Morgunblaðið - 09.03.2011, Blaðsíða 29

FRÉTTIR 29Viðskipt | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. MARS 2011
eins og ég sagði vonumst við til að
það gerist innan tíðar,“ segir
Bjarni.
Hvað tónlistarsölu í gegnum
iTunes varðar þarf væntanlega að
leysa úr sambærilegum álitamálum
hvað varðar höfundarlaun og stef-
gjöld, en sú hindrun hefur ekki
staðið ein í veginum fyrir opnun
iTunes-verslunar á Íslandi eins og
margir halda. Fari svo að tónlist-
arsala verði heimil í gegnum ís-
lenska iTunes-verslun verður hins
vegar að gera ráð fyrir því að sala
kvikmyndaefnis fylgi ekki með. „Í
Danmörku held ég örugglega að
fólk geti keypt tónlist, en ekki
bandarískt kvikmyndaefni, en það
ræðst af bandarískum höfundar-
og dreifingarréttarsamningum.“
Reuters
Veikur Steve Jobs kynnti iPad 2 á dögunum, en margir þóttust sjá á honum
hve mjög hann er veikur og óttast að hann eigi langt eftir ólifað.
Reuters
Woz Meðstofnandi Apple, Steve Wozniak, er stundum kallaður Woz, eða
galdrakarlinn í Oz, og var ekki síður mikilvægur fyrir Apple en Steve Jobs.
FRÉTTASKÝRING
Örn Arnarson
ornarnar@mbl.is
Landsframleiðslan dróst saman um
3,5% að raungildi í fyrra samkvæmt
mælingu Hagstofunnar. Um er að
ræða mesta samdrátt í landsfram-
leiðslu á einu ári á Íslandi frá því
1968, að undanskildu árinu 2009. Þá
dróst landsframleiðslan saman um
6,9%.
Þetta þýðir með öðrum orðum að
tvö síðustu ár marka dýpsta sam-
dráttarskeið íslenska hagkerfisins á
síðari tímum. Landsframleiðslan hef-
ur dregist saman um meira en 10% á
þessum tíma og var hún í fyrra svip-
uð að raungildi og árið 2005.
Þó svo að hagvöxtur hafi mælst á
þriðja fjórðungi í fyrra dróst lands-
framleiðslan saman á ný á þeim
fjórða um 1,5% samkvæmt mælingu
Hagstofunnar. Þetta þýðir að ís-
lenska hagkerfið hefur enn ekki vax-
ið í tvo fjórðunga í röð frá því að
bankarnir hrundu. Algengt er að
menn noti það sem viðmið þegar
kemur að því að skera úr um hvort
samdráttarskeið hafi runnið sitt
skeið á enda.
Ofmat á innistæðu
fyrir hagvexti
Samdrátturinn á fjórða fjórðungi í
fyrra hlýtur að vekja áhyggjur af
stöðu mála. Umskiptin sem áttu sér
stað í krafti aukinnar einkaneyslu á
þriðja fjórðungi virtust auka bjart-
sýni meðal sérfræðinga og vísaði til
að mynda Seðlabankinn oft til þess
fyrr í vetur að merki væru um að
ástandið í hagkerfinu hefði verið tek-
ið að batna á síðari hluta ársins. Þrátt
fyrir vöxtinn á þriðja fjórðungi dróst
landsframleiðslan saman fyrstu níu
mánuðina í fyrra, um 5,5%. Seðla-
bankinn hafði spáð að landsfram-
leiðslan í fyrra myndi dragast saman
um 2,7% þannig að mæling Hagstof-
unnar bendir til þess að menn þar á
bænum hafi ofmetið innistæðuna fyr-
ir hagvexti á þrem síðustu mánuðum
ársins.
Þegar rýnt er í tölur Hagstofunnar
sjást ennfremur ekki skýr merki um
að ástandið sé að tekið að breytast.
Fjárfesting dróst í heildina saman í
fyrra um 8,1% og er í sögulegu lág-
marki og það sama gildir í raun um
einkaneyslu. Samkvæmt árstíðar-
leiðréttum tölum Hagstofunnar yfir
þróunina á síðustu þrem mánuðum
síðasta árs þá jókst einkaneyslan
um 1,6% og fjárfesting um tæp 15%
en hins vegar vó óhagstæð þróun ut-
anríkisverslunar á tímabilinu á móti
þessum áhrifum sem hlýtur að vera
áhyggjuefni, sökum þess hversu
veigamikið framlag útflutnings til
hagkerfisins hefur verið að undan-
förnu. Þó verður að taka fram að
óvenjumikil óvissa ríkir um árstíðar-
leiðréttar tölur um þessar mundir.
Tölur Hagstofunnar um lands-
framleiðsluna í fyrra benda sterklega
til þess að umtalsverð óvissa ríki um
efnahagshorfur. Sem kunnugt er
byggist hagvaxtarspá Seðlabankans
fyrir þetta ár á hóflegum vexti í
krafti einkaneyslu, en velta má fyrir
sér hversu sjálfbær sá vöxtur er, á
meðan fjárfesting heldur áfram að
vera í sögulegu lágmarki. Að sama
skapi má benda á að Már Guðmunds-
son, seðlabankastjóri, gaf sterklega í
skyn á fundi með blaðamönnum eftir
vaxtaákvörðunina í febrúar að vaxta-
lækkunarferlinu sem hefur staðið yf-
ir undanfarin misseri kunni að vera
lokið. Ef það er raunin má ekki búast
við miklum stuðningi peningamála-
stefnunnar við innlenda fjárfestingu
umfram það sem nú er.
Forsætisráðherra segir hag-
vaxtarskeið þegar hafið
Þrátt fyrir þessa óvissu ríkir bjart-
sýni á sumum stöðum. Þannig full-
yrti Jóhanna Sigurðardóttir, for-
sætisráðherra, á Viðskiptaþingi þann
16. febrúar að hagvaxtarskeið væri
hafið á ný. Horfur væru á aukinni
eftirspurn og óvissuþáttunum í um-
hverfi atvinnulífsins fækkaði frá degi
til dags.
Næstmesta samdráttarár í 40 ár
 Landsframleiðslan dróst saman um 3,5% að raungildi í fyrra samkvæmt Hagstofunni Landsfram-
leiðslan hefur dregist saman um meira en 10% á síðustu tveim árum og er á svipuðu róli og árið 2005
Ársfjórðungslegur hagvöxtur í nokkrum löndum
Skýring: Bráðabirgðatölur fyrir árin 2008-2010. Árstíðarleiðrétt, raunbreyting frá fyrri ársfjórðungi.
Heimild: Efnahags- og framfarastofnunin.OECD
3 4 1 2 3 4 3 4 1 2 3 4 3 4 1 2 3 4 3 4 1 2 3 4 3 4 1 2 3 4 3 4 1 2 3 4
‘09 ‘10 09 ‘10 09 ‘10 ‘09 ‘10 ‘09 ‘10 ‘09 ‘10
Ísland Danmörk Noregur Svíþjóð ES-15 Bandaríkin
3
2
1
0
-1
-2
-3
-4
%
Afslöppun Landsframleiðsla hefur dregist mikið saman síðustu ár.
Hrunið kom illa við Apple um-
boðið á Íslandi eins og mörg
önnur fyrirtæki og skipti það
um eigendur í kjölfar þess.
Síðan þá hefur reksturinn
hins vegar heldur betur tekið
við sér og sér Bjarni Ákason,
forstjóri, fyrir sér að innan
skamms tíma verði Apple
stærsti seljandi örgjörva á Ís-
landi, þegar bæði far- og
spjaldtölvur eru teknar sam-
an.
„Í fyrra nam veltan hjá okk-
ur um 1.300 milljörðum króna,
sem var 40 prósenta aukning
frá árinu 2009. Þá spáum við
því að veltan í ár muni nema
um 1.700 til 1.800 milljörðum,
þannig að reksturinn gengur
mjög vel.“
Hingað til hafa fartölvur
verið umfangsmestar í sölu
hjá Apple, en með tilkomu
iPad 2 og samninganna sem
íslenska fyrirtækið gerði við
það bandaríska vonast Bjarni
til að sala á spjaldtölvunum
muni enn ýta sölutölum Apple
upp á við í framtíðinni.
Velta jókst um
40% milli ára
APPLE Á ÍSLANDI
Fáir athafnamenn eru jafn ná-
tengdir fyrirtækjum sínum, ímynd
þeirra og velgengni og Steve Jobs,
forstjóri Apple, er tengdur því
fyrirtæki.
Jobs stofnaði Apple ásamt þeim
Steve Wozniak og Ronald Wayne
árið 1976, en yfirgaf það níu árum
seinna eftir valdabaráttu við þá-
verandi forstjóra fyrirtækisins.
Óhætt er að segja að sól Apple
hafi hnigið mjög á þeim árum sem
Jobs var ekki við stjórnvölinn,
þótt eflaust séu fleiri ástæður fyr-
ir því.
Árið 1996 kom Jobs aftur til
Apple og tók við forstjórastóli.
Apple var þá í alvarlegum vanda
og Jobs þurfti að taka til hjá fyrir-
tækinu. Mörgum verkefnum var
kastað út um gluggann og ein-
hverjum starfsmönnum sagt upp,
en lítið var um fjöldauppsagnir.
Síðan þá hefur Jobs tekist,
með ótrúlega færu liði
tæknifólks og hönn-
uða, að breyta illa
reknu tölvufyrir-
tæki í verðmæt-
asta skráða fyr-
irtæki í heimi.
Tónlistarspil-
arinn iPod lék
þar stórt hlut-
verk, sem og
netverslunin
iTunes, en síðan þá
hefur fyrirtækið bætt
við snjallsímum og nú
síðast spjaldtölvum. Því er
ekki skrýtið að margir hluthafar
og aðrir unnendur Apple hafi
áhyggjur af framtíðinni í ljósi
þess hve alvarlega veikur
Jobs virðist vera. Hann
fékk árið 2009 nýja
lifur, en hefur verið
í veikindaleyfi frá
því í janúar á
þessu ári.
Þá getur það
skipt jafn miklu
máli fyrir Apple,
ef aðalhönnuður
Apple, Jonathan
Ive, flytur til London,
eins og sögur herma að
hann muni gera, en hann
myndi þá að öllum líkindum
hætta störfum hjá fyrirtækinu.
Á Apple sér framtíð
án Steve Jobs?
Skannaðu hérna
til að sækja
51
B
arcode
Scanner
iTunes
á Íslandi?