Búfræðingurinn - 01.01.1940, Page 74

BÚFRÆÐINGURINN
68
a. s. snögg og djúp. Bezt geymist mjólkin, ef hún er kæld
niður í 0° og haldið á þvi liitastigi. (Frostmark mjólkur-
innar er aðeins neðan við 0.) Hafi lireinlætis verið gætt
við mjaltir, má geyma mjólk við 0° í 10 daga og jafnvel
lengur. Mjólk, sem geymd er við 5—6° liita, heldur sér
einnig lengi. — Hversu hreinlega sem mjólkin er unnin,
er alltal' í henni nokkuð af gerlum. Yið beztu skilyrði er
gerlafjöldinn í cm3 af mjólk álitinh vera 3000—86000 (að
meðaltali 20000), en vitanlega miklu meiri, ef hreinlæti
er ábótavant. Þessir gerlar koma utan af júgri kýrinnar
og skrokk, af höndum mjaltafólksins, úr loftinu o. s. frv.
Gerlafjölgunin í mjólkinni er mjög liægl'ara neðan við 10°,
liafi hún verið hreinlega mjólkuð. Þegar liitastig mjólkur-
innar er orðið yfir 10°, fer mjólkursýrugerlunum að fjölga,
hægt í fyrstu, en við 20° fjölgar þeim mjög ört. 20° er
ákjósanlegasta liitaslig mjólkursýrugerilsins. Sé hitastigið
orðið 37—38°, þá verða lífsskilvrðin lakari fyrir mjólkur-
sýrugerilinn, en góð fyrir ýmsar aðrar tegundir gerla. —
Hér er lítið dæmi, sem sýnir gerlafjölgun i mjóllc, eftir
þvi við hvaða hitastig liún er gevmd i 21 klukkustundir:
Hitastig ................... 10° 15° 20°
Gerlafjöldi pr. cm3 ........ 20 000 100 000 30 000 000
Hlutfallstala .............. 1 5 150
Alþjóðanefnd i mjólkurjnálum, sem sett var á laggirnar
1936, setur kröfur sinar um hreina og liolla mjólk fram
í þessum 5 atriðum:
1. Júgur kúnna séu lieilbrigð.
2. Spenar og júgur sé hreinsað fyrir mjaltir.
3. Mjaltafólk sé hreint um liendur.
4. Öll ílát séu hreinsuð með gufu eða klór.
6. Mjólkina á að kæla tafarlaust eftir mjaltir niður i hið
iægsta hitastig, sem mjólkin þolir, eða 0°.
Ég liefi nú minnst á nokkur atriði varðandi mjólkur-
vinnslu og drepið á helztu kröfur, sem gerðar eru um
hreinlæti og vandvirkni í þessum efnum. Mun ég þá vikja
að kúnum sjálfum og arðsemi þeirra.