Morgunblaðið - 28.01.2011, Blaðsíða 21

UMRÆÐAN 21
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 2011
elska þig stormur, bls. 288.“
Nú er það svo að æskilegt mun tal-
ið í fræðilegri umræðu að vitna í
frumheimildir sé þess kostur. Af
skiljanlegum ástæðum birti Einar
Benediktsson ekki erfiljóð um Elínu
Hafstein Bjarnason í ævisögu Hann-
esar Hafstein eftir Guðjón Frið-
riksson. Aftur á móti birtist ljóðið í
ljóðabók Einars, Hafblik, sem sá
merki útgefandi Sigurður Krist-
jánsson gaf út árið 1906. Rétt er að
taka það fram að það er rangt haft
eftir Guðjóni Friðrikssyni að fyrsta
erindi umrædds ljós sé ljóðið í heild
sinni. Þvert á móti tekur hann það
skýrt fram að um sé að ræða fyrsta
erindi lengra kvæðis.
Fleiri staðreyndavillur mætti
nefna úr umræddri grein, en þær
skulu látnar liggja milli hluta.
Áskrifendum tímaritsins Sögu
mun hafa fækkað verulega á und-
anförnum árum. Mun þar nokkru um
valda að ritið þyki lítt við alþýðu hæfi.
Er það skaði þó að ekki væri nema
vegna þess að söguþekking er grund-
völlur lýðræðis. Það er því ábyrgð-
arhlutur að gera tímarit eins og Sögu
að póstkassa fyrir fámennan hóp
fræðimanna. Eitt af því sem gera
þarf, til að spyrna við fæti í þessum
efnum, er að greinar, sem ritið birtir,
séu skrifaðar á lipru máli og af virð-
ingu fyrir íslenskri tungu, jafnt af
sagnfræðingum sem og öðrum
áhugamönnum um sögu. Auk þess
þarf að tryggja að mark sé á skrifum
ritsins takandi.
»Ekki er sá skyldleiki
þó meginástæða
þess að mér þykir rétt
að gera nokkrar at-
hugasemdir við um-
rædda grein. Hitt knýr
enn frekar á, hversu
flausturslega greinin er
skrifuð …
Höfundur er rithöfundur.
við notum. Ekkert dæmi er nefnt
um að sambandið vilji þröngva
upp á okkur afleitum reglum.
Kjarni máls er auðvitað sá, og
það vita allir sem vilja vita, að fari
svo að Ísland gangi í Evrópusam-
bandið þá þarf það að laga sig að
reglum þess, alveg eins og við
gerum nú innan EES. Frá þessu
verða frávik á einhverjum sviðum.
Um það snúast samningarnir.
Hvort við kjósum að laga okkar
kerfi fyrirfram í einhverjum atrið-
um eða ekki er okkur í sjálfsvald
sett en við verðum að gera grein
fyrir hvernig við ætlum að gera
það komi til aðildar. Kjósum við
að bíða þar til ljóst verður hvort
við göngum í ESB eða ekki kann
það að tefja fyrir því að við njót-
um ávaxtanna af aðildinni.
Væri ekki nær að við ræddum,
t.d. á sviði landbúnaðar, hvort nú-
verandi kerfi þarfnaðist breyt-
ingar og hvort breytingin væri
skynsamleg ein og sér, jafnvel þó
hún fæli í sér að nýtt kerfi passaði
við það sem ESB notar.
Ræðum frekar framtíðina
Óskandi er að gagnslausri um-
ræðu um eðli viðræðnanna og um
að draga umsóknina til baka linni
og þess í stað snúum við bökum
saman um góðan samning og ræð-
um um framtíðarhagsmuni Ís-
lands.
» Allt í einu var
skilgreining á eðli
viðræðnanna orðið
aðalatriðið. Aðlögun!
Aðlögun! er nú hrópað
á torgum.
Höfundur er lögfræðingur og er
formaður Sterkara Íslands.
Ef það er eitthvað
sem liggur ljóst fyrir í
okkar óreiðusamfélagi,
þá er það sú staðreynd
að komandi kjara-
samningar verða með
þeim erfiðustu sem
menn hafa upplifað. Af
hverju það er þarf
ekki að útlista fyrir
neinum. Því ríður á að
leitað sé allra tiltækra
leiða til þess að ná sátt sem skiptir
fólk máli og unað verður við. Svig-
rúm langflestra fyrirtækja til launa-
hækkana er mjög takmarkað en
þau verða samt að axla sinn hlut, en
svo er um fleiri. En hverjir fleiri
geta axlað byrðar til þess að ná
sátt? Að atvinnurekstrinum í land-
inu undanskildum þá hefur hingað
til verið fáum öðrum til að dreifa en
ríkisvaldinu, sem stundum hefur
lagt gott til mála, svo hægt væri að
loka kjarasamningum. Ríkisvaldinu
er, eðli málsins samkvæmt, þröngur
stakkur sniðinn, en samt verður að
ætlast til aðkomu þess. Þeir aðrir
sem nú verður að ætlast til að axli
sinn hlut, til þess að ná ásættanlegri
niðurstöðu, eru verkalýðsfélögin og
launþegar sjálfir. Hugmyndir
manna um þriggja ára nýja „þjóð-
arsátt“ veit á gott, því slíkur tíma-
bundinn samningur gefur færi á
óhefðbundinni útfærslu við þessar
erfiðu aðstæður. En þá vaknar
spurningin: Hvernig geta launþegar
sjálfir og verkalýðsfélögin komið að
lausn kjarasamninga nú? Svarið er
eftirfarandi: Launþegar samþykkja
að 2 prósentustig af orlofi flytjist
yfir í laun – sem launahækkun – í
þrjú ár. Verkalýðs-
félögin, sem eiga digra
sjóði, geta lagt sitt af
mörkum á þessu
þriggja ára sátta-
tímabili. Til dæmis
með því að flytja ½
prósentustig af sjúkra-
sjóðsframlagi yfir í
laun. Félög í prentiðn-
aði, svo dæmi sé tekið,
gætu flutt 1 prósentu-
stig – sem nú fer í
prenttæknisjóð – yfir í
laun félagsmanna sinna. Og verka-
lýðsfélögin gætu stórlækkað eða
fellt alveg niður félagsgjöld í þrjú
ár, til þess að auka ráðstöfunarfé fé-
lagsmanna sinna.
Til þess að einfalda myndina,
gæti dæmið litið einhvern veginn
svona út: Atvinnureksturinn leggur
til almenna 3% launahækkun. Laun-
þegar færa til orlofsprósentu upp á
2% yfir í laun sín. Verkalýðsfélögin
leggja til með tilfærslum 2% yfir til
félagsmanna sinna. Ríkisvaldið
leggur til með ýmsum hætti 2% –
t.d. með lækkun á virðisauka- og
tekjuskatti. Með þessu móti tækju
allir höndum saman í þriggja ára
átaki til að auka ráðstöfunarfé
heimilanna eins og kostur er. Þessi
leið hefur þann kost að hægt er að
bakka bæði framlögum launþega
sjálfra og verkalýðsfélaganna til
fyrra horfs að þremur árum liðnum,
að öllu leyti eða að hluta. Samfélag-
inu í dag má líkja við mann sem
hefur lent í hjartastoppi og þarf raf-
stuð til að hrökkva í gang aftur.
Líta má á framangreinda hugmynd
sem hið nauðsynlega rafstuð. En
súrefnið sem þarf til frambúðar er
öflug aðkoma ríkisins til að hrinda í
framkvæmd hinum stóru tækifær-
um þjóðarinnar í orkufrekum iðn-
aði, sjávarútvegi og hvers konar
stórframkvæmdum. Það er algjör
forsenda nauðsynlegs hagvaxtar.
Því án umtalsverðs hagvaxtar á
næstu árum er stór hætta á að end-
urreisn samfélagsins takist ekki.
Stöndum myndarlega að málum og
gerum það strax. Nú er vilji allt
sem þarf.
Hugsum út fyrir rammann
Eftir Halldór
Guðmundsson
» Samfélaginu í dag
má líkja við mann
sem hefur lent í hjarta-
stoppi og þarf rafstuð
til að hrökkva í gang
aftur. Líta má á fram-
angreinda hugmynd
sem hið nauðsynlega
rafstuð.
Halldór Guðmundsson
Höfundur er stjórnarformaður Hvíta
hússins og hefur setið við kjarasamn-
ingaborð í fleiri áratugi en hann kærir
sig um að muna.
◆ Ársalir - fasteignamiðlun ◆ Ársalir - fasteignamiðlun ◆
Til leigu vandað atvinnu-
húsnæði á jarðhæð að
Hverfisgötu 4 Reykjavík.
Húsnæðið, sem er laust
strax eru tæpir 200 m²
mest opið rými, eitt stórt
fundarherbergi, myndað
með glerskilrúmi og gler
rennihurð. Tvær snyrt-
ingar og kaffikrókur. Nýtt
parket á gólfum og mjög vönduð lýsing er í húsnæðinu. Teikningar og
nánari upplýsingar í síma 533 4200 eða arsalir@arsalir.is
Ársalir
FASTEIGNAMIÐLUN
Engjateigi 5, 105 Rvk
533 4200
Ársalir
fasteignasala - fyrirtækjasala - leigumiðlun
533 4200 og 892 0667
Engjateigi 5, 105 Rvk
Hverfisgata 4
Björgvin Björgvinsson, löggiltur fasteignasali
◆ Ársalir - fasteignamiðlun ◆ Ársalir - fasteignamiðlun ◆
Til sölu við Kleppsveg
62, vönduð 2ja herb-
ergja íbúð á 3ju hæð í
lyftuhúsi, fyrir 60 ára og
eldri. Stofa, rúmgott
svefnherbergi og hol
með parketi. Baðherbergi
með sturtu. Þvottahús
innan íbúðar. Stórar
yfirbyggðar svalir sem
snúa í hásuður. Sér geymsla í kjallara. Góð sameign og salur á efstu hæð
til nota fyrir eigendur hússins.
Íbúðin er laus til afhendingar við kaupsamning.
Ársalir
FASTEIGNAMIÐLUN
Engjateigi 5, 105 Rvk
533 4200
Ársalir
fasteignasala - fyrirtækjasala - leigumiðlun
533 4200 og 892 0667
Engjateigi 5, 105 Rvk
Kleppsvegur 62
Björgvin Björgvinsson, löggiltur fasteignasali
–– Meira fyrir lesendur
Katrín Theódórsdóttir
Sími: 569 1105
kata@mbl.is
NÁNARI UPPLÝSINGAR GEFUR:
Morgunblaðið gefur út glæsilegt
sérblað um Tísku og förðun
föstudaginn 18. febrúar 2011.
Í Tísku og förðun verður fjallað
um tískuna vorið 2011 í förðun,
snyrtingu og fatnaði, fylgihlutir
auk umhirðu húðarinnar,
dekur og fleira.
PÖNTUNARTÍMI AUGLÝSINGA:
Fyrir kl. 16, mánudaginn 14. febrúar.
MEÐAL EFNIS:
Förðunarvörur.
Förðrun.
Húðin,krem og meðferð.
Snyrting.
Neglur.
Kventíska.
Herratíska.
Fylgihlutir.
Skartgripir.
Það heitasta í tísku fyrir
árshátíðirnar.
Hvað verður í tísku á vor-
mánuðum.
Tíska & Förðun
sérblað
AUGLÝSINGADEILD netfang: augl@mbl.is, sími 569 1111