Frjáls verslun - 01.08.2001, Qupperneq 45

VIÐTflL ÞORSTEINN OG INGIBJÖRG
urinn hefur ekki færst af landsbyggðinni til Reykjavikur, heldur er
þetta innbyrðis þróun á landsbyggðinni. Ef menn reyndu að gera
sér í hugarlund hvernig væri umhorfs í íslenskum sjávarútvegi ef
markaðskerfinu hefði ekki verið komið á og ríkisforsjáin væri enn
við lýði þar þá má ætla að vandinn á landsbyggðinni væri enn
stærri og óviðráðanlegri en hann er.“
En hvernig hljómar þá tal um sægreifa og aðra, sem hafi auðg-
ast óhóflega á kvótakerfinu í eyrum fyrrum sjávarútvegsráð-
herra? „Það má horfa á þetta frá ólikum sjónarhóli. Meðan ríkis-
forsjá var við lýði í sjávarútvegi voru peningar færðir frá almenn-
ingi til sjávarútvegsfyrirtækja með gengisákvörðunum og öðrurn
ákvörðunum ríkisvaldsins. Nú gilda engin önnur lögmál í sjávar-
útvegi en almennt gilda í markaðshagkerfinu. Það er rétt að fyrir-
tækin eru færri en áður en eigendur þeirra eru á hinn bóginn líka
miklu fleiri en áður þvi þau eru mörg hver á opnum markaði og
það hefur stuðlað að dreifðari áhrifum"
Gott að geta breytt til Flutningurinn til London var ekki síður við-
brigði fyrir Ingibjörgu en Þorstein. Hún var búin að reka lög-
mannsstofu ásamt fleiri konum í þrettán ár og hafði unnið við lög-
mennsku í nokkur ár áður enn hún varð
borgarfulltrúi. „Það var mjög gaman meðan
á þessu stóð en lögmennskan er annasamt
starf og þvi fylgir mikið þras. Eg sá jafnframt
um rekstur stofunnar og á siðari árum hafði
sá þáttur tekið æ meiri tíma, m.a. vegna upp-
töku virðisaukaskatts, ijármagnstekjuskatts og aukinna krafna
sem gerðar eru til lögmanna. Þrettán ár eru dágóður tími. Það er
algengt að lögmenn hugsi sér til hreyfings eftír 15-20 ár í lög-
mennsku. Það var allmikið álag á mér síðustu árin og eins og Þor-
steinn sagði þá vorum við á réttum aldri til að breyta til ef við ætl-
uðum á annað borð að gera eitthvað annað. Við höfðum aldrei
búið erlendis, áttum það eftir og mér fannst það spennandi, en við-
brigðin voru griðarleg. Ég sakna auðvitað kolleganna og starfsins
svolitið á stundum en það er líka gott að geta breytt til, manni
hættir um of til að festast í sama farinu. Áður fór vikan í vinnu og
fundi og helgarnar í að skipuleggja eða hugsa um næstu viku. Nú
hef ég frelsi til að gera það sem ég hef ætlað mér lengi en aldrei
haft tíma til.“
Og hvernig notar Ingibjörg þá nýfengið frelsi? ,Á ýmsan hátt.
Ég er óbundnari en Þorsteinn, svo ég hef frelsi til að þvælast um.
Þó ég sé að hluta bundin af starfi Þorsteins hef ég samt tök á að
fara oft til íslands. Ég hef meiri samskipti við vinkonur mínar núna
en áður en ég fluttí út Þá hef ég meiri tíma til að lesa mér til
ánægju og jafnvel grúska í lögfræðinni. Ég spila meira golf en áður
og hreyfi mig almennt meira. Svo er ég auðvitað stödd hér í mið-
punkti listaheimsins og nýt menningarinnar hér. Við förum mikið
í leikhús og á söfn og listsýningar. Það er tími til að anda að sér
lífsstraumum af ýmsu tagi sem aldrei var tími til heima.“
Það er oft rætt um að aðstæður starfsmanna í utanríkisþjónust-
unni, ekki síst sendiherra, hafi breyst frá því það voru næstum ein-
göngu karlar, sem gegndu þessum störfum og þá með eiginkon-
ur með sér, sem fylgdu þeim. Nú horfir öðruvísi við, konur eru
sendiherrar og karlar í þessum stöðum geta ekki tekið sem gefið
að konan yfirgefi starf sitt og fylgi þeim. Og svo er líka spurning
hvort það sé starf að vera sendiherrafrú? „Það er ekki starf í sama
skilningi og lögmennskan er, en það fylgja þvi starfsskyldur að
vera sendiherrafrú og það er stundum býsna mikið að gera. En
maður ræður því líka að nokkru leyti hvað maður tekur mikið að
sér.“ Þorsteinn bendir á að staða maka sé kannski fremur hlutverk
en starf og býsna mikilvægt sem slíkt Eins og allir vita, sem hafa
flutt milli landa þá er það mikil breyting, svo ekki sé meira sagt og
gefur mörg tækifæri tíl vangaveltna, bæði um eigið land og nýja
landið. Og það er eitt og annað sem hefur komið þeim Þorsteini
og Ingibjörgu á óvart „Þetta samfélag er tjölmennt og flókið og
um leið oft þungt í vöfum og það kemur kannski mest á óvart
hversu óskilvirkt það er,“ segir Ingibjörg. „Eins og margir Islend-
ingar hef ég verið mikill aðdáandi Breta og er vissulega enn, en
það er annað að fylgjast með úr Jjarlægð en að búa hér. Maður
finnur mikið fyrir stéttaskiptingunni hér. Hún er takmarkandi og
stendur framþróun samfélagsins vafalaust fyrir þrifum. Hér er allt
lagskipt, skipt eftir efnahag, búsetu, stéttskipt, kynslóðaskipt og
kynskipt. Þetta kom á óvart Ég hélt að þjóðfélagið hér væri líkara
því sem við eigum að venjast en annað kom á daginn. Bretar eru
ekki komnir jafn langt í jafnréttísmálum kynjanna og Islendingar
og Norðurlandabúar. Það kom mér á óvart hvað munurinn er þar
mikill.“ Þorsteinn bendir á að Bretar séu á margan hátt mögnuð
þjóð og það hafi verið gaman að fylgjast með pólitíkinni. „Ég vissi
fyrir að stjórnmálin og umræðan hér væri skemmtileg, en þetta er
um margt enn áhugaverðara en mig grunaði," segir Þorsteinn.
„Umræðan er bæði markvissari, fijórri og dýpri en við eigum að
venjast á Islandi og það hefur verið mjög fróðlegt að kynnast
henni. Ljósvakamiðlarnir eru ekki síst sterkir, en eru aftur veikir
heima, en ég hafði hins vegar haft á tilfinningunni að blöðin væru
betri í almennum fréttum en mér finnst þau vera.“
IngibjÖrg bendir á að Islendingar séu vanir Morgunblaðinu og
því góðu vanir hvað varðar alla almenna fréttaumgöllun. Þau Þor-
steinn eru hins vegar sammála urn að í breskum dagblöðum sé
hin pólitíska umtjöllun mjög góð, blaðamenn vel að sér og hafi
mikla burði tíl að fjafla um stjórnmálin. „Það vantar að mínu matí
almennt pólitíska urnræðu í íslenska tjölmiðla," segir Þorsteinn.
„Fjölmiðlarnir eiga að vera milliliðir milli stjórnmálamanna og al-
mennings, en hvort sem þar er stjórnmálamönnunum eða íjöl-
miðlunum um að kenna þá er þetta ófrjór akur heima meðan hann
er mjög frjór hér.“
íhaldsstefnan í Ijósi sögunnar Breski íhaldsflokkurinn, systur-
flokkur Sjálfstæðisflokksins, er búinn að tapa tveimur kosningum
í röð og nýbúinn að kjósa sér nýjan leiðtoga, en jafnframt hefur
Verkamannaflokkurinn lagt undir sig miðju stjórnmálanna. Þor-
steinn ritjar upp að fyrir kosningarnar í vor hafi blaðið Economist
ráðlagt lesendum að kjósa Verkamannaflokkinn því þar væri eina
alvöru íhaldsaflið á ferðinni. „Hér eins og annars staðar hefur pófl-
tíkin færst yfir á miðjuna og á vissan hátt hefur Verkamannaflokk-
urinn tekið yfir stefnu íhaldsflokksins, sem að matí kjósenda hef-
ur greinilega ekki fundið sér ný sóknarfæri og ekki megnað að
halda sínu. Vandi Ihaldsflokksins er að finna sér stað með sann-
færandi hættí á hinum pófltíska vígvefli eftir þessa þróun. Nú hafa
þeir heilt kjörtímabil til að sýna hvað í þeim býr eftir að hafa verið
í býsna veikri stöðu." Ingibjörg bendir á að á Islandi hafi jafnaðar-
flokkar líka tekið upp stefnumál hægri vængsins, en Sjálfstæðis-
flokkurinn ekki gefið þeim miðjuna eftir.
Þegar staða Sjálfstæðisflokksins er borin saman við stöðu
hægriflokka í nágrannalöndunum má glöggt sjá hvað sterk
„Mér fannst ég ekki aðeins vera að ijúka einhverju, heldur
að byrja á öðru. Þetta var svona eins og að Ijúka við að
lesa skemmtilega bók til að byrja á nýrri.“
45