Faxi - 01.12.1960, Blaðsíða 4

148
F A X I
Marta Valgerður Jónsdóttir:
Mmningar frá Keflavík
Næsta hús fyrir ofan Péturshús og næst
heiðinni var Jónshús. Þar bjuggu hjónin
Einar Arnason og Kristín Magnúsdóttir,
ásamt ungri dóttur og fóstru Kristínar,
Sigríði Helgadóttur. Þetta hús var að því
leyti sérstætt, að það var ekki upphaflega
byggt á þessum stað, heldur hafði það ver-
ið flutt langa leið, neðan frá verzlunarhúsi
Duus, nú lengi H.f. Keflavík. Var Jónshús
næsta hús fyrir ofan verzlunarhúsið. Var
aðeins sund á milli húsa. Húsið sneri gafli
að götuslóða, sem nú er Vesturgata.
I þessu húsi, sem nefnt var Jónshús, bjó
Sigríður Helgadóttir og maður hennar Jón
Jónsson um fjölda ára. Var þetta stórt og
reisulegt hús, enda voru þau hjón gestris-
in. Atti langferðafólk þar einkum hæli, en
umhyggju og góðvild sýndu þau öllum,
sem þau náðu til. Þeim hjónum varð ekki
barna auðið, en fósturdóttir þeirra var
Kristín Magnúsdóttir. Kom hún á heimili
þeirra er hún var tíu ára að aldri og var
upp frá því eins og þeirra eigið barn. Eftir
að Jón í Jónshúsi andaðist 1895 bjó Sigríð-
ur áfram í húsi sínu ásamt Kristínu fóstur-
dóttur sinni.
Hinn 6. nóv. 1898 gengu þau Kristín og
Einar Arnason í hjónaband. Einar var hið
mesta ljúfmenni, ágætlega greindur og
prýðilega vel verki farinn, var líka smiður
og smíðaði bæði báta og hús, en stundaði
samt aðallega sjóinn. Ekki fluttist Kristín
um set, þótt hún giftist. Þau ungu hjónin
settust að hjá Sigríði, fóstru Kristínar, og
var sátt og samlyndi þeirra í milli, svo sem
bezt mátti verða.
Nú var gamla húsið hennar Sigríðar
orðið fornt og kalt, og hófst þá Einar
handa, reif húsið og byggði það upp aftur
á sama stað, en nú varð það nokkuð minna
og lægra.
A þessum árum varð Agúst Olafsen,
bróðir Kristjönu Duus og Olafs Olafsens,
verzlunarstjóri við Duusverzlun. Var hann
áhugasamur um margt, sem til framfara
mátti telja. Hafði hann margar hugmyndir
og miklar fyrirætlanir um fegrun Kefla-
víkur. Var það eitt, að hann hugðist rækta
blómagarð sunnan og austan við verzlun-
ar- og íbúðarhúsið, en á þessu svæði voru
hús og bæir, og þá þurfti að fjarlægja.
Mun þetta hafa þótt miklir loftkastalar,
Kristín Magnúsdóttir
jafnvel af ráðamönnum verzlunarinnar, en
Ágúst fylgdi þessu fast fram. Þegar hann
sá, að Einar Arnason var byrjaður á
smíði hússins á sama grunni og gamla
húsið hafði staðið, gekk hann til Einars,
bauð honum aðra lóð og bauðst til að láta
flytja húsið á kostnað Duusverzlunar,
mætti hann taka sér miklu stærri lóð en
hann hafði áður haft. Einar tók þessu boði
og valdi sér lóð fyrir ofan Péturshús. Var
húsið svo flutt í heilu lagi, áður en það
var fullsmíðað. Var því rennt á stórum og
sterkum trjám, sem smurð voru með græn-
sápu. Sverum köðlum var vafið um húsið,
en kaðlarnir runnu í blokkum, og var svo
dregið af handafli af fjölda manns. Það
fóru tveir dagar í það, að koma húsinu upp
á nýju lóðina, en það varð þá efsta hús í
Keflavík á þessum slóðum, annað en
Möllershús, sem var gegnt Jónshúsi. —
Standa þau bæði enn.
Aldrei varð blómagarðurinn að veru-
leika. Hús og bæir á þessum slóðum voru
reyndar öll rifin og kringum lóðina lét
Ágúst Ólafsen byggja hinn volduga og vel
hlaðna grjótgarð, sem Símon Eiríksson
vann að. Var það verk frábærlega vel af
hendi leyst. En þegar Símon var langt
kominn með garðhleðsluna, tók verzlun-
areigandinn aðra ákvörðun og arðbærari.
I lóðarmörkum meðfram Ishússtíg lét
hann byggja stórt og mikið íshús, er
myndaði þriðju hlið garðsins. Varð þarna
mikið athafnalíf í sambandi við fshúsið, og
þar með var blómagarðurinn úr sögunni.
Var sagt, að Agúst hefði tekið sér þetta
nærri, og skildi ég hann vel.
Eg brá mér stundum inn í Jónshús efdr
að það fluttist á nýja staðinn. Ég var
nokkur ár nábúi þar, er ég gætti síma-
stöðvarinnar, sem var í Möllershúsi, og
var þá aðeins gatan á milli. Það var ævin-
lega notalegt að koma í Jónshús, þar var
allt svo hreint og snyrtilegt og hvítskúrað
út úr dyrum og hver hlutur á sínum stað.
Þær voru alltaf svo hýrar mæðgurnar og
hlýjan lá í loftinu. Sigríður kunni ævin-
lega að segja frá einhverju skemmtilegu.
Hún var sérstæð kona og fór sínar eigin
götur, hæg í fasi og fyrirmannleg og vildi
öllum vel. Hvern morgun, er Sigríður
hafði klæðzt, gekk hún austur fyrir húsið,
sneri sér í austurátt, gerði bæn sína, signdi
sig og hneigði sig að því búnu þrisvar
sinnum djúpt niður að jörð. Aldrei vissi
ég til, að nokkur maður, hvorki barn né
fullorðinn, gerði gys að þessum sið Sigríð-
ar, enda hygg ég, að allir hafi ósjálfrátt
borið virðingu fyrir þessari einkennilegu
bænagjörð. Sigríður sagði mér eitt sinn í
einrúmi, að hún helgaði móður sinni þess-
ar bænastundir. Hún hefði kennt sér að
hneigja sig svo móti uppkomu sólar. Væri
þessi siður langt að kominn og hefði móðir
kennt dóttur í marga liðu. (Sjá um Sig-
ríði í Faxa, VI. ár, 5. tbl.).
Einar Arnason var Skaftfellingur að ætt-
erni, en fæddur suður á Miðnesi 28. okt.
1867. Höfðu foreldrar hans, Arni Jónsson
og kona hans, Vigdís Einarsdóttir, flutzt
1863 frá Lambafelli undir Eyjafjöllum að
Stöðulkoti á Miðnesi. Arni, faðir hans, var
fæddur 28. marz 1831, sonur Jóns bónda
Einar Árnason