæði
er hægt að einfalda málið
með því að undirbúa sig vel.
Íslenskir kjósendur eru því vanir
að geta gengið inn í kjörklefann og
sett X við þann frambjóðanda eða
flokk sem viðkomandi vill kjósa.
Í kosningum til stjórnlagaþings,
sem fara fram á laugardag, þurfa
kjósendur að átta sig á nýju kerfi
áður en þeir skunda á kjörstað.
■ Auðkennisnúmer
Hver frambjóðandi hefur fengið
úthlutað fjögurra tölustafa núm-
eri. Til að kjósa þarf að skrifa
auðkennisnúmer þess eða þeirra
frambjóðenda sem á að kjósa í þar
til gerða reiti á kjörseðlinum.
■ Kjósa 1 til 25 frambjóðendur
Í þessum kosningum geta kjós-
endur kosið frá einum upp í 25
frambjóðendur. Eins og í öðrum
kosningum geta kjósendur farið í
kjörklefann og látið gott heita að
kjósa einn frambjóðanda. Kjósend-
ur eru þó hvattir til að kjósa sem
flesta frambjóðendur vilji þeir að
atkvæði þeirra nýtist sem best.
■ Röðin skiptir miklu máli
Mikilvægt er að þeir kjósendur
sem kjósa fleiri en einn frambjóð-
anda raði númerum þeirra sem
þeir greiða atkvæði sitt í forgangs-
röð á kjörseðlinum. Þá er sá fram-
bjóðandi sem kjósandi vill helst
að komist á þingið settur í fyrsta
sætið, sá sem hann vill næst helst
sjá á þinginu settur í annað sætið,
og svo koll af kolli.
■ Heimavinnan flýtir fyrir
Ólíkt öðrum kosningum geta kjós-
endur þurft að vinna heimavinnu
fyrir kosningarnar. Frambjóðend-
ur eru 523, og því ekki lítið verk
að kynna sér þá alla fyrir kosn-
ingarnar. Kjósendur eru eindregið
hvattir til þess að skrifa upp lista
með auðkennisnúmerum þeirra
sem þeir ætla að kjósa, í réttri
röð, áður en þeir fara á kjörstað.
Þá er lítið mál að afrita númerin
af listanum á kjörseðilinn í kjör-
klefanum.
■ Atkvæðaseðillinn
Ætli kjósandi sér að kjósa fleiri en
einn er mikilvægt að ekki sé haft
bil á milli þeirra sem til stendur að
kjósa á kjörseðlinum. Ef kjósandi
skilur eftir auða reiti á kjörseðlin-
um í einni línu eru allar línur þar
fyrir neðan ógildar. Sama gildir ef
númer er tvítekið. Ef efsta línan er
auð er seðillinn allur ógildur.
■ Strikamerki
Á bakhlið hvers kjörseðils er
strikamerki. Það er notað til að
tryggja að aðeins réttir kjörseðl-
ar séu í notkun, og til að hægt sé
að bera saman skannaða kjörseðla
og pappírinn komi upp vafaatriði.
Engin tengsl eru milli strikamerk-
isins og nafns kjósanda.
Hvernig er kosið til stjórnlagaþings?
Upplýsingar á vefnum
Kjósendur geta kynnt sér frambjóð-
endur á kosningavef stjórnvalda,
kosning.is, og fundið auðkennisnúm-
er þeirra. Þar er hægt að setja upp
lista yfir þá frambjóðendur sem til
stendur að kjósa, og prenta svo út
listann til að taka með sér í kjörklef-
ann.
Upplýsingar í bæklingi
Í 96 síðna kynningarriti sem dóms-
mála- og mannréttindaráðuneytið
sendi inn á hvert heimili í síðustu
viku er stuttur kynningartexti um
alla frambjóðendur, ásamt mynd og
auðkennisnúmeri þeirra.
Heimavinnan flýtir fyrir
Hver kosningabær maður á að hafa
fengið sent sýnishorn af kjörseðli.
Hann geta kjósendur notað til að
flýta fyrir sér í kjörklefanum og tryggja
að hinn eiginlegi kjörseðill sé rétt
út fylltur. Kjósendur geta skrifað
inn auðkennisnúmer þeirra sem
þeir hyggjast kjósa, í réttri röð, og
tekið seðilinn með sér í kjörklefann.
Þeir sem hafa glatað seðlinum geta
auðvitað skrifað auðkennisnúmerin á
hvaða blað sem er.
Atkvæðinu komið til skila
Þegar kjósandinn hefur fyllt út sinn
kjörseðil er honum stungið í kjörkass-
ann. Mikilvægt er að brjóta hann ekki
saman þar sem kjörseðillinn verður
skannaður inn í tölvu. Þá er eins gott
að gæta þess að setja ekki sýnishorn-
ið sem sent var kjósendum í kjörkass-
ann, ef það er tekið með í kjörklefann
til að hafa til hliðsjónar.
Óvíst er hvenær úrslit úr kosningunum til stjórnlagaþings verða kynnt, en
líklegt er að það verði seinnipart dags á mánudag eða á þriðjudag, segir
Þórhallur Vilhjálmsson, ritari landskjörstjórnar.
Talning hefst á sunnudagsmorgni, en það veltur á þátttöku í kosningun-
um hversu langan tíma talningin mun taka. Öll atkvæði verða talin í Laugar-
dalshöll, og verða kjörkassar fluttir þangað af landinu öllu á laugardagskvöld
og -nótt.
Atkvæðin verða skönnuð inn í tölvu af starfsmönnum tölvufyrirtækisins
Skyggnis og starfsmönnum undirverktaka, undir eftirliti landskjörstjórnar.
Sérhannaður hugbúnaður sér svo um að lesa úr handskrift landsmanna og
telja atkvæðin. Eins og í öðrum kosningum mun kjörstjórn skera úr um þau
vafaatriði sem upp koma.
Þórhallur segir að tölvubúnaðurinn sem notaður verður við skönnun og
talningu hafi verið notaður áður í sambærilegum kosningum, meðal annars
á Skotlandi. Þá hafi trúnaðarmenn landskjörstjórnar prófað búnaðinn. Talið
er að hægt sé að skanna um 75 þúsund kjörseðla á innan við tíu klukku-
stundum.
Úrslitin kynnt á mánudag eða þriðjudag
Kosningavefur og kynningarrit
Sýnishorn af kjörseðli
Kjörklefinn
Kjörkassinn
Brjánn
Jónasson
brjann@frettabladid.is
1
2
3
4
Kjörseðillinn fylltur út
Á kjörstað fá kjósendur afhentan
sinn kjörseðil. Hann er eins í útliti og
sýnishornið sem sent var hverjum
kjósanda. Kjósendur skrifa auðkennis-
númer þeirra sem þeir hyggjast kjósa
í þar til gerða reiti á kjörseðlinum
þegar í kjörklefann er komið. Gott er
að vera búinn að undirbúa sig með
því að fylla út seðilinn sem borinn
var í hús, og afrita af honum á hinn
eiginlega kjörseðil.
Nýtt og betra kjötborð,
frábær afmælistilboð og
25% afsláttur í hverri hillu!
Kíktu í heimsókn,
við tökum vel á móti þér.
25 ára!
Þín verslun | Seljabraut 54 | sími 557 1780
Opnunartími: Mán.–fös. 9–21 / lau.–sun. 10–21