Morgunn - 01.06.1969, Side 73

MORGUNN
67
til að skoða og njóta fegurðar og tignar landsins, og enn-
fremur til þess að sjá fjarlæg lönd og kynnast siðum, hátt-
um og menningu annarra þjóða — allt þetta stendur nú
flestum opið.
Áður var þjóðin háð árstíðunum í miklu ríkara mæli en
nú. Að vísu hafði hún ennþá meiri ástæðu til þess að fagna
voru og sumri vegna þess að öll lífsvon hennar og lífsbjörg
var við þennan tíma bundin. En hún kveið líka hverjum vetri
miklu meira en við gjörum. Hún var aldrei nægilega vel und-
ir hann búin, einangruð, umkomulaus og vanmáttug gagn-
vart kulda hans, fönn og myrkri. Enda hefur margur vetur-
inn reynzt henni þungur í skauti eins og sorgleg dæmi sög-
unnar sanna.
Nú þurfum við yfirleitt ekki að kvíða vetrinum lengur.
Þjóðin er ekki framar einangruð á afskekktum býlum innst
til dala og heiða eða á útskögum yztu nesja. Meira en f jórir
fimmtu hlutar þjóðarinnar búa nú í þéttbýli í kaupstöðum
og kauptúnum. Jafnframt hefur byggðin í sveitunum vera-
lega færzt saman, byggingar þar orðnar aðrar og betri, vega-
samband svo að segja að hverjum bæ. Stóraukin ræktun
hefur gert búreksturinn í senn öraggari og erfiðisminni
vegna hins f jölbreytta vélakosts. Rafljósin hafa víðast sigr-
að myrkrið, hlý húsakynni kuldann. Sími, útvarp og nú síð-
ast sjónvarpið hafa hrakið einangrunina burtu, og bættur
efnahagur hrundið vetrarkviðanum og áhyggjunum um af-
komuna að verulegu leyti.
Og svo höfum við fengið að auki sjúkratryggingar, elli-
laun, slysa- og örorkutryggingar og bamalífeyri. Svo ekki
sýnist nú í fljótu bragði mörgu vera að kvíða lengur. Að vísu
verða menn ennþá veikir, fatlaðir og gamiir, þrátt fyrir
tryggingarnar. Og sumir geta ekki eignazt börn og verða því
af barnalifeyrinum. Samt sem áður er hér um miklar fram-
farir að ræða á flestum sviðum og mikill munur á frá því,
sem áður var.
En — er það nú fyrst og fremst þetta, sem maðurinn þrá-
ir innst inni og þegar kemur að hjartanu? Ég held ekki. Ann-