Organistablaðið - 01.07.1971, Page 29
Þær hugmyndir eiga að baki sér langa sögu — í þýzkri mótmæl-
endatrú, þar sem haldnar voru óteljandi kirkjubyggingaráSstefnur:
„Kirchenbautagungen“, í kaþólskum sið af hliðstæðum atburðum:
helgisiSahreyfingunni. Þessir tveir trúarsiðir hafa lært hvor af öðr-
um — í trúarlegum safnaðaranda hafa menn mætzt. Og hið undar-
lega hefur átt sér stað, að kaþólskar kirkjur og mótmælendakirkjur
liafa orðið mjög líkar. 1 nútímakirkjum er það einkennandi, að söfn-
uðurinn er látinn sitja í kringum miðpunkt helgisiðaathafnanna.
Er þá nýtt skeið þegar upp runnið? Hin veraldlega þróun heldur
áfram, framandleiki nútímamannsins í kirkjunni hefur aukizt —
róttækir, kristnir menn hafa dregið í efa tilverurétt þeirra og krafizt
þess, að guðsþjónustan skuli aftur hverfa inn í daglegt líf. Menn
hafa horfið aftur til hugmyndarinnar um húskirkjuna, sem velþekkt
er úr Nýja testamentinu. Og þegar menn liafa hugsað sér hina „réttu“
kirkju, því án hennar getum við ekki verið, hafa hús manna verið
tekin til fyrirmyndar. Menn vilja ekki nein skrauthýsi framar, engin
geðhrifahús, engan sýningararkitektúr. Menn vilja guðshús, sem ber
merki einfaldleikans, að maður segi ekki fátæktarinnar, hús, sem
hefur þá eiginleika til að ibera, er hæfa safnaðarlífi okkar daga.
Einangrun kirkjunnar verður að rjúfa, þess vegna 'hafa um lang-
an aldur verið byggðir samkomusalir við kirkjurnar. En það er
ekki nóg, segir Förderer. Kirkjan sjálf verður að opna lilið sín og
sýna það og sanna, að allt er heilagt, allt er guðsþjónusta, sem þjón-
ar fagnaðarboðskapnum. Kirkjuhúsnæðið verður eins konar „Mehrz-
weckraum“. Starfsemi kirkjunnar getur einnig rúmast í vanalegu
íbúðarhúsnæði, til þess að vera í nánari tengslum við íbúa hverfisins.
Til er afbrigöi af þessari tegund kirkna: stofukirkjan „die Raum-
kiröhe“. Hún myndar ékki sjálfstæða ibyggingarfieild, en er hluti af
'samkomuhúsi, þar sem efri hæðin, stór ferhyrnd stofa eða salur er
notaður fyrir guðsþjónustur. í þessum kirkjum er engin föst inn-
rétting, altari, prédikunarstóll o. fl. er hreyfanlegt. Söfnuðinum er
frjálst að haga skipan hverju sinni eftir því, hverrar tegundar sam-
koman er.
Bæði sem „Mehrzweckraum“ og „Raumkirche“ hefur hið kristna
guðshús gengið til móts við kröfur tímans. Ströng gagnrýni er heimil.
En kröfunni um aðlögun að frístundavandamálinu og rótleysinu í
lífi nútímamannsins er ekki unnt að vísa á bug. Á þessu sviði hafa
viöbyggöu kirkjurnar oft gert mikið gagn. Með litlu kirkjubygg-
ORGANISTABI.AÐIÐ 29