Morgunblaðið - 02.04.2009, Blaðsíða 8

8 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. APRÍL 2009
ÓLAFUR F.
Magnússon,
borgarfulltrúi F-
listans, gagn-
rýndi á borg-
arstjórnarfundi
meirihlutann
harðlega fyrir
óréttláta for-
gangsröðun í
fjármálum borg-
arinnar, þ.á m.
að stórframkvæmdir á borð við tón-
listar- og ráðstefnuhús skuli teknar
framyfir brýn verkefni í velferð-
armálum og ýmis önnur atvinnu-
skapandi verkefni. Jafnframt gagn-
rýndi hann fulltrúa Samfylkingar
og VG fyrir að gagnrýna málið út
frá vinnubrögðum meirihlutans, en
ekki út frá efnislegum forsendum.
Gagnrýnir ranga
forgangsröðun
Ólafur F.
Magnússon
SÉRA Ólafur Jó-
hann Borgþórs-
son hefur verið
skipaður prestur
í Seljapresta-
kalli. Ólafur Jó-
hann lauk guð-
fræðiprófi frá
Háskóla Íslands
árið 2006. Hann
var vígður til
þjónustu í Selja-
prestakalli með áherslu á æskulýðs-
mál 2007 og hefur þjónað þar síðan.
Nýr prestur í
Seljaprestakalli
Ólafur Jóhann
Borgþórsson
FRÉTTASKÝRING
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
SÉRSTAKAR aðgerðir vegna fjár-
hagsvanda heimilanna eru nokkuð
fyrirferðarmiklar í kosninga-
áherslum flokkanna, að vísu misjafn-
lega umfangsmiklar.
Aðstæður eftir bankahrunið kalla
fram fjölmargar tillögur um hvernig
bregðast á við og í fljótu bragði er
töluverður samhljómur milli flestra
flokka um hvað gera skuli, eins og
með greiðsluaðlögun, frystingu lána
og lækkun vaxta.
Fyrir þingkosningarnar 2007 var
landslagið allt annað, m.a. talað um
Ísland sem land tækifæranna á
landsfundi Sjálfstæðisflokksins en fé-
lagshyggjuflokkarnir lýstu áhyggj-
um af aukinni skuldabyrði heim-
ilanna. Ekki þótti ástæða til að grípa
til sértækra aðgerða.
Hafi skuldirnar þótt miklar á þeim
tíma, fyrir aðeins tveimur árum, þá
eru þær enn hærri í dag. Vandinn er
gríðarlegur og nefndar hafa verið töl-
ur um skuldir heimilanna allt frá
1.400 milljörðum króna til tvö þúsund
milljarða króna. Verðtryggð lán hafa
hækkað um allt að 30% á einu ári og á
sama tíma hefur verðmæti fasteigna
minnkað verulega. Fjölmargar fjöl-
skyldur eru orðnar skuldum vafnar
og á leið í gjaldþrot.
Núverandi ríkisstjórn reynir hvað
hún getur og nýju frumvarpi um
greiðsluaðlögun er ætlað að koma til
móts við þá sem verst eru staddir.
Betur má ef duga skal.
Tillaga Framsóknar umdeild
Hafa ber í huga að flokkarnir hafa
flestir ekki kynnt formlega sín
stefnumál fyrir kosningarnar 25. apr-
íl en þegar litið er yfir þær áherslur
og ályktanir sem liggja fyrir eftir ný-
lega landsfundi er víða talað um af-
nám verðtryggingar. Flestir tala þó
um að afnema verðtrygginguna tíma-
bundið og koma með ýmsum hætti til
móts við skuldsetta íbúðareigendur.
Mikið hefur verið rætt um þá til-
lögu Framsóknarflokksins að fella
niður 20% af öllum skuldum vegna
íbúðalána. Flokkurinn var fyrstur til
að kynna sértækar aðgerðir til að
bregðast við fjárhagsvanda heimila
og fyrirtækja, er skýrsla var lögð
fram í febrúar sl. Tillagan um 20%
niðurfellingu skulda hefur verið um-
deild og margir talið hana óraunhæfa
og ekki sé jafnræðis gætt meðal allra
skuldara. Þó hefur tillagan hlotið
hljómgrunn í öðrum flokkum, eins og
hjá Tryggva Þór Herbertssyni, sem
er í 2. sæti á lista Sjálfstæðisflokksins
í Norðausturkjördæmi.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur ekki
gengið svo langt og í ályktun lands-
fundarins um fjárhag heimilanna er
meira fjallað um almennar aðgerðir.
Ekki er þar minnst berum orðum á
afnám verðtryggingar en lagt til að
hægt verði að breyta verðtryggðum
lánum í óverðtryggð. Bjarni Bene-
diktsson lét hafa eftir sér fyrir lands-
fundinn að hann ætlaði að beita sér
fyrir afnámi verðtryggingarinnar.
Það skyldi þá ekki fara svo að þetta
fyrirbæri hyrfi af sjónarsviðinu eftir
kosningar? Kjósendur munu vafalítið
fylgjast náið með því.
Verðtryggingin burt
 Stjórnmálaflokkarnir allir af vilja gerðir til að bjarga skuldugum heimilum
 Frysting lána, vaxtalækkun og afnám verðtryggingar meðal helstu tillagna
Öll húsnæðislán verði færð frá bönkum til Íbúðalánasjóðs.
Íbúðalánasjóður veiti flata 20% niðurfellingu skulda vegna allra
íbúðalána.
Skoða endurgreiðslu til þeirra sem greiddu upp íbúðalán fyrir 30. sept sl.
Stimpilgjöld vegna íbúðakaupa afnumin með öllu.
Grunni neysluvísitölu breytt svo hún endurspegli breyttar neysluvenjur.
Íbúðareigendur geti lækkað greiðslubyrði um allt að helming í þrjú ár.
Hægt verði að breyta verðtryggðum lánum í óverðtryggð.
Einnig hugað að höfuðstólslækkun lána.
Gjaldþrotalögin endurskoðuð og fyrning krafna stytt í fimm ár.
Stimpilgjöld vegna íbúðakaupa verði afnumin.
Stýrivexti lækki og verði 5-6% í lok árs.
Verðtrygging lána verði afnumin tímabundið og vísitölur frystar í þrjú ár.
Stýrivextir verði lækkaðir strax í 8%.
Tryggja til frambúðar eðlileg vaxtakjör og koma fjármagni í umferð.
Huga að endurskoðun verðtryggingar.
Kreppulánasjóður leysi tímabundið til sín eignir skuldugra heimila.
Færa vísitölu verðtryggingar handvirkt aftur til janúar 2008.
Raunvextir á verðtryggðum lánum verði að hámarki 2-3%.
Afborgunum af húsnæðislánum frestað um tvö ár og lánin lengd.
Skuldabyrði heimila vegna íbúðalána verði lagfærð.
Samkomulag við eigendur verðtryggðra íbúðalána um skuldbreytingu.
Greiðslujöfnun skulda og hækkun vaxtabóta.
Lenging og frysting lána, greiðsluaðlögun og aukin réttarvernd skuldara.
Aukið tillit til skuldara við innheimtu og samþætta alla fjármálaráðgjöf.
Dregið úr vægi verðtryggingar í lánaviðskiptum.
Auka framboð óverðtryggðra íbúðalána.
Lækka höfuðstól húsnæðislána eða frysta hluta hækkunar höfuðstóls.
Gera tímasetta áætlun um afnám verðtryggingar.
Við innheimtu skulda ekki gert meira en lánastofnun leysi til sín eignina.
Nefnd fái sérfræðinga til að annast útreikning verðbóta á lán.
Íbúðalánasjóður taki upp félagsleg lán til tekjulágra fjölskyldna.
Hækka vaxtabætur og húsaleigubætur í samræmi við neysluvísitölu.
Aðgerðir
fyrir heimilin
Áherslur flokka fyrir þingkosningar 25. apríl 2009
X-B Framsóknarflokkurinn
X-D Sjálfstæðisflokkurinn
X-F Frjálslyndi flokkurinn
X-L L-listi fullveldissinna
X-O Borgarahreyfingin
X-S Samfylkingin
X-V Vinstrihreyfingin grænt framboð
Í HNOTSKURN
»Stjórnmálaflokkar og sam-tök, sem bjóða fram lista í
komandi þingkosningum, hafa
nú flest hver kynnt stefnu-
skrár sínar og áherslur að
loknum landsfundum og
flokksþingum.
»Morgunblaðið mun næstudaga skoða nokkra mála-
flokka sem helst brenna á
kjósendum um þessar mundir
og draga fram áherslur.
VINSTRI grænir
hafa sent frá sér
áréttingu vegna
umræðu um til-
lögur flokksins í
skattamálum:
„Að gefnu til-
efni skal tekið fram að engin
áform eru uppi hjá Vinstrihreyf-
ingunni – grænu framboði um að
taka aftur upp eignaskatt í fyrri
mynd. Hræðsluáróður þess efnis
að Vinstri græn hafi í hyggju að
leggja á eignaskatt á með-
altekjufólk eða venjulegar eignir
er algjörlega úr lausu lofti grip-
inn. Sú hugmynd hefur hins vegar
eðlilega komið upp í grasrót
hreyfingarinnar að skoða hvort
einhver tegund skattlagningar á
mjög tekjuhátt stóreignafólk komi
til greina til að mæta þeim mikla
fjárlagahalla ríkisins sem fyr-
irhugaður er á næstu árum. Slíka
skattlagningu þyrfti að samræma
fjármagnstekjuskatti og annarri
skattheimtu sem óhjákvæmilegt er
að gera einhverjar breytingar á til
að borga þær gríðarlegu skuldir
sem landsmenn sitja uppi með eft-
ir efnahagsóstjórn Sjálfstæð-
isflokksins.“ Nánar á www.vg.is.
Árétting um
eignaskatt
STEINGRÍMUR J. Sigfússon fjár-
málaráðherra sagði á opnum fundi
fjárlaganefndar í gær engar
ákvarðanir hafa verið teknar um
skattahækkanir. Aldrei hefði staðið
til að endanlegar ákvarðanir um
skattabreytingar yrðu teknar fyrr
en um mitt þetta ár.
Hann sagði að ná yrði niður halla
á ríkisútgjöldum um 35-55 milljarða
og það yrði að leysa með skatta-
hækkunum og niðurskurði útgjalda.
Guðlaugur Þór Þórðarson gagn-
rýndi ráðherrann og sagði m.a. að
hann ætlaði ekki að segja þjóðinni
hvað væri óhjákvæmilegt að gera
fyrr en eftir kosningar.
Steingrímur sagði stórar bind-
andi ákvarðanir betur komnar í
höndum nýrrar ríkisstjórnar sem
hefði fengið nýtt umboð frá kjós-
endum.
Skýrist eftir
kosningar