SunnudagsMogginn - 04.09.2011, Síða 23
4. september 2011 23
Þ
að er ekki forsjárhyggja stjórnvalda sem býr til störfin. Þau verða ekki til á fá-
mennum kontór ríkisstjórnarinnar. Sá misskilningur kom fram í máli Jóhönnu
Sigurðardóttur forsætisráðherra á föstudag, og raunar hafa fleiri forystumenn
stjórnmálaflokka fallið í þá gryfju í gegnum tíðina að líta svo á að það sé stjórn-
arráðið sem skapar störfin. Nema forsætisráðherrann misskilji sjálfan sig þegar hún lofar
að hrista þúsundir starfa fram úr erminni.
Þess gætir víðar á stjórnarheimilinu að ráðherrar misskilji sjálfa sig, því Katrín Júl-
íusdóttir hét því í febrúar árið 2010 að þúsundir starfa myndu skapast í aðgerðum rík-
isstjórnarinnar í atvinnumálum. Össur Skarphéðinsson talaði ámóta digurbarkalega í jan-
úar 2009 er hann eignaði sér að framkvæmdir í Helguvík myndu skapa allt að 2500 störf á
byggingartíma nýs álvers.
Á sama tíma og ráðherrarnir sjá ný störf í hillingum sýna tölur Eurostat annan veruleika
og varla efast Samfylkingin um þá mælikvarða sem þar eru lagðir á samfélög. Ísland hefur
síðustu tvö ár verið á botninum innan Evrópska efnahagssvæðisins hvað varðar fjárfest-
ingar. Hvergi í Evrópu var fjárfestingin minni og horfurnar eru ekki bjartar ef marka má
gagnrýni Samtaka atvinnulífsins og ASÍ.
Allt er þetta sorglegur misskilningur því ráðherrarnir gera best í því að þvælast ekki
fyrir. Enda er það dugnaðurinn, áræðnin, frumkvæðið og hugvitssemin sem býr í fólkinu í
landinu sem hreyfir samfélög fram á við, krafturinn sem býr í 320 þúsund Íslendingum.
Dæmi um sköpunargleði eins þeirra er rakið í Sunnudagsmogganum í dag. Eygló Scheving
Sigurðardóttur vantaði sumarvinnu til að fleyta sér í gegnum námið á veturna, virkjaði
samtakamáttinn í vinum og fjölskyldu, ruddi öllu út úr Gamla fjósinu á Hvassafelli undir
Eyjafjöllum og stofnaði veitingastað.
Ekkert er sjálfgefið þegar fólk afræður að taka örlögin í sínar hendur og stofna til at-
vinnureksturs. Margt þarf að leggjast á eitt til að vel gangi og ábyrgðin er mikil þegar búið
er að ráða fólk í vinnu. En þegar kemur að því að byggja upp fyrir framtíðina, hvort sem
það er eigin framtíð eða vina og fjölskyldu, þá setur fólk ekki fyrir sig að verja mánuðum í
að hreinsa út úr gömlu fjósi. Það hefur verið sjón að sjá „rokkarann glerharða“ með vír-
burstann á lofti!
Sagan sýnir hinsvegar að þegar fulltrúar hins opinbera ætla að taka ráðin af fólkinu,
væntanlega af því að þeir þykjast vita betur, þá leiðir það af sér stöðnun og úrræðaleysi.
Og það eru ekki ný sannindi.
Það er hlutverk stjórnvalda að skapa hagstæð skilyrði fyrir atvinnulífið, þannig að
krafturinn í fólkinu nái að brjótast fram. Atvinnuleysi er mein sem má ekki grafa um sig í
íslensku samfélagi. En það er ekki sjálfgefið að fólk leggi allt undir í nýsköpun og leggi
tíma og fjármuni í ný atvinnutækifæri. Það verður að búa við þá vissu, að stjórnvöld styðji
við bakið á því – án þess að rýtingurinn sitji þar eftir.
Misskilningur ráðherrans
„Lausnin á Englandi er alltaf að kaupa
leikmenn, en það gerist ekki alltaf
þannig.“
Arsène Wenger knattspyrnustjóri Arsenal eftir 8:2-
ósigur gegn Manchester United. Þremur dögum
síðar var hann búinn að kaupa fimm leikmenn.
„Við eigum eftir að sósa þetta
saman.“
Ríkharð Júlíus Ríkharðsson, annar sakborninga í
frelsissviptingarmálinu sem nú er fyrir héraðsdómi,
í símtali úr fangelsinu.
„Það er til nóg af
fólki úti í samfélaginu
sem jaðrar við það
að vera galið.“
Norskur prestur um ást-
arbréfin sem streyma til
fjöldamorðingjans Anders Be-
hrings Breiviks.
„Eruð þið að leita
að tárum? Þið finnið
þau ekki, ég er í lagi.“
Usain Bolt, heimsmethafi í
100 metra hlaupi, eftir að hann
var dæmdur úr leik fyrir að þjóf-
starta á HM í Daegu.
„Við höfum verið sökuð
um hræðsluáróður og það er
ef til vill rétt en staðreyndin er sú að
við erum einfaldlega logandi
hrædd.“
Elliði Vignisson bæjarstjóri í Vestmannaeyjum
um sjávarútvegsfrumvarp ríkisstjórnarinnar.
„Þetta er eins og gott kynlíf.“
Ásgerður Stefanía Baldursdóttir um tilfinninguna
að verða Íslandsmeistari með Stjörnunni í knatt-
spyrnu.
„Stóri draumurinn minn er samt
að eignast svín.“
Björn Bragi Arnarsson umsjónarmaður sjón-
varpsþáttarins Týnda kynslóðin.
„Ætli það hafi ekki bara verið
laus taumurinn.“
Dýrfinna Ósk Högnadóttir sem orðin
er langalangamma aðeins 73 ára.
„Ef eitthvað liggur á
mér þá sem ég um það
vísu.“
Hörður Torfason söngva-
skáld.
„Ég hef þá bara
misskilið mig.“
Hildur Líf Helgadóttir, vitni í
frelsissviptingarmálinu, þegar sak-
sóknari benti henni á, að hún væri
missaga í málinu.
Ummæli vikunnar
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Stofnað 1913
Útgefandi: Óskar Magnússon
Ritstjórar: Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri: Karl Blöndal
menn iðulega þegar þeir vilja forðast upplýsta um-
ræðu um Evrópusambandið. „Ert þú á móti Evr-
ópu?“ spyrja þeir svo. Evran var aldrei nefnd sem
forsenda ESB þegar til þess var stofnað. Lönd hafa
gengið í sambandið án þess að taka myntina upp.
Bretar þakka sínum sæla fyrir að hafa ekki álpast í
myntsamstarfið. Svíar, sem fyrir fáeinum árum
héldu atkvæðagreiðslur um evru og var hótað
hræðilegum skelfingum ef þeir felldu upptöku
hennar, vilja ekki sjá hana í dag. „Ekki evru á með-
an ég lifi,“ segir talsmaður sænskra jafnaðarmanna
í málinu. Svíar og Bretar hafa þó ekki dregið þá
ályktun af evrufráhvarfi sínu að þeir eigi endilega
að hverfa úr ESB, hvað þá að gufa upp úr Evrópu.
Það með öðru sýnir hversu fráleitt allt þetta tal er.
Bréfritari er eins og sagði í upphafi bréfs mjög
veikur fyrir Evrópu, þjóðum hennar og náttúru,
menningarsögu, byggingum hennar í borgum og
búsældarlegum sveitum. Og hann hefur ekki nein-
ar áhyggjur af bullinu um að „falli evran, fellur
Evrópa.“ Evran er frá upphafi stórgölluð hugmynd
og því vond. En hún er ekki verri en allt sem vont
er. Og miklu síst er hún verri en Hitler. Og þrátt
fyrir allt þá hefur Evrópa komist yfir tilraunina óg-
urlegu með hann, þótt það kostaði fórnir. Evran er
misheppnuð hagfræðileg tilraun og mun ekki skilja
önnur ör eftir sig til lengdar en sært stolt sanntrú-
aðra. En á hinn bóginn er ástæða til að hafa nokkr-
ar áhyggjur af hinni álappalegu umræðu um Evr-
ópusambandsaðild á Íslandi, einkum nú þegar
mútugreiðslurnar verða látnar flæða yfir litla land-
ið, í trausti þess að það sé veikt fyrir eftir hrunið.
En hvað sem öllu líður er bréfritari þeirrar skoð-
unar að hin upplýsta umræða, fái hún að fara fram
ótrufluð af hundruðum launaðra áróðurs- og
spunameistara, dreifandi mútugreiðslunum frá
Brussel, geti ekki leitt nema til einnar niðurstöðu.
Það er þó að minnsta kosti huggunarríkt. En eins
og áður er rétt að hafa vara á sér þegar sést til asn-
anna klyfjaðra gulli gjaldþrota sambands.
Hjólað meðfram
Grandagarði.
Morgunblaðið/Eggert