Morgunn - 01.06.1984, Blaðsíða 48

46
MORGUNN
algild séu það ekki. „Yfirskilvitleg11 fyrirbæri, ef raunsönn
eru, sýna að það sem breski heimspekingurinn C. D. Broad
nefndi „basic limiting principles"1'!) eru ekki algild eins og
vísindamenn hafa almennt talið. Einmitt þetta gefur grein-
inni sérstakt fræðilegt gildi. Er það ekki einmitt hlutverk
vísinda að reyna að finna og útskýra frávik (,,anomaiíur“)
sem ekki hefur tekist að fella inn í vísindalegan skýringar-
ramma? Það hve þessi fyrirbæri virðast stangast á við
niðurstöður úr öðrum vísindagreinum fyllir þó suma hug-
sjónahita gegn gi’eininni. Ef til vill þola þeir ekki að efast
sé um vissar forsendur, kannske er þeim í raun ekkert um
ef asemdamenn.
Þá eru það aðferðafræðilegu gallarnir, blekkingarnar og
sviksemin sem dr. Þorsteinn ræðir um. 1 hvaða gi’ein má
ekki tína til nokki’ar rannsóknir með aðferðalegum van-
köntum, séi’staklega þegar stigin ei’u fyi’stu sporin? I hvaða
visindagrein má ekki finna einhvei’ja í’annsóknai’menn sem
hafa farið óheiðarlega með gögn eða niðurstöður? Ef ein-
hver efast um það ætti hann að lesa bókina „Beti’ayers of
the Truth“ eftir William Bi’oad og Nicholas Wade sem
líka hafa ritað um það mál í tímai’itið Science.19) Engin
vandkvæði ei’u á að telja upp nokki’a stjarnfræðinga sem
munu hafa gerst sekir um blekkingar. Þau nöfn ei’u ekki
af iakai’a taginu: Galileo Galilei,20) Isaac Newton21) og
Adrian van Maanen við Mount Wilson Obsei’vatory.19) Ég
fæ ekki séð að slíkar syndir einstaki’a manna muni fremur
hefta dulsálai’fi’æðina en stjömufi’æðina þegar til langs
tíma er litið, hvað þá að þær geti ákvarðað stöðu hennar
sem vísindagreinar.
Úr því að dr. Þorsteinn gagni’ýnir vinnubi’ögð, má
kannske spyrja nokkurra spurninga. Hann ritar um spi’ell-
ið hans Randi og skýi’ir frá þeirri „mynd sem fæst við að
lesa lýsingu á málavöxtum“. Hverjar eru svo heimildirnar?
Randi og enginn annar. Ekki þætti það burðugur dómari
sem aðeins kynnti sér fi’amburð annars deiluaðila. Hvers