Morgunblaðið - 03.04.2009, Qupperneq 12
12 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. APRÍL 2009
Eftir Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
ALLIR hlutaðeigandi aðilar hafa
undirritað samningsskilmála vegna
áframhaldandi framkvæmda við
Tónlistar- og ráðstefnuhúsið við
Austurhöfn. Hafa ríki og borg með
sameiginlegu eignarhaldi á félaginu
Austurhöfn-TR ehf. keypt félögin
Portus og Situs, sem höfðu með upp-
byggingu á tónlistarhúsinu að gera,
ásamt byggingarrétti á allri lóðinni
Austurbakka 2.
Hefur samkomulagið verið undir-
ritað af menntamálaráðherra, fjár-
málaráðherra, borgarstjóra, Nýsi og
ríkisbönkunum, sem koma að sam-
bankaláni upp á 14,5 milljarða króna
til að ljúka framkvæmdum, að með-
töldum vöxtum á byggingartíma.
Hlutur Nýja Landsbankans þar af er
um átta milljarðar króna.
Samkvæmt upplýsingum blaðsins
eru ríki og borg ekki að skuldbinda
sig umfram þá samninga sem áður
höfðu verið gerðir árið 2006. Sam-
kvæmt þeim greiðir ríkið um 440
milljónir á ári til 35 ára og borgin ár-
lega um 370 milljónir, eins og staðan
var í október sl. Þessar fjárhæðir
hafa án efa hækkað síðan en miðað
við október sl. eru þetta um 28 millj-
arðar króna, þar af rúmir 15 millj-
arðar frá ríkinu og 13 milljarðar frá
borginni, þegar allt er saman tekið.
Með samkomulaginu tekur Aust-
urhöfn-TR við öllum réttindum og
skyldum sem fylgja samningum um
byggingu og rekstur hússins en ver-
ið er að skoða möguleika á breyttri
og aukinni nýtingu þess.
28 milljarðar í tónlistarhús
Samkomulag undirritað um áframhaldandi byggingu tónlistar- og ráðstefnuhúss
Sambankalán ríkisbankanna upp á 14,5 milljarða króna til verkloka árið 2011
Í HNOTSKURN
»Miðað er við að bygginguhússins ljúki í febrúar
2011 og það vígt um vorið.
» ÍAV mun fjölga starfs-mönnum á byggingarstað
úr 150 í 200 og í sumar verða
þarna yfir 300 manns. Nú
hefst líka vinna við fyrsta
áfanga að bílakjallara.
LÖG og fræði-
kenningar end-
urspegla ekki
endilega það sem
raunverulega er
að gerast í nor-
rænum stjórn-
skipunarrétti.
Þar eru að verki
fleiri og ólík áhrif,
einkum vaxandi
áhrif mannréttindareglna, áhrif frá
sambandslagakerfi Evrópusam-
bandsins auk þess sem þáttur dóm-
stóla við úrlausn pólitískra deilu-
mála verður sífellt meira áberandi.
Þetta er meðal niðurstaðna dokt-
orsritgerðar Kára á Rógvi sem hann
varði við lagadeild Háskóla Íslands í
gær.
Byrjað var að bjóða doktorsnám
við lagadeild Háskóla Íslands fyrir
fimm árum og var færeyski lögfræð-
ingurinn Kári á Rógvi fyrsti nem-
andinn. Það eru því viss tímamót
þegar hann lýkur námi. Nokkrir Ís-
lendingar eru á mismunandi stigum í
doktorsnáminu. Eiríkur Tómasson
prófessor var leiðbeinandi Kára.
Kári fjallar í ritgerð sinni um
stjórnskipulegt endurskoðunarvald
dómstóla í vestnorrænu ríkjunum,
Noregi, Danmörku og Íslandi, auk
Grænlands og Færeyja, í stjórn-
málalegu og fræðilegu tilliti.
Hann segir við Morgunblaðið að
auk dómstólanna hafi Mannréttinda-
dómstólinn í Strassborg, samstarfið
innan Evrópska efnahagssvæðisins,
Fríverslunarsamtaka Evrópu og
dómstóll Evrópusambandsins áhrif
þegar skýra þurfi stjórnskipunarlög
og önnur lög. Kári segir að þessar
breytingar hafi áhrif á laga-
framkvæmd og lagakennslu. „Það er
ekki auðvelt að kenna lög í dag en
það er líka meira spennandi,“ segir
Kári.
Nýtist á lögþinginu
Frá því Kári lauk laganámi við
Kaupmannahafnarháskóla og fram-
haldsnámi í Aberdeen í Skotlandi
hefur hann verið stundakennari við
lagadeild Háskóla Íslands, við Há-
skólann á Akureyri og í Færeyjum.
Hann var einn af frumkvöðlum þess
að hafin var kennsla í lögfræði við
Fróðskaparsetur Færeyja en þar
starfar hann sem fastur kennari.
Segist hann hafa áhuga á að byggja
kennsluna frekar upp, til dæmis með
því að fá færeyska lögfræðinga heim
í framhaldsnám. Ekki er vitað til
þess að færeyskur lögfræðingur hafi
áður lokið doktorsprófi.
Þá er Kári þingmaður á lögþingi
Færeyja, fyrir Sjálvstýrisflokkinn.
Hann telur að þær breytingar sem
hann fjallar um í ritgerð sinni hafi
jákvæð áhrif á störf lögþingsins.
Þingmenn fái skýrari spurningar til
að fjalla um en þegar málin komi
tilbúin frá embættismönnum eða
stjórnvöldum. helgi@mbl.is
Ólík áhrif
á lögin
Þingmaður ver dokt-
orsritgerð í lögum
Kári á Rógvi
Eftir Helga Bjarnason
helgi@mbl.is
NEMENDUR úr 7. bekk Melaskóla eru að búa til smækk-
að líkan af sólkerfinu. Munu þeir setja það upp í sólkerf-
isrölti á laugardag. Sólin verður á Ingólfstorgi, tæplega 50
sm í þvermál, jörðin verður sandkorn í Austurstræti og
Neptúnus bolti á Hlemmi.
Sólkerfisverkefnið í Melaskóla er liður í alþjóðlegu vís-
indamiðlunarverkefninu 100 stundum af stjörnufræði.
Sverrir Guðmundsson, annar umsjónarmaður Stjörnufræ-
ðivefjarins, kom hugmyndinni á framfæri við skólann.
Edda Pétursdóttir, umsjónarkennari bekkjarins, sagði að
unnið væri að stjörnufræðiverkefnum í sjötta bekk á
hverju ári og verkefnið nú væri kærkomin upprifjun á því
sem nemendurnir lærðu í fyrra. Í verkefninu er komið inn
á ýmis fög, meðal annars stærðfræði, náttúrufræði, upp-
lýsingatækni og smíðar.
Mikið ríður á að rétt sé staðið að útreikningum við
smækkun sólkerfisins. Nemendurnir vildu ekki minnka
reikistjörnurnar of mikið, svo þær sæjust almennilega. Ef
fjarlægðir á milli reikistjarnanna hefðu verið hafðar í sama
mælikvarða hefðu þær dreifst yfir allt of stórt svæði. Það
kom krökkunum mest á óvart hvað sólkerfið er stórt og
reikistjörnunar langt frá sólinni – og jörðin lítil, eins og
Vilborg Lilja Bragadóttir tók til orða.
Þegar Sverrir Guðmundsson heimsótti bekkinn lagði
hann áherslu á að sömu hlutföll væru notuð í útreikningum
á fjarlægð og þvermáli. Miða yrði við plássið frá Ingólfs-
torgi að Snorrabraut þannig að ekki mætti vera lengra en
einn og hálfur kílómetri á milli sólarinnar og Neptúnusar.
Sýndi hann þeim jafnframt góðar aðferðir við útreikn-
ingana.
Nemendurnir skiptu sér í hópa og völdu ákveðnar reiki-
stjörnur til að vinna með. Elías Pétur Þórarinsson langaði
að fræðast meira um Mars. Niðurstaða hans var að nota
saltkorn sem er 2 millimetrar í þvermál til að tákna Mars
og það yrði að vera í 76 metra fjarlægð frá sólinni, einhvers
staðar í Austurstræti. Vilborg var í hópi sem valdi sér Úr-
anus. Hentaði best að nota borðtennisbolta til að tákna
hann. Boltanum verður komið fyrir uppi á Laugavegi, í
tæplega eins kílómetra fjarlægð frá sólinni á Ingólfstorgi.
„Það kom mér skemmtilega á óvart hvað þau gerðu
þetta nákvæmlega. Ég kenni stjörnufræði í menntaskóla
og þar förum við ekki jafn nákvæmlega í þetta,“ segir
Sverrir. Könnun hans á verkefnum í alþjóðlega stjörnu-
fræðiverkefninu leiddi í ljós að fimm hópar væru að
smækka sólkerfið. Krakkarnir í 7. bekk Melaskóla eru þó
einu grunnskólanemendurnir.
Edda er stolt af nemendum sínum og telur að verkefnið
hafi skilað miklu. Auk Sverris aðstoðaði María Soph-
usdóttir náttúrufræðikennari við kennsluna.
Ákveðið var að sýna afrakstur verkefnisins á spjöldum.
Allir verða með spjald með mynd og upplýsingum um við-
komandi reikistjörnu. Með þetta verður gengið frá tákn-
mynd af sólinni klukkan 11 næstkomandi laugardag og
leiðin stikuð upp á Hlemm og hnöttunum komið fyrir á
réttum stöðum á leiðinni.
Heimsmaraþonið 100 stundir af stjörnufræði
Morgunblaðið/Heiddi
Stjörnufræði Nemendur sjöunda bekkjar Melaskóla kynna niðurstöður stjörnufræðiverkefnis síns á spjöldum.
Sólin á Ingólfstorgi og
Neptúnus á Hlemmi
Nemendur sjöunda bekkjar Melaskóla spreyta sig á því að
smækka sólkerfið og kynna afraksturinn í miðbænum
100 stundir af stjörnufræði, heimsmaraþon í stjörnu-
fræði, er haldið í tilefni af alþjóðlegu ári stjörnufræð-
innar 2009. Verkefnið stendur í fjóra sólarhringa.
Í dag hefst vefvarp sem nefnist „Umhverfs hnöttinn
á 80 sjónaukum“ og stendur yfir í sólarhring. Hægt er
að komast á það á stjornuskodun.is
Á morgun kl. 14 verður Lárus Thorlacius með fyr-
irlestur um uppruna alheimsins í Öskju, náttúrufræði-
húsi HÍ. Um kvöldið verður stjörnuskoðunarkvöld fyrir
almenning. Stjörnuskoðunarfélag Seltjarnarness býð-
ur fólki að skoða gígana á tunglinu og hringa Satúrn-
usar í sjónaukanum í Valhúsaskóla kl. 21.
Umhverfis hnöttinn
ALÞINGI hefur
ályktað að Ásta
R. Jóhannes-
dóttir félags- og
tryggingamála-
ráðherra feli
Jafnréttisstofu
að hrinda af stað
aðgerðum til að
efla hlut kvenna
í sveitarstjórn-
um. Konur voru
tæp 36% sveitarstjórnarmanna á
landinu eftir síðustu kosningar,
2006. Hlutfall kvenna í nefndum,
ráðum og stjórnum sveitarstjórna
var svipað. Sveitarstjórnarkosn-
ingar verða næst haldnar vorið
2010.
Auka á hlut
kvenna
Ásta Ragnheiður
Jóhannesdóttir
FORNVERKASKÓLINN í Skaga-
firði býður upp á fimm námskeið í
fornu handverki á sínu þriðja
starfsári. Í boði eru námskeið í torf-
hleðslu, grjóthleðslu, grindarsmíði,
viðgerðum á gömlum torfbæjum og
gluggasmíði. Námskeiðin eru hald-
in frá apríl og fram í september og
eru öllum opin.
Nánari upplýsingar veitir Bryn-
dís Zoëga í síma 453 5097 eða á net-
fanginu bryndisz@skagafjordur.is.
Rétt handtök Það er betra að kunna
vel til verka við grindarsmíði.
Námskeið
í torfhleðslu
Í FYRRADAG var samningur und-
irritaður á milli Norðurlanda og
Cayman-eyja. Samningurinn veitir
norrænum skattyfirvöldum upplýs-
ingar um skattskyldar innistæður
og tekjur og getur veitt aðgang að
fjármagni sem ekki hefur verið gef-
ið upp til skatts í heimalandinu.
Samningur
um skatta
MIKIL aðsókn hefur verið í sum-
arstörf hjá Kirkjugörðum Reykja-
víkurprófastsdæma, en undanfarin
sumur hafa um 160 ungmenni verið
ráðin til umhirðustarfa í þeim
kirkjugörðum sem eru í umsjá
KGRD. 946 umsóknir bárust, sem
er metaðsókn. Umsóknir á árunum
2006-2008 voru að meðaltali 333 og
hafði þeim fækkað frá árunum
2003-2005 en þá var meðaltalið 687.
Mikil aðsókn
í sumarstörf
Árétting
Frestur fyrir Íslendinga sem búsett-
ir eru erlendis til að óska eftir kosn-
ingarrétti rann út 25. mars sl. Í frétt
á baksíðu Morgunblaðsins kom rétt
dagsetning fram en í myndatexta
sagði ranglega að fresturinn hefði
runnið út 25. apríl sl. Morgunblaðið
biðst velvirðingar á þessum mistök-
um.
LEIÐRÉTT
STUTT