Morgunblaðið - 03.04.2009, Blaðsíða 17

Fréttir 17ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. APRÍL 2009
Eftir Boga Þór Arason
bogi@mbl.is
LEIÐTOGAR tuttugu helstu efnahagsvelda heims, G20,
náðu í gær samkomulagi um að bregðast við efnahags-
kreppunni í heiminum með aðgerðum að andvirði 1.100
milljarða dollara.
Samkvæmt samkomulaginu verða sjóðir Alþjóðagjald-
eyrissjóðsins þrefaldaðir með aukafjárframlögum að and-
virði 750 milljarða dollara. Leiðtogarnir hétu því einnig að
nota 250 milljarða dollara til að örva heimsviðskipti. Þá
verður aðstoð alþjóðlegra þróunarbanka við fátækustu
ríki heims aukin um 100 milljarða dollara.
Leiðtogarnir samþykktu einnig að birtur yrði listi yfir
skattaskjól og gripið yrði til refsiaðgerða gegn þeim, sem
fylgdu ekki alþjóðlegum reglum, til að koma í veg fyrir
skattsvik og peningaþvott. Gordon Brown, forsætisráð-
herra Bretlands, sagði að markmiðið væri að binda enda á
þá bankaleynd sem tíðkast hefði. Ennfremur verða reist-
ar skorður við kaupaukum bankastjóra og setja á strang-
ari reglur um starfsemi áhættusjóða og matsfyrirtækja.
Barack Obama, forseti Bandaríkjanna, sagði sam-
komulag G20-landanna marka tímamót í baráttunni gegn
kreppunni. Jafnvel Nicolas Sarkozy, forseti Frakklands,
sem hafði hótað að ganga af fundi, sagði að árangurinn
hefði verið „meiri en við gátum vænst“.
Áætlað er að fyrir lok næsta árs hafi G20-löndin notað
alls 5.000 milljarða dollara í baráttuna gegn kreppunni.
Þjarmað að skattaskjólum
Í HNOTSKURN
» Hlutabréfavísitölur íhelstu kauphöllum heims-
ins hækkuðu í gær.
» Dow Jones-vísitalan í NewYork hækkaði um 2,79%
og Nasdaq um 3,29%. Í kaup-
höllinni í London nam hækk-
unin 4,28%, í París 5,37% og í
Frankfurt 6,07%.
 Leiðtogar G20 leggja rúma 1.000 milljarða dollara til viðbótar í baráttuna gegn
efnahagskreppunni í heiminum  Birtur verður listi yfir skattaskjól og þeim refsað
LÖGREGLUMENN á reisulegum hestum standa vörð
við dómkirkjuna í Strassborg í Frakklandi gær. Mikill
öryggisviðbúnaður er í borginni en leiðtogafundur að-
ildarríkja Atlantshafsbandalagsins, NATO, verður
haldinn þar og í þýsku borgunum Baden-Baden og
Kehl í dag og á morgun.
Reuters
Árvakrir gæðingar í Strassborg
VÍSINDAMÖNNUM við Sheffield-
háskóla í Bretlandi hefur tekist að
breyta stofnfrumum úr fósturvísum
í frumur sem hegða sér eins og hár-
frumur í innra eyranu, að sögn
BBC. Talið er að á endanum geti til-
raunir af þessu tagi leitt til þess að
hægt verði að hjálpa fólki sem hef-
ur misst hárfrumur af völdum
heyrnarskaða og einnig fólki með
meðfædda heyrnargalla. Nokkur ár
muni þó líða áður en það takist.
Sem stendur er engin leið að lag-
færa tjón á hárfrumum í innra eyr-
anu en um 10% fólks í heiminum er
með skerta heyrn af völdum slíks
tjóns. Stofnfrumur úr fósturvísum
hafa þann eiginleika að geta breyst
í nær allar sérhæfðar gerðir af
frumum í mannslíkamanum.
kjon@mbl.is
Stofnfrumur
lagi heyrnina
HARÐIR bardagar geisa nú milli
stjórnarhermanna og liðsmanna
Tamíla-Tígranna á norðaust-
anverðu Srí Lanka. Stjórnarliðar
fullyrða að verið sé að króa af leifar
uppreisnarhersins í Mullaitivu-
héraði en Tígrarnir segjast hafa
byrjað mikla gagnsókn og fellt
hundruð hermanna. Ríkisstjórn
landsins vísaði á miðvikudag enn á
bug tillögum um vopnahlé en sagð-
ist myndu fresta árásum til að gefa
óbreyttum borgurum færi á að flýja
átakasvæðið. kjon@mbl.is
Hart barist
á Srí Lanka
KÍNVERSKIR ráðamenn hafa gert
áætlun um að ríkið verði í fremstu
röð í heiminum í smíði tvinnbíla og
rafknúinna bíla, þ.á m. stræt-
isvagna, innan fárra ára. The New
York Times bendir á að Kína sé enn
á eftir helstu framleiðsluríkjum á
sviði hefðbundinna bíla með
sprengihreyfla en gæti stytt sér leið
að fyrsta sætinu með áðurnefndri
áætlun. Eitt af markmiðum Kín-
verja er að draga úr loftmengun
með rafbílum og verða minna háðir
olíuinnflutningi. kjon@mbl.is
Fremstir á
sviði rafbíla?
Eftir Kristján Jónsson
kjon@mbl.is
ÞEGAR í gærmorgun var búið að
leka út upplýsingum sem þóttu
benda til að nokkur árangur yrði af
fundi G-20-ríkjanna í London og
urðu þá miklar verðhækkanir á
mörkuðum. Fleira er nefnt til, seðla-
banki Evrópu lækkaði vexti um
0,25%, hækkandi húsnæðisverð í
Bretlandi og jákvæðar tölur um þró-
un efnahagsmála í Bandaríkjunum.
Á mörkuðum eru menn „að verða æ
sannfærðari um að ástandið í heim-
inum sé að batna og þess vegna vilja
fleiri taka áhættu [með því að kaupa
verðbréf]“, sagði sérfræðingur hjá
Barclays-bankanum breska.
Mikil spenna ríkti fyrir fundinn
vegna harkalegra ummæla af hálfu
ráðamanna Frakka og Þjóðverja
undanfarna daga sem kröfðust m.a.
róttækra aðgerða til að herða eftirlit
með fjármálamörkuðum. Banda-
ríkjamenn reyna aftur á móti að fá
ríki eins og Þýskaland, Japan og
Kína, sem hafa safnað gjaldeyris-
forða, til að nota hluta af þessu fé til
að hleypa lífi í efnahaginn – og ýta þá
hugsanlega undir verðbólgu í lönd-
um sínum. Sé til orð sem Þjóðverjar
óttast er það óðaverðbólga, reynslan
af slíku skeiði upp úr 1920 situr enn í
þjóðarsálinni. Og Kínverjar óttast að
dollaraforði þeirra brenni upp á
verðbólgubáli vegna þess að nú læt-
ur bandaríski seðlabankinn prenta
meira af peningum en dæmi eru til.
En það tókst að koma í veg fyrir
martröðina: misheppnaðan fund.
„Spurningin er ekki hvort menn
ná að taka sameiginlegar ákvarðanir
sem eru svo afdrifaríkar að kreppan
verði stöðvuð,“ sagði Ralf Pittelkow,
stjórnmálaskýrandi Jyllandsposten.
„Það gerist ekki, kreppan er of djúp
og ágreiningurinn of mikill til þess.
Spurningin er hins vegar hvort ár-
angurinn verður nógu mikill til þess
að ekki verði neikvæð sálfræðileg
áhrif af fundinum.“
Engir hurða-
skellir í London
Nokkur árangur
náðist á G-20-fundi
Í HNOTSKURN
»Sumir segja að kreppanstafi af skorti á reglum og
eftirliti. Aðrir að fífldirfska
bankanna eigi sér rætur í því
að þeir njóti ofverndar seðla-
banka sem lofi fyrirfram að
vera svonefndir „lánveitendur
til þrautavara“. Bankar mis-
noti að lokum þetta öryggisnet
og fari að haga sér glannalega.
STJÓRNVÖLD í Bagdad hafa leyst
upp herflokka súnní-araba sem
Bandaríkjamönnum tókst á sínum
tíma að fá til að berjast gegn al-
Qaeda og öðrum uppreisnarhópum í
héruðum súnníta. Umræddir
súnníta-herflokkar höfðu áður
margir stutt al-Qaeda.
Liðsmennirnir eru flestir í hér-
uðum vestur af Bagdad en þar hafa
stuðningsmenn Saddams Husseins,
hins fallna einræðisherra landsins,
lengi átt fylgi. Hann var sjálfur
súnníti og hyglaði þjóðarbrotinu
mjög í valdatíð sinni. Morðæði al-
Qaeda-manna varð hins vegar til
þess að súnní-arabar hurfu flestir
frá stuðningi við uppreisnina.
Um 100.000 fyrrverandi liðsmenn
herflokkanna munu fá störf hjá inn-
anríkisráðuneytinu. En óttast er að
urgur verði í mörgum sem ekki fá
starf við öryggisgæslu. Einnig hefur
orðið dráttur á launagreiðslum síð-
ustu mánuði vegna minni tekna
Íraka í kjölfar lækkandi olíuverðs.
Tekur stjórnin, þar sem sjítar ráða
öllu, því verulega áhættu með að-
gerðinni. kjon@mbl.is
Leysa upp
herflokka
Óttast hörð viðbrögð
súnníta í Írak