Morgunblaðið - 26.06.2009, Síða 22

22 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. JÚNÍ 2009
ÉG VONA mér
verði virt það til betri
vegar, þótt ég fari
nokkrum orðum um
mál Myllunnar vegna
umfjöllunar Stöðvar 2
„Veljum íslenskt …
eða hvað?“, en af úr-
skurði siðanefndar
B.Í. að dæma, virðist
henni því miður hafa
láðst að fjalla efn-
islega um veigamikla
þætti málsins.
Í úrskurðinum segir að umfjöll-
unin fari ekki í bága við siðareglur
félagsins. Því til stuðnings er bent
á, að sjaldan gefist tími til að fara í
nákvæmar útlistanir, einfalda þurfi
flókna hluti og að ágeng framsetn-
ing og efnistök séu eðli fréttaskýr-
inga í sjónvarpi. Einnig er bent á
að Myllan hagnist á Veljum ís-
lenskt-átaki Samtaka iðnaðarins,
þar sem umbúðir Minna máls
Ágústu Johnson veki þau „hug-
renningatengsl“ hjá neytandanum
að varan sé íslensk, eins og sýnt sé
fram á í viðtölum við nokkra við-
skiptavini Krónunnar. Þá sé hvergi
fullyrt að sá ásetningur búi að baki
hjá Myllunni að gefa vörunni ís-
lenska ásýnd. Fyrir vikið teljist
efnistök og rannsóknarvinna í
þessari umfjöllun Stöðvar 2 eðlileg
og fullnægjandi.
Við fyrstu sýn mætti ætla að
málið væri rakið. Myllan sé að
agnúast út í umfjöllun Stöðvar 2
fyrir að ljóstra upp um þann hagn-
að sem Minna mál Ágústu Johnson
sé að skila fyrirtækinu í samspili
við átak SI, þrátt fyrir þá stað-
reynd að varan sé þýsk en ekki ís-
lensk. Ekki minnist ég þó þess að
leitað hafi verið eftir áliti siða-
nefndar BÍ á þessum þætti um-
fjöllunarinnar, ekki af hálfu Myll-
unnar í það minnsta. Aðfinnslur
okkar beindust að því, hvernig um-
fjöllun Stöðvar 2 leiðir áhorfand-
ann markvisst að þeirri niðurstöðu
að framleiðendur – þar á meðal
Myllan – séu að blekkja neytendur
í hagnaðarskyni, dyggilega studdir
af átaki SI.
Að slíkur ásetningur sé ekki
sagður berum orðum liggja að baki
hjá Myllunni, heldur
klæddur í búning
„hugrenningatengsla“
hjá völdum ein-
staklingum breytir –
með fullri virðingu
fyrir þeim – efnislega
litlu sem engu fyrir
þann sem á horfir.
Enginn greinarmunur
er gerður á þeim
vörum sem „liggja
undir grun“, með þeim
afleiðingum að þær
teljast allar sem ein
„sekar“ undir lok umfjöllunarinnar.
Efnistök sem þessi minna óþægi-
lega á þekktar ófrægingaraðferðir.
„Let them deny it“, eins og ein-
hver sagði.
Eitt er að hagnast á íslenskri
ásýnd, eins og segir í úrskurðinum.
Annað er að blekkja grunlausa og
vel meinandi neytendur í hagn-
aðarskyni. Að þessi tiltekna vara
sé fyrirvaralaust höfð til marks um
þann ógeðfellda leik, er vandséð.
Rétt er að ítreka að Minna mál
Ágústu Johnson ber hvorki fánaliti
né slagorð íslenskrar framleiðslu,
markaðsfærsla hennar skírskotar
eingöngu til hollustugildis vör-
unnar og á umbúðunum er tekið
skýrt fram að hún sé framleidd af
Dr Karg fyrir Mylluna (sumsé ekki
af Myllunni). Sölutölur sýna enda,
að lítið samband er á milli átaks SI
og Minna máls Ágústu Johnson,
sem segir í raun allt sem segja
þarf um efnistök Stöðvar 2. Svo
áköf var fréttastofa stöðvarinnar
þó í að afhjúpa gróðabrallið hjá
Myllunni, að varan var kærð nán-
ast í beinni útsendingu fyrir órétt-
mæta viðskiptahætti til Neyt-
endastofu (sem úrskurðaði
Myllunni í vil). Eðlilega töldum við
fréttatilbúning af þessum toga
stangast á við faglegar kröfur
vandaðrar fréttamennsku.
Víkur þá sögunni að ágengu eðli
sjónvarpsfréttaskýringa, knöppum
tíma og einföldun á flóknum mál-
um. Siðareglur BÍ bera það skýrt
með sér, að vönduð fjölmiðlun mið-
ar upplýsingaöflun sína og -miðlun
út frá hagsmunum almennings.
Hvaða almannahagsmunum skyldi
upplýsingaöflun og -miðlun Stöðvar
2 þjóna í þessu gagnmerka máli?
Þegar upp er staðið virðist stærsti
„glæpur“ Myllunnar gegn íslensk-
um neytendum vera sá, að færa
umbúðahönnun innfluttrar holl-
ustuvöru að íslenskum aðstæðum.
Hver eru þá skilaboð Stöðvar 2 til
áhorfenda sinna? Að heiðarlegast
hefði verið af Myllunni, að fá þýsk-
an líkamsræktarfrömuð til að
kynna vöruna hér á landi? Eru
þetta boðleg vinnubrögð með hlið-
sjón af siðareglum BÍ eða er hér
skákað í skjóli ágengs eðlis, tíma-
skorts o.s.frv.? Geta jafn valda-
miklar samfélagsstofnanir og fjöl-
miðlar dregið heiðarleika
nafngreindra fyrirtækja ítrekað í
efa, á jafn veikum forsendum og
raun ber vitni, í nafni vandaðrar og
faglegrar fréttamennsku?
Samkvæmt vinnureglum siða-
nefndar BÍ ber henni að bjóða
málsaðilum að skýra mál sitt fyrir
nefndinni. Það láðist henni því mið-
ur hvað Mylluna varðar, með þeim
afleiðingum að fulltrúi Stöðvar 2
virðist einn hafa hlotið slíkt boð.
Vera kann að það skýri þann mis-
skilning sem gætir í efnislegri
meðferð siðanefndarinnar á mál-
inu.
Með vinsemd og virðingu,
f.h. Myllunnar,
Björn Jónsson.
Opið bréf til siðanefndar
Blaðamannafélags Íslands
Eftir Björn Jónsson »Myllan gerir at-
hugasemdir við úr-
skurð siðanefndar
vegna umfjöllunar
Stöðvar 2 um hve „ís-
lensk“ framleiðsla ís-
lenskra framleiðslufyr-
irtækja sé.
Björn Jónsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
markaðssviðs Myllunnar
Í ÞEIM erf-
iðleikum sem herja á
ríkissjóðinn hefur
gæslumaður hans,
ríkisstjórn Íslands,
lýst því yfir að slegin
verði skjaldborg um
heimili landsins og
þyngstu byrðunum
verði velt yfir á þá
sem breiðust bökin
hafa. Því hefur verið
lýst yfir af ríkisstjórn
Íslands að ekki verði hreyft við
launum þeirra starfsmanna ríkisins
sem hafa 400 þúsund króna mán-
aðarlaun eða minna.
Með 10 daga fyr-
irvara ætla Samfylking
og Vinstri græn hins
vegar að kippa fót-
unum undan fjölda
heimila þeirra hópa í
þjóðfélaginu sem hvað
höllustum fæti standa.
Í frumvarpi rík-
isstjórnarinnar um
ráðstafanir í ríkisfjár-
málum ætlar ríkis-
stjórnin að byrja að
skerða bætur lífeyr-
isþega. Skerðing á afkomu elli- og
örorkulífeyrisþega mun hefjast við
153.000 króna heildartekjur á mán-
uði hjá sambúðarfólki en við
180.000 króna mörk hjá ein-
staklingum.
Efnahagsráðstafanir ríkisstjórn-
arinnar samanstanda fyrst og
fremst af skattahækkunum á fólk
og fyrirtæki ásamt samdrætti í
samgönguframkvæmdum. Lítið fer
fyrir samdrætti í rekstri ríkisins,
markmið eru um að ná einungis
1800 milljóna króna sparnaði í
rekstri ríkissjóðs á þessu ári. Hins
vegar ætlar ríkisstjórnin að hefja
þegar í stað að draga úr lífsgæðum
lífeyrisþega landsins. Það er rétt-
lætt með þeim orðum að þar sem
svo miklar réttarbætur til handa
öldruðum og örykjum hafi náðst
fram á árinu 2008 sé óhjákvæmilegt
að stíga skref til baka við núverandi
aðstæður! Hvað um aðra mála-
flokka í rekstri ríkisins sem hafa
vaxið að raungildi ekki síður en
þessi? Raunaukning rekstrargjalda
ríkissjóðs milli áranna 2003 og 2009
er um 40%.
Grundvallaratriði í norrænu vel-
ferðarkerfi hefur alla tíð verið það
að samhjálpin felst í því að skattar
almennings eru fyrst af öllu nýttir
til þess að hjálpa þeim sem raun-
verulega þurfa á aðstoð samborg-
ara sinna að halda.
Ráðlausa ríkisstjórnin hefur
sagst vera „norræn velferð-
arstjórn“ sem standi sérstakan
vörð um þá sem minnst mega sín. Í
þessari fyrstu viðleitni hennar til
að koma einhverjum böndum á rík-
isútgjöldin, eru hugðarefni þrýsti-
hópa sett í forgang umfram grunn-
þætti velferðarþjónustu. Það er
hvorttveggja í senn smánarlegt og
lítilmannlegt.
Smánarlegt og lítilmannlegt
Eftir Kristján Þór
Júlíusson »… að þar sem svo
miklar réttarbætur
til handa öldruðum og
örykjum hafi náðst fram
á árinu 2008 sé óhjá-
kvæmilegt að stíga
skref til baka við núver-
andi aðstæður!
Kristján Þór Júlíusson
Höfundur er alþingismaður.
V i n n i n g a s k r á
8. útdráttur 25. júní 2009
A ð a l v i n n i n g u r
Kr. 2.000.000 kr. 4.000.000 (tvöfaldur)
2 7 4 5 0
V i n n i n g u r
Kr. 100.000 Kr. 200.000 (tvöfaldur)
4 5 4 6 8 6 6 8 0 1 6 9 8 2 9 7 8 5 8 8
V i n n i n g u r
Kr. 50.000 Kr. 100.000 (tvöfaldur)
6766 17367 29089 50645 61474 79255
15063 19422 36570 54902 72254 79684
V i n n i n g u r
Kr. 12.000 Kr. 24.000 (tvöfaldur)
1 6 7 9 9 4 9 2 1 8 9 7 1 2 5 6 5 1 3 4 7 9 7 5 1 8 8 8 6 2 2 9 5 7 1 5 5 2
2 1 1 1 1 0 1 8 0 1 9 6 7 1 2 6 8 3 6 3 5 3 6 4 5 2 6 2 8 6 2 5 7 1 7 1 7 3 0
4 0 8 0 1 0 4 0 8 2 0 8 5 9 2 7 8 5 2 3 6 4 4 0 5 4 9 9 4 6 3 2 2 0 7 2 1 5 5
5 6 7 3 1 0 6 1 4 2 2 7 3 7 2 8 0 9 9 3 6 7 5 9 5 6 2 8 4 6 3 2 4 6 7 2 7 5 5
5 8 7 0 1 1 4 6 5 2 3 2 2 0 3 0 2 3 0 3 9 7 5 5 5 6 8 7 1 6 3 3 1 6 7 5 0 8 6
5 9 1 2 1 2 4 5 0 2 3 2 3 7 3 0 7 4 1 3 9 8 5 0 5 7 8 1 6 6 5 6 0 0 7 5 7 2 8
6 0 6 4 1 2 8 2 9 2 3 4 3 1 3 1 0 2 0 4 1 0 5 3 5 7 9 2 1 6 5 6 7 3 7 7 3 2 5
6 1 6 6 1 2 9 5 7 2 3 6 2 2 3 1 9 7 7 4 2 2 6 2 5 8 0 0 8 6 6 2 2 6 7 8 4 8 0
6 2 1 8 1 4 2 6 1 2 3 7 7 2 3 2 0 4 5 4 4 7 2 3 5 8 3 5 8 6 6 8 9 1 7 8 8 6 7
6 4 1 2 1 6 3 3 2 2 3 9 7 1 3 3 6 2 3 4 5 1 1 1 5 9 2 3 0 6 7 0 3 8
8 2 0 6 1 7 9 0 6 2 4 3 8 1 3 3 8 7 2 4 7 3 5 3 5 9 3 0 3 6 7 5 3 4
9 3 2 9 1 8 0 8 4 2 5 0 0 6 3 4 0 4 0 4 8 5 6 0 5 9 7 0 8 6 9 2 6 6
9 3 9 0 1 8 7 7 2 2 5 0 2 6 3 4 4 7 6 5 0 5 7 3 6 2 0 4 9 7 1 4 0 0
V i n n i n g u r
Kr. 7.000 Kr. 14.000 (tvöfaldur)
1 2 4 6 5 1 3 1 8 8 0 7 3 0 5 0 4 4 0 2 3 8 5 1 2 5 1 6 1 8 5 0 7 1 0 7 5
3 9 2 6 5 5 3 1 9 0 7 0 3 1 0 0 6 4 0 6 5 4 5 1 3 1 5 6 2 0 8 1 7 2 2 2 9
6 5 6 6 9 6 9 1 9 0 7 8 3 1 1 4 3 4 0 6 8 1 5 1 8 3 7 6 2 6 1 7 7 2 2 6 2
6 5 8 7 0 3 5 1 9 7 9 4 3 2 1 5 8 4 1 2 7 0 5 1 8 5 2 6 2 6 5 2 7 2 5 4 3
9 6 5 7 3 5 6 2 0 4 9 5 3 2 2 5 7 4 1 3 4 0 5 2 0 2 0 6 3 0 9 3 7 2 8 5 6
1 0 2 7 7 5 3 9 2 0 7 4 9 3 2 5 8 9 4 1 3 9 2 5 2 1 6 0 6 3 7 0 3 7 2 8 8 0
1 2 2 5 7 6 2 4 2 0 9 0 3 3 2 9 0 6 4 1 6 6 0 5 3 0 9 1 6 3 7 1 9 7 3 0 2 7
1 3 6 7 7 6 9 8 2 0 9 4 1 3 3 0 4 8 4 1 7 5 4 5 3 3 4 8 6 4 3 2 4 7 3 1 0 8
1 5 4 8 9 3 1 4 2 1 2 2 9 3 3 6 4 2 4 3 4 4 1 5 3 3 8 6 6 4 3 9 1 7 5 0 9 8
1 9 5 5 9 4 3 8 2 1 2 6 6 3 3 6 4 7 4 4 5 1 6 5 3 6 7 5 6 4 4 3 9 7 5 1 8 0
1 9 9 9 9 5 7 1 2 1 4 7 4 3 3 7 2 1 4 4 5 4 3 5 3 9 6 8 6 4 5 1 9 7 5 2 0 9
2 2 1 0 9 7 3 6 2 2 8 5 2 3 3 7 4 7 4 4 6 4 1 5 4 2 4 9 6 5 4 0 2 7 5 5 1 3
2 5 6 7 1 0 0 5 4 2 3 5 9 1 3 4 0 8 3 4 4 6 6 7 5 4 8 8 9 6 5 6 9 1 7 6 5 0 0
2 7 1 8 1 1 2 0 5 2 3 6 8 1 3 4 1 1 9 4 5 2 0 5 5 5 0 2 5 6 6 3 4 6 7 6 7 6 5
3 3 1 2 1 2 1 6 6 2 4 0 5 2 3 4 6 8 3 4 7 2 4 9 5 5 1 0 0 6 7 0 5 7 7 6 9 5 9
3 6 8 7 1 2 2 6 9 2 4 2 3 7 3 4 8 2 0 4 7 3 6 6 5 5 2 9 3 6 7 2 9 1 7 7 4 0 8
3 8 2 4 1 2 2 7 7 2 5 1 4 2 3 4 8 7 5 4 7 6 8 4 5 5 4 2 3 6 7 2 9 5 7 7 6 6 4
3 9 3 5 1 2 4 5 1 2 5 6 5 4 3 5 2 9 1 4 7 7 3 0 5 5 5 7 6 6 7 4 2 6 7 7 7 0 4
3 9 5 1 1 2 5 6 5 2 5 6 6 0 3 6 0 1 4 4 8 2 1 9 5 5 6 4 9 6 7 4 3 0 7 7 7 0 6
3 9 7 5 1 3 2 2 8 2 6 0 2 5 3 6 0 2 0 4 8 5 4 9 5 5 7 5 4 6 7 6 6 2 7 7 7 9 4
4 0 2 2 1 3 4 2 3 2 6 2 4 9 3 6 2 2 3 4 8 6 4 2 5 6 5 2 8 6 7 7 3 4 7 7 7 9 6
4 1 3 2 1 4 0 8 6 2 6 5 8 9 3 6 2 7 1 4 9 1 4 4 5 7 7 5 8 6 7 7 6 6 7 7 9 6 6
4 1 6 0 1 4 9 1 4 2 6 8 6 3 3 6 4 1 1 4 9 5 8 5 5 8 3 9 6 6 7 9 0 8 7 8 6 1 7
4 2 7 3 1 5 2 5 4 2 7 1 4 5 3 6 4 3 1 4 9 6 7 4 5 8 6 1 5 6 8 6 7 7 7 8 7 8 8
4 3 6 4 1 5 3 0 6 2 8 1 2 3 3 7 8 0 5 5 0 0 5 5 5 9 9 6 6 6 8 8 0 9 7 9 5 5 0
4 6 0 5 1 5 7 7 6 2 8 1 8 4 3 8 2 8 6 5 0 1 7 6 6 0 1 4 4 6 9 2 1 4 7 9 7 0 2
4 7 6 8 1 6 8 6 9 2 8 5 6 5 3 8 7 5 6 5 0 2 8 7 6 0 3 2 4 6 9 3 1 4
4 8 3 9 1 6 9 6 8 2 8 9 4 2 3 8 9 1 2 5 0 3 5 7 6 0 4 1 5 6 9 6 2 6
5 1 2 6 1 7 1 9 8 2 9 5 6 9 3 9 2 1 0 5 0 5 8 4 6 0 9 1 8 7 0 2 6 0
5 2 9 3 1 7 2 7 0 2 9 9 2 2 3 9 5 4 7 5 0 8 1 2 6 1 0 3 4 7 0 6 4 4
5 3 0 0 1 8 1 4 2 3 0 2 6 2 3 9 8 6 4 5 1 0 6 8 6 1 0 9 4 7 0 9 9 1
6 0 4 1 1 8 5 9 0 3 0 3 5 7 4 0 1 3 0 5 1 1 9 2 6 1 6 4 6 7 1 0 5 7
Næsti útdráttur fer fram 2. júl 2009
Heimasíða á Interneti: www.das.
Sími 551 3010
MORGUNBLAÐIÐ birtir alla útgáfudaga aðsendar umræðugreinar frá les-
endum. Blaðið áskilur sér rétt til að hafna greinum, stytta texta í samráði við
höfunda og ákveða hvort grein birtist í umræðunni, í bréfum til blaðsins eða á
vefnum mbl.is. Blaðið birtir ekki greinar, sem eru skrifaðar fyrst og fremst til
að kynna starfsemi einstakra stofnana, fyrirtækja eða samtaka eða til að
kynna viðburði, svo sem fundi og ráðstefnur.
Innsendikerfið
Þeir sem þurfa að senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að
nota innsendikerfi blaðsins. Formið er undir liðnum „Senda inn efni“ ofarlega
á forsíðu mbl.is. Einnig er hægt að slá inn slóðina www.mbl.is/sendagrein.
Ekki er lengur tekið við greinum sem sendar eru í tölvupósti.
Í fyrsta skipti sem formið er notað þarf notandinn að nýskrá sig inn í kerfið,
en næst þegar kerfið er notað er nóg að slá inn netfang og lykilorð og er þá
notandasvæðið virkt.
Ekki er hægt að senda inn lengri grein en sem nemur þeirri hámarkslengd
sem gefin er upp fyrir hvern efnisþátt en boðið er upp á birtingu lengri greina
á vefnum.
Nánari upplýsingar gefur starfsfólk greinadeildar.
Móttaka aðsendra greina
www.veggfodur.is