SunnudagsMogginn - 30.01.2011, Blaðsíða 14

ekki ánægð með það og gagnrýnir hvernig
WikiLeaks var tengt málinu í frétt Morg-
unblaðsins þar sem fyrst var greint frá
tölvunni.
Truflandi að hafa legið
undir grun í 11 mánuði
Í umræðum á Alþingi um málið svaraði
Birgitta í bundnu máli og sagði að það
væri við hæfi vegna þeirra aðdróttana,
sem hún, þingmenn Hreyfingarinnar og
WikiLeaks hefðu orðið fyrir í þingsal um
morguninn. Ljóðið er eftir Pál J. Árdal og
hefst svona:
Ef ætlarðu að svívirða saklausan
mann
þá segðu aldrei ákveðnar
skammir um hann.
En láttu það svona í veðrinu vaka,
þú vitir að hann hafi unnið til
saka.
„Það truflar mig að við - eða ég - höf-
um legið undir grun í 11 mánuði án þess að
talað væri við mig,“ segir Birgitta. „Allan
þennan tíma fylgist fólk með mér og horf-
ir á mig tortryggnum augum án þess að ég
fái tækifæri til að bera þetta af mér. Mér
finnst þetta mjög alvarlegt og yfirstjórn
þingsins, sem á að vinna fyrir þingmenn
en ekki fyrir sig, hafa gjörsamlega brugð-
ist mér.“
Hefði viljað verja sig og
breyta lykilorðum
Hún segist hafa farið að velta fyrir sér
hvað hún hafi verið að gera þá daga, sem
tölvan var þarna. Þá stóð yfir málþóf
vegna Icesave og hún notaði herbergið til
að leggja sig þegar þingfundir stóðu fram
á nótt. Hún og Margrét Tryggvadóttir,
sem einnig er þingmaður Hreyfing-
arinnar, hefðu tengt tölvur sínar með ná-
kvæmlega sama hætti og tölvan, sem
fannst, var tengd.
„Mér finnst þetta mjög óþægilegt,“
segir hún. „Herbergið mitt, sem er þarna
rétt hjá, er líka alltaf opið. Síðan kemur í
ljós að ef tölvan mín var tengd við innra
net þingsins var hún á sama legg og þessi
tölva. Fyrst ég var ekki látin vita hafði ég
ekki tækifæri til að verja mig með því að
breyta lykilorðum og öðrum hlutum. Mér
finnst þetta stórkostlega alvarlegt mál.
Þess vegna gæti einhver hafa farið í gegn-
um allt mitt og nóg er nú sótt að manni
annars staðar frá varðandi mínar upplýs-
ingar. Þetta sýnir furðulega vanþekkingu
þeirra, sem komu að þessu máli.“
Hollt að fara í gegnum stjórnarskrána
Þegar viðtalið er tekið standa yfir umræð-
ur á þingi um ógildingu Hæstaréttar á
kosningunum til stjórnlagaþings.
„Stjórnarskráin okkar er kannski ekki
stórkostlega gölluð, en hér varð sam-
félagslegt hrun, ekki bara bankahrun,“
segir Birgitta. „Ímynd þjóðarinnar hrundi
og við upplifðum að allt hafði brugðist,
sem maður hafði treyst á að mundi sjá um
mann – kerfið hrundi og traustið gagn-
vart því fór. Ég held að það sé hollt fyrir
þjóðir að fara í gegnum stjórnarskrána
sína með reglulegu millibili út af því að
það er grunnstoðin. Um hana þarf að ríkja
sátt og fólk þarf að þekkja stjórnarskrána
sína. Annars verður hún síbrotin eins og
núna þegar stöðugt er talað um hin og
þessi stjórnarskrárbrot og að henni sé
ekki fylgt eftir.“
Fjölmiðlar tína úr það fyndna og fáránlega
Birgitta segir að fólk upplifi að þingið virði
ekki alltaf stjórnarskrána og af um-
ræðunni á netinu að dæma sé einfaldlega
engin virðing borin fyrir þinginu eða ráð-
herrum.
„Traust til þingsins er mjög lítið, ekki
nema 9%, og litið á það sem einhverja
hálfvitasamkomu,“ segir Birgitta. „Þann-
ig talar fólk um þingið. Hvernig ætlum við
að laga það? Með því að halda áfram að
gefa fjölmiðlum færi á okkur á þessum
eina hálftíma, sem fylgst er með störfum
þingsins í óundirbúnum fyrirspurnum?
Fjölmiðlar reyna að tína úr fyndnar og fá-
ránlegar athugasemdir, sem hér koma
fram þegar þingið er inni í sal.“
Birgitta segir að áður en hún settist á
þing hafi hún reynt að vekja athygli þess
með ýmsum hætti á sínum baráttu-
málum, en hún hafi ekki gert sér grein
fyrir því að þegar mál væru til umfjöllunar
í nefndum gætu bæði félög og ein-
staklingar komið með ábendingar og haft
áhrif á löggjöfina.
„Þetta veit fólk ekki,“ segir hún. „Upp-
lýsingaflæðið vantar. Fjölmiðlar þurfa að
standa sig betur í því hvernig þeir fjalla
um mál á þingi. Við reyndum einn flokka
til dæmis að vekja athygli á fjármálum
flokkanna og hvað þeir úthluta sér miklu
fé á kostnað almennings, settum fram til-
lögur og reyndum að skapa umræðu, en
enginn fylgdi því eftir. Samt er þetta hita-
mál í samfélaginu og mikið gagnrýnt í
skýrslu rannsóknarnefndar Alþingis.“
En samstaða fær enga athygli
Hún segir að inni í nefndum sé oft frábær
vinna innt af hendi og góð samstaða, en
það fái enga athygli.
„Það þarf að endurheimta traust, en
eins og stendur er alveg sama hver er á
þingi og hverjir eru við völd af því að ekki
hefur verið tekið á ákveðnum þáttum,“
segir hún. „Ég horfi núna með hryllingi til
þess ef nú fara í hönd hverjar kosning-
arnar á eftir öðrum án þess að tekið verði
á málum því að við lifum nú á mjög
háskalegum tímum. Við höfum tekið
þetta stóra Alþjóðagjaldeyrissjóðslán. Mál
á borð við neyðarlögin og málareksturinn
í kringum þau eru óleyst og því er haldið
fram að verði þau dæmd ógild færum við á
hausinn. Ýmislegt af þessu tagi er yfirvof-
andi og óvíst hvort það fellur okkur í hag
eða ekki. Því er mjög mikilvægt að við
tökum okkur saman í andlitinu hér inni á
þingi, bæði stjórnarliðar og minnihlutinn.
Á svona tímum á ekki að rífast um það
hvernig sjúkrabíllinn er á litinn, heldur
fagna því að hann sé til staðar.“
Á að vera sama hvaðan
góð hugmynd kemur
Hún segir að inni á þinginu standi yfir til-
raunir til að breyta þessu. „En æðstu að-
ilar í flokkakerfinu þurfa að taka ákvörð-
un um að nú eigi að einbeita sér að því að
koma sjúkrabílnum á vettvang og sama sé
hvaðan góð hugmyndi komi, hvort hún
komi úr „vitlausum“ flokki eða ekki,
heldur finnum við lausnirnar saman. Það
þurfum við að gera og koma okkur út úr
þessum gamla hugsunarhætti. Núna er
tækifærið.“
Birgitta hefur kallað eftir því að þing-
flokksformenn hittist og fari yfir það hvað
þingið geti gert. Einnig hefur hún hvatt til
þess að þingið taki sér meiri völd til að
koma í gegn stefnumótandi málum.
„Það er alveg hægt,“ segir hún. „Mér
tókst að koma í gegn tillögu til þings-
ályktunar um að Ísland skapi sér afger-
andi lagalega sérstöðu varðandi verndun
tjáningar- og upplýsingafrelsis eins og
það var orðað. Hún er stefnumótandi og
var samþykkt samhljóða. Ég hef hvatt
stjórnarliða til að gera hið sama. Þingið er
gagnrýnt fyrir að vera stimpilstofnun fyr-
ir framkvæmdavaldið. Embættismenn í
ráðuneytunum skrifa lögin og ráðherrar
koma oft ekki að því. Við erum að gera
mjög flókna hluti og iðulega eru á þeim
miklir ágallar. Þess vegna verðum við öll
að vinna saman.“
Birgitta hefur gagnrýnt þingið harka-
lega í ræðum.
„Það hefur ekkert gerst. Ég kallaði
saman þingflokksformenn þegar ég var í
því embætti. Það er ár síðan og ekkert
hefur gerst. Þó að ég gagnrýni þingið og
hvernig það starfar er ég líka að kalla eftir
öðrum vinnubrögðum. Ég hef talað við
marga hérna og veit að menn vilja vinna
öðruvísi. Þetta er spurning um fram-
kvæmd og ég kalla eftir henni, að við tök-
um meðvitaða ákvörðun um að breyta
þessu. Þó að maður geti fengið eitthvað út
úr því að komast vel að orði í ræðustól og
koma höggi á einhvern snýst starfið ekki
um það.“
Birgitta telur að sjálfsmynd þingsins og
viðhorfin til þess innan lands sé ekki í
samræmi við það hvernig litið sé á Ísland
utan frá.
Sjáum ekki kostina fyrir neikvæðni
„Við erum mjög upptekin af neikvæðni
gagnvart okkur og að allt sé ömurlegt, all-
ir ráðamenn ömurlegir, allt spillt og við-
urstyggilegt og hér sé kraumandi for-
arpyttur,“ segir hún. „Erlendis er fólk
forvitið um lýðræðisþáttinn á Íslandi og
spyr til dæmis hvað við séum að gera með
Hreyfingunni. Okkur berast fyrirspurnir
frá Grikklandi, Englandi, Ítalíu og víðar
um aðferðir okkar. Við erum svo fá að
tíminn til að útskýra hvernig við viljum
starfa hefur ekki verið mikill, en við vilj-
um koma okkur fyrir handan hægri og
vinstri stefnunnar og einbeita okkur að
málefnunum. Í stefnu okkar er aðallega
tekið á lýðræðisumbótum, gagnsæi, end-
urbótum í stjórnsýslu og fjármálum og
neyðaraðstoð fyrir heimilin í landinu, en
við höfum leyfi til að hafa okkar skoðanir
á hlutunum. Síðan þegar við höfum kom-
ið stefnuskrá okkar í gegn leysum við
Hreyfinguna upp. Ekkert okkar dreymir
um að vera hér það sem eftir er ævinnar
og það gefur manni ótrúlega mikið frelsi,
líka til að vinna öðruvísi. Þótt stundum
’
Þetta fólk er mjög móðgað yfir því hvernig það
er stimplað því að það var að spara inn í hús-
næðið sitt og er síðan kallað óráðsíufólk. Það er
mjög ósanngjarnt. Það gleymist líka hvað orð eru
magnað fyrirbæri, þú getur tekið eitthvað og drepið
það eða gefið því líf með orðum.