Stundin - 01.10.1940, Blaðsíða 40

40
STUNDIN
/
sögustaða, alþýðu manna
til fróðleiks og leiðbeining-
ar. Ætti fornminjavörður
að hafa forystu í slíkri staða
merkingu. Hve margir
koma ekki að Helgafelli á
Þórsnesi.v- án þess að hafa
hugmynd um, að þar bjó
Snorri goði? Ekkert minnir
þar á hann. Leiði Guðrúnar
Ósvífursdóttur er og þar í
túnfætinum. Fellið er líka
Fjallið helga í sögu íslend-
inga. Þangað mátti enginn
óþveginn líta, og griðhelgir
voru þar bersyndugir.
***
Arfhelgin, virðingin fyrir
genginni tíð, minningar og
minjamunir verða að hald-
ast í hendur. Mun fátt vera
vænlegra til eflingar
traustri þjóðfélagseiningu
og heilbrigðum þjóðarmetn-
aöi, en skýr og lifandi þekk-
ing á sögu land og þjóðar.
En sagan nemur aldrei
staöar, og það erum við,
sem lifum og skráum okkar
eigin sögu.
S. B.
Hvernig áttu að klæða
manninn þinn?
Framhald af bls, 18.
Þegar hann er í þessu
skapi, gætirðu sagt ósköp'
sakleysislega: “Ef þú fengir
þér nú nýjan hatt, Tommi.
Mikið agalega værirðu
smart”.
Haltu vel á spilunum, —
Þá gerir hann allt fyrir þig.
En þú verður stöðugt að
vera vel á verði. Gerðu þér
að reglu að senda bláu fötin
VITFIRRINGAVALSINN
hin íslenzka stúlka var að segja félaga sínum frá ís-
lendingum, eðli þeirra og atgerfi yfirleitt. —
Nú skyldu menn halda að íslenzk stúlka, vel mennt-
uð og með sæmilega greind, hefði boriö löndum sínum
þann vitnisburð í viðtali við erlendan hermann, að
heldur hefði verið til hróss en lasts, eða a. m. k. sagt
rétt og hlutdijtegnislaust frá. — En það var nú öðru
nær. — Hún lagði mikla áherzlu á það, aö auk þess sem
við landar hennar værum sveitalegir dónar og óhefl-
aðir, værum við bæði heimskir og latir. ,—
, Og svo langt gekk hún í óhróðri sínum um íslenzka
menn og menningu, að hinn brezki liðsforingi sá á-
stæðu til þess að mótmæla þessari lýsingu, og sagöi aö
reynsla sín væri allt önnur. — Hinn þjóðrækni og hátt-
prúöi Breti skildi ekki slíkan málflutning, — hann átti
ekki samleið meö þeim hugmyndum, sem hann og land-
ar hans gera sér um sína eigin þjóö.—
En þetta dæmi sýnir ef til vill betur en allt annað út
á hvé hálan ís við erum komin. —
A bak við víglínur okkar er að myndast meinsemd,
sem getur náð þroska, ef ekki er gáö að í tíma. — Tals-
verður hluti af því fólki, sem svo mjög sækist eftir lags-
mennsku viö hinn brezka her, hefur orðið fyrir of sterk-
um áhrifum, sem á úrslitastundu geta riðið frelsi
okkar að fullu. — Enginn getur lokað augunum fyrir
því, að hér í höfuðstað landsins er þessi hætta mikil og
almenn. Hin,öra og alltof nána kynning brezkra setu-
liðsmanna og íslenzkra stúlkna er stórkostlega varhuga-
verð, bæði siðferðilega og menningarlega séð. — Það er
nú þegar staðreynd, aö nokkrir íslendingar haí'a beöiö
tjón á sálu sinni, sem eiga að vaka yfir og gæta þess
arfs, sem þeim er fenginn í hendur til varöveizlu,
og leggja þar við sæmd sína og líf.
IV-
Þau tvö dæmi, sem ég hef bent hér á að framan, eiga,
að sýna, hversu ástandið er í raun og veru alvarlegt hér
á landi, og að nú er kominn tími til þess aö spyrna við
fótum. — islenzka þjóðin sem heild er trú sínu hlut-
verki. Hún er staöráðin í því aö svíkjast ekki af verö-
inum, hvað sem á gengur, ákveöin í því að brotna held-
ur en svigna, eins og einn merkur maður sagði í út-
varpinu fyrir skömmu. — Hún getur því ekki þolaö,
að leyft sé að kippa undan sér fótum með baktjalda-
makki og óhróöri fööurlandslausra manna og kvenna.
/