Morgunblaðið - 16.04.2009, Síða 15

Fréttir 15INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 16. APRÍL 2009
STUTT
NÝLEGA fór
fram aðalfundur
Styrktarfélags
krabbameins-
sjúkra barna. Á
fundinum var
Rósa Guðbjarts-
dóttir kjörin nýr
formaður stjórn-
ar félagsins. Hún
tekur við for-
mennsku af
Gunnari Ragnarssyni sem hafði
ákveðið að stíga úr stjórn félagsins
eftir nokkura ára starf, en hann
hefur gegnt formennsku í tæp fjög-
ur ár. Rósa er vel kunn í starfi
styrktarfélagsins, en hún gegndi
m.a. starfi framkvæmdastjóra fé-
lagsins í fimm ár, frá árinu 2001 til
ársins 2006.
Nýr formaður
styrktarfélags
Rósa
Guðbjartsdóttir
ÁKVEÐIÐ hefur verið að stofna
Sjávarútvegsmiðstöð við Háskól-
ann á Akureyri. Samningur þar að
lútandi, milli skólans og ráðu-
neytis landbúnaðar og sjávar-
útvegs, verður undirritaður í dag.
Markmið miðstöðvarinnar er að
styrkja hlutverk HA á sviði
menntunar og kennslu tengdrar
sjávarútvegi sem og á sviði rann-
sókna, með áherslu á hagnýtar
rannsóknir og verkefni á öllum
sviðum sjávarútvegs. Einnig að
auka þekkingu á veiðum og nýt-
ingu sjávarfangs og auka gæði af-
urða, markaðssetningar og stuðla
að bættri ímynd greinarinnar með
ýmsum hætti.
Sjávarútvegsmið-
stöð stofnuð við HA
MÁLÞING um söguslóðir verður
haldið í Þjóðmenningarhúsinu í dag
á vegum Samtaka um sögutengda
ferðaþjónustu.
Fjallað verður um menningar- og
söguferðaþjónustu á Mön, Gotlandi
og Íslandi og tækifæri til nýsköp-
unar á þeim vettvangi hérlendis.
Stephen Harrison, menningar-
fulltrúi ríkisstjórnarinnar á Mön í
Írlandshafi, segir frá uppbyggingu
menningarferðaþjónustu á Mön.
Dan Carlsson, prófessor í forn-
leifafræði við háskólann á Gotlandi,
fjallar um víkingaeyjuna Gotland.
Ráðstefnan hefst kl. 13 með
ávarpi Katrínar Jakobsdóttur
menntamálaráðherra.
Unnið úr arfinum
HÖFUÐBORGARSTOFA óskar
eftir hugmyndum frá almenningi
og fulltrúum ferðaþjónustunnar til
að skapa ný sóknarfæri í ferða-
þjónustu í Reykjavík. Allar tillögur
verða skoðaðar og 3 verða verð-
launaðar.
Hægt verður að skila inn hug-
myndum á Hugmyndatorg Höfuð-
borgarstofu dagana 16.-20. apríl
nk. Einnig er hægt að senda inn
hugmyndir á póstfangið:
hugmynd@reykjavik.is.
Hugmyndakeppni
í höfuðborginni
FRÉTTASKÝRING
Eftir Önund Pál Ragnarsson
onundur@mbl.is
ÞINGMENN þurfa ekki að upplýsa
kostnað vegna prófkjörsbaráttu
sinnar fyrir þingkosningarnar í maí
2007 og liggja þær upplýsingar í
þagnargildi þegar kemur að nærri
tveimur þriðju hlutum sitjandi þing-
manna. Hvað prófkjörin í ár varðar
þurfa frambjóðendur hins vegar að
skila Ríkisendurskoðun bókhaldi
kosningabaráttu sinnar, í samræmi
við lög um fjármál stjórnmála-
samtaka. Sendi stofnunin þeim ný-
lega bréf og minnti þá sem eyddu
meira en 300 þúsund krónum í nýaf-
staðin prófkjör á skyldu sína til að
skila bókhaldinu. Þeir hafa frest til
25. október til þess.
Þrátt fyrir þetta voru lögin um
fjármál stjórnmálasamtaka, sem
leggja þessar kvaðir á stjórn-
málamennina, afgreidd frá Alþingi
21. desember 2006 og tóku gildi 1.
janúar 2007, áður en prófkjörum
flokkanna var lokið. Undanþága er
hins vegar í lögunum um gildistöku
ákvæðanna um prófkjör. Þau tóku
gildi 1. júní 2007, eftir kosningarnar.
Sömu stjórnmálamenn og settu
lögin, eftir ígrundaðar umræður á
þingi um nauðsyn þeirra laga, tóku
því þátt í prófkjörum skömmu síðar,
vitandi að reglurnar sem þeir höfðu
nýlega sett giltu ekki um þau próf-
kjör.
Í lögunum eru ítarlegar reglur,
ekki eingöngu um upplýsingaskyldu
heldur einnig um leyfilegan há-
markskostnað við prófkjörsbaráttu
einstakra frambjóðenda. Samkvæmt
þeim reglum og miðað við fjöldann á
kjörskrá í hverju kjördæmi á þeim
tíma var leyfilegur hámarkskostn-
aður frambjóðenda í prófkjörum á
bilinu 3,6 til 5,1 milljón króna. Hæst-
ur í Suðvesturkjördæmi, sem er fjöl-
mennast, en lægstur í Norðvestur-
kjördæmi, sem er fámennast.
Af þeim sem gefið hafa sjálfvilj-
ugir upp kostnaðinn er hann mestur
hjá Illuga Gunnarssyni, þingmanni
Reykjavíkurkjördæmis suður, átta
milljónir króna, vel yfir hámarki lag-
anna. Hann kom nýr inn á þing árið
2007. Hins vegar er ómögulegt að
fullyrða að ekki sé um hærri upp-
hæðir að ræða hjá þeim þingmönn-
um sem ekki hafa upplýst um kostn-
aðinn við prófkjörsbaráttu sína 2007.
Undanþáðu sig skyldunni
 Þingmenn þurfa ekki að upplýsa prófkjörskostnað vegna þingkosninga 2007
 Gildistöku upplýsingaskyldu um prófkjör var seinkað fram yfir þær kosningar
Hvað stóð um gildistöku í grein-
argerðinni með frumvarpinu?
Þar stóð að gildistakan mætti ekki
dragast ef lögin ættu að koma til
framkvæmda fyrir þingkosningarnar
í maí 2007. En þar að auki þyrftu
flokkarnir að fá ráðrúm til að laga
starfsháttu sína að nýju reglunum.
Hver er leyfilegur kostnaður við
prófkjörsbaráttu frambjóðenda?
Reglan er sú að kosta megi til millj-
ón. Ofan á það bætist upphæð fyrir
hvern kjósanda í kjördæminu, því
hærri sem kjördæmið er fámennara.
75 til 125 krónur á kjósanda, eftir
kjördæmum, eins og þau eru í dag.
S&S
Eftir Sigtrygg Sigtryggsson
sisi@mbl.is
SKRÁÐ atvinnuleysi í mars síðast-
liðnum var 8,9% eða að meðaltali
14.546 manns. Atvinnuleysi eykst
um 9,6% að meðaltali frá febrúar eða
um 1.270 manns. Á sama tíma á
árinu 2008 var atvinnuleysi 1%, eða
1.674 manns. Aukningin milli ára er
gífurleg, eða 12.872 manns. Lætur
nærri að atvinnuleysið hafi nífaldast
á einu ári.
Samkvæmt yfirliti Vinnumála-
stofnunar er atvinnuleysi nú mest á
Suðurnesjum, 14,3%, en minnst á
Vestfjörðum, 2,3%. Atvinnuleysi
eykst milli mánaða um 12% á höf-
uðborgarsvæðinu en um 5,7% á
landsbyggðinni. Atvinnuleysi eykst
jafnt meðal karla og kvenna eða um
9,6%. Atvinnuleysið er 10,3% meðal
karla og 7,2% meðal kvenna.
Ef litið er til einstakra borga og
bæja er atvinnuleysið mest í Reykja-
vík eða 7.038 manns. Næst koma
Kópavogur (1.642), Hafnarfjörður
(1.428), Reykjanesbær (1.280) og
Akureyri (1.164).
Samtals voru 3.275 af þeim sem
voru skráðir atvinnulausir í lok mars
í hlutastörfum, þ.e. þeir sem eru
í reglubundnum hlutastörfum eða
með tilfallandi eða tímabundið starf
á síðasta skráningardegi í
mars. Þetta eru um 19,5% af þeim
sem voru skráðir atvinnulausir í lok
mars.
Einstaklingum sem fá greiddar
hlutabætur hefur fjölgað verulega
eftir að lög um hlutabætur á
móti minnkuðu starfshlutfalli voru
samþykkt um miðjan nóvember sl.
Í mars voru 1.274 sjálfstætt starf-
andi skráðir á atvinnuleysisskrá
vegna samdráttar í rekstri skv. áður
nefndum lögum. Þeim hefur fjölg-
að jafnt og þétt, voru 1.017 í lok
febrúar og 586 í lok janúar. Alls
fengu 136 launamenn greitt úr
Ábyrgðasjóði launa í mars en 77 í
febrúar.
Vinnumálastofnun segir að yfir-
leitt batni atvinnuástandið frá mars
til apríl, m.a. vegna upphafs árstíða-
sveiflu. Í fyrra var atvinnuleysið
svipað í báðum mánuðum og mæld-
ist 1%. Nú sé hins vegar mun meiri
samdráttur í hagkerfinu og gera
megi ráð fyrir litlum breytingum
milli mánaða. Þá segir Vinnumála-
stofnun að vöxtur atvinnuleysis hafi
minnkað talsvert undanfarnar vikur.
Atvinnulausum í lok mars fjölgaði
frá lokum febrúar um 1.337 en um
14.931 frá sama tíma árið 2008.
Samdráttur verður áfram
„Gert er ráð fyrir áframhaldandi
samdrætti í mörgum atvinnugrein-
um einkum verslun og þjónustu-
greinum á næstu mánuðum, hins
vegar mun væntanlega draga úr at-
vinnuleysi í mannvirkjagreinum svo
og ferðaþjónustu vegna árstíða-
sveiflu. Erfitt er að áætla atvinnu-
leysi um þessar mundir vegna mik-
illar óvissu í efnahagslífinu, en
líklegt er að atvinnuleysið í apríl
2009 muni breytast lítið og verða á
bilinu 8,8%-9,3%,“ segir Vinnumála-
stofnun.
Atvinnuleysið 8,9% í mars
 Atvinnuleysið í landinu hefur nærri nífaldast frá því sem það var í mars í fyrra
 Vöxtur atvinnuleysisins hefur minnkað umtalsvert á allra síðustu vikum
' +**3' +**4





(
/  / . . 0 & 1 2 .  /


%
   
' 
Alls voru 2.146 erlendir rík-
isborgarar skráðir án atvinnu í
lok mars. Þar af voru 1.397
Pólverjar eða um 65% þeirra
útlendinga sem voru á skrá í
lok mars.
Langflestir þeirra útlend-
inga sem eru á atvinnuleyis-
skrá voru starfandi í bygging-
ariðnaði eða 872, eða um
40% skráðra. Einnig voru
margir starfandi í verslun og
iðnaði.
2.146 útlendingar
NAUÐSYNLEGT er að teygja vel á öllum útlim-
um eftir líkamsræktina og gildir einu hvort um
er að ræða hressandi göngutúr eða knattspyrnu,
svo dæmi séu tekin. Vífilsstaðavatnið í Garðabæ
er vinsælt útivistarsvæði og einn hringur um
vatnið nægur fyrir hinn hefðbundna skokkara.
Morgunblaðið/Heiddi
Teygt á eftir hressandi göngutúr