Fréttablaðið - 01.12.2011, Blaðsíða 18
1. desember 2011 FIMMTUDAGUR18
FRÉTTASKÝRING: Fjárlögin 2012
Kolbeinn
Óttarsson Proppé
kolbeinn@frettabladid.is
Fjárlögin
Breytingar meirihluta fjárlaganefndar sem samþykktar voru í gær í upphæðum og prósentum.
Æðsta stjórn ríkisins
Forsætisráðuneytið
Mennta- og menningarmálaráðuneytið
Utanríkisráðuneyti
Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið
Innanríkisráðuneytið
Velferðarráðuneytið
Fjármálaráðuneytið
Iðnaðarráðuneytið
Efnahags- og viðskiptaráðuneytið
Umhverfisráðuneytið
Vaxtagjöld
3,382
1,002
61,781
9,745
19,378
61,165
225,675
53,706
5,320
3,721
8,594
78,400
3,733
990
62,709
9,905
19,386
62,275
227,640
53,321
5,597
3,825
8,742
77,809
+10,37%
-1,2%
+1,5%
+1,64%
+0,04%
+1,81%
+0,87%
-0,72%
+5,2%
+2,78%
+1,72%
-0,75%
0 50 100 150 200
Milljarðar
■ Frumvarp 2012
■ Frumvarp eftir breytingar
Meirihluti fjárlaganefndar
gerir umtalsverðar breyt-
ingar á fjárlögum. Alls
aukast útgjöld um tæpt
eitt prósent miðað við
fjárlagafrumvarpið.
Flestar tillögurnar lúta að
velferðar málum, enda um
langstærsta málaflokkinn
að ræða. Frumvarpið var
samþykkt til annarrar
umræðu í gær. Þingmenn
boða að frekar verði dregið
úr niðurskurði við þriðju
umræðu.
Fjárlög ársins 2012 voru sam-
þykkt til þriðju umræðu á Alþingi
í gær. Fjölmargar breytingartil-
lögur komu fram við frumvarpið;
bæði frá meirihluta fjárlaga-
nefndar og minnihlutum. Allar
tillögur meirihlutans voru sam-
þykktar, en tillögum minnihlutans
hafnað. Ein sameiginleg tillaga
leit dagsins ljós, en nefndarmenn
sammæltust um að leggja til
breytt vinnulag varðandi fjárlög.
Meðal breytinga sem nefndin
leggur til er að gert er ráð fyrir
að Alþingi hætti úthlutunum á
styrkjum til ýmissa verkefna á
vegum félaga, samtaka og ein-
staklinga en úthlutunin mun
flytjast til lögbundinna sjóða,
menningarráða landshluta, ráðu-
neyta eða annarra sem sjá um eða
bera ábyrgð á fjárveitingum til
viðkomandi málaflokka.
„Þessi breyting er liður í því
að stuðla að skilvirkara verklagi
við fjárlagagerð þingsins þann-
ig að vinna fjárlaganefndar og
umræður í þinginu geti beinst
meira að markmiðum ríkisfjár-
mála, heildarstærðum, forgangs-
röð og áherslum í málaflokkum,“
líkt og segir í nefndaráliti meiri-
hlutans.
Velferðarmál fyrirferðarmest
Breytingartillögur nefndar-
innar gera ráð fyrir að útgjöld
verði aukin. Gert var ráð fyrir
útgjöldum upp á um 531.869
þúsund krónur, en þau verða
535.930. Það þýðir að dregið
verður úr niðurskurðarkröfu um
tæplega 4,1 milljarð króna, verði
tillögurnar að veruleika.
Velferðarráðuneytið tekur til
sín rúmlega 42 prósent af öllum
ríkisútgjöldum. Tillögurnar
gera ráð fyrir því að útgjöld til
velferðar ráðuneytisins verði
aukin um tæpa tvo milljarða,
miðað við það sem lagt var til í
fjárlögum. Það er þó innan við
eins prósent aukning á útgjöldum
ráðuneytisins.
Í prósentum talið verður hækk-
un til æðstu stjórnar ríkisins
aukin mest, eða um 10,7 prósent
sem jafngildir 351 milljónar
króna hækkun. Hækkun útgjalda
til innanríkisráðuneytisins nemur
1,1 milljarði króna, samkvæmt til-
lögunum.
Frekari umbætur
Þingmenn gerðu margir hverj-
ir grein fyrir atkvæði sínu eða
tjáðu sig um atkvæðagreiðslu.
Stjórnarliðar fögnuðu því margir
að tekist hefði að draga úr kröfu
um niðurskurð og þá sérstaklega
í velferðar málum. Björn Valur
Gíslason, þingmaður Vinstri
grænna og varaformaður fjár-
laganefndar, sagði að haldið yrði
áfram á sömu braut og sjónum
beint áfram að heilbrigðis- og vel-
ferðarmálum og dregið enn frek-
ar úr þeim niðurskurði sem boð-
aður væri í málaflokknum í dag.
Flokkssystir Björns Vals,
Guðfríður Lilja Grétarsdóttir,
hefur verið gagnrýnin á niður-
skurð ríkisstjórnarinnar. Hún
samþykkti frumvarpið í gær, en
með þeim skýru skilaboðum að
fara þyrfti vel yfir heilbrigðis- og
velferðarmálin og draga úr niður-
skurði. Þá tiltók hún sérstaklega
að flestar breytingatillögurnar
væru til hækkunar.
Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,
formaður fjárlaganefndar og
þingmaður Samfylkingarinnar,
sagði nauðsynlegt fyrir Alþingi
að afgreiða fjárlög með ábyrgum
hætti. Ríkisstjórnin væri í þriðja
sinn að loka fjárlögum; greiða
niður skuldir án þess að það
bitnaði á velferðarkerfinu.
Gagnrýnin stjórnarandstaða
Líkt og búast mátti við var
stjórnar andstaðan gagnrýnin á
fjárlagafrumvarpið. Fulltrúar
Sjálfstæðisflokksins, sem skipuðu
fyrsta minnihluta fjárlaganefnd-
ar, skiluðu fjórum breytingar-
tillögum við frumvarpið. Þar kom
meðal annars fram að ríkisstjórn-
inni hefði ekki tekist að koma
böndum á ríkisfjármálin. Ríkis-
stjórnin legði á nýja skatta og
álögur í stað þess að stækka skatt-
stofnana. Kristján Þór Júlíus son
sagði, í umræðum í gær, að í fjár-
lögunum væri dulinn halli.
Höskuldur Þór Þórhallsson,
þingmaður Framsóknarflokksins,
skipaði annan minnihluta fjár-
laganefndar og lagði fram tvær
breytingatillögur. Hann sagði
tvennt standa upp úr varðandi
fjárlagavinnunna. Í fyrsta lagi
væri ríkisstjórnin langt frá því
að ná þeim markmiðum í ríkis-
fjármálum sem hún hefði sett
sér í áætlun um ríkisfjármál. Í
öðru lagi væri ríkisstjórnin að
gjörbylta heilbrigðiskerfi lands-
manna án umræðu eða úttektar
og stefnulaust. Framsóknarmenn
hefðu lagt fram tillögur til stefnu-
mótunar í málaflokknum.
Lilja Mósesdóttir lagði fram
breytingartillögu um að hækkun
bóta almannatrygginga yrði í
samræmi við kjarasamning, en
Alþýðusamband Íslands hefur
gagnrýnt ríkisstjórnina fyrir að
standa ekki við það loforð. Þá
flutti Lilja breytingu með Þór
Saari varðandi fjárstuðning til
stjórnmálaflokka.
Þór gerði grein fyrir þeirri til-
lögu í gær. Hann sagði gert ráð
fyrir 300 milljón króna fjárstuðn-
ingi til stjórnmálaflokka, þar með
talið Framsóknar- og Sjálfstæðis-
flokks sem ekki hefðu skilað árs-
reikningi fyrir árið 2010. Slíkt
væri lögbrot.
126 atkvæðagreiðslur
Önnur umræða um fjárlögin hófst
á þriðjudag klukkan 14.36 og stóð
til 7.29 á miðvikudagsmorgni.
Atkvæðagreiðsla hófst klukkan
15.35, en í millitíðinni hafði fjár-
laganefnd fundað. Greiða þurfti
atkvæði um fjölmargar breyting-
artillögur og allflestir þingmenn
gerðu grein fyrir atkvæði sínu á
einhverjum tímapunkti. Atkvæða-
greiðslunni lauk klukkan 18.37,
eftir 126 atkvæðagreiðslur.
Að lokum samþykktu 30 þing-
menn fjárlagafrumvarpið til
þriðju umræðu, fjórir sögðu nei
en 24 greiddu ekki atkvæði. Þá
voru fimm þingmenn fjarstaddir.
Kristján Þór gerði grein fyrir
því hvers vegna hans flokkur
ákvað að sitja hjá við tekjugreinar
frumvarpsins.
Hann sagði þá ósammála þeim
leiðum sem ríkisstjórnin hefði
ákveðið að fara við fjármögnun
ríkissjóðs. Hann þyrfti hins vegar
að fjármagna og þess vegna sætu
þeir hjá.
Þriðja umræða fjárlaganna fer
fram að viku liðinni.
Draga úr niðurskurði og bæta í útgjöld
FJÖLMENNTU Á ÞINGPALLA Starfsfólk Landspítala Íslands fjölmennti á þingpalla á þriðjudag þegar önnur umræða um fjárlög
hófst. Samþykkt var í gær, að tillögu meirihluta fjárlaganefndar, að auka fjárheimildir spítalans um 14 milljónir króna.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Landhelgisgæsla Íslands hækkun um 200 milljónir.
Landspítali Íslands hækkun um 140 milljónir.
Endurgr. vegna kvikmyndag. á Íslandi hækkun um 247 milljónir.
Umboðsmaður skuldara hækkun um 455 milljónir.
Alþingi hækkun um 119 milljónir.
Sérstakur saksóknari lækkun um 10,6 milljónir.
Embætti forseta Íslands lækkun um 5 milljónir.
Markáætlun á sviði vísinda og tækni lækkun um 82 milljónir.
Nokkur dæmi um breytingartillögur