Organistablaðið - 01.07.1971, Blaðsíða 24

hámessunnar. Þannig eru t. d. lestrar- og bænaguSs’þjónustur til
fermingarundirbúnings áframhald af orðhluta hámessunnar. Og þeg-
ar um er að ræða fyrirkomulag, þar sem menn einbeila sér að einu
atriði, má nefni fyrirbæn, altarissakramentið, skriftir, skírn, trúboð
o. s. frv.
Iivað er söfnuðurinn?
Aukinn sveigjanleiki í guðsþjónustunni verður að vera samfara
tilsvarandi sveigjanleika í skoðunum á söfnuðinum, hvað liann er.
Vér getum ekki numið staðar við þá ríkjandi skoðun, að söfnuðurinn
takmarkist við ákveðið svæði, hafi föst sóknarmörk, þar sem
10, 20 eða 30 þúsund manns eiga íheima. Cuðsþjónustan í kirkju
morgundagsins verður einnig að læra að viðurkenna og meta Iiinar
litlu safnaðarsamkomur. Og í raun réttri er núverandi „safnaðarsam-
koma“ í hámessunni aðeins slík brot-samkoma. 'En einnig 1 i'tlu hóp-
arnir, þar sem ekki koma fleiri saman en tveir eða iþrír, eiga fyrirheit
Jesú um návist ha-ns, er menn safnast saman í hans nafni (Matt. 18,
28). Sumar þessar guðsþjónustur munu einnig eiga sér stað í alger-
lega nýjum og frjálsari formum, sbr. t. d. hinar nýju sænsku tillög-
ur um fyrirkomulag altarisgöngunnar fyrir litla hópa.
Guðsþjónuslur urn úlcveðið efni.
Ýmsar tilraunir hafa verið gerðar í nokkur ár, bæði í minni og
stærri hópum, ekki sízt með' guðsþjónustur um ákveðin efni (tema-
guðsþjónustur). Þar er vikið að sama efni í flestum eða öllum þátl-
um guðsþjónustunnar. Varjiað er Ijósi á efnið í ibænum, sálmum og
ritningarlestri og að sjálfsögðu einkum í predi'kuninni. Reyndin hefur
orðið sú, að þessi e'fni eru tekin úr Biblíunni, úr heimi guðfræðinnar
eða úr mannlegu lífi, eins og t.d. efnið: „llannsóknir og ráðsmennska“,
eða: „Friður og réttlæti“. Tilhneiging til slíkrar hámessu um ákveðin
atriði hefur búið undir um aldir í lúthersku guðsþjónustulífi, ekki
sízt í Danmörku og Noregi. En þetta guðsþjónustusnið hefur verið
mjög á dagiskrá á sjöunda tug aldarinnar og með öðrum liætti. Veiga-
mestu bækurnar, sem komið hafa út fram að þessu um þetta efni,
með efnivið og dæmum, eru „Fantasie fiir Gott“ (1965) og „Werk-
buch Gottsdienst“ (1967). I þessum bó'kum og öðrum er að finna
ný grundvallarviðhorf: Víkjum frá sniði hátnessunnar með föstum
liðum og meginatriðum í kirkjuári, lesköflum, hefðbundnnm tákn-
24 ORGANISTABLAÐIÐ