Morgunblaðið - 14.05.2011, Blaðsíða 30

30 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. MAÍ 2011
BAKSVIÐ
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Assad-fjölskyldan hefur setið við
stjórnvölinn í Sýrlandi frá 1971 þegar
einvaldurinn Hafez al-Assad varð for-
seti landsins, um átta árum eftir að
Baath-flokkurinn rændi völdunum.
Eftir að einræðisherrann dó árið 2000
tók sonur hans, Bashar, við forseta-
embættinu en að sögn fréttaskýrenda
hefur hann ekki náð þeim heljar-
tökum á landinu sem faðir hans hafði
á þriggja áratuga valdatíma sínum.
Bashar al-Assad hefur stjórnað
landinu með fámennri klíku embættis-
manna í hernum og leyniþjónustunni.
Flestir þeirra eru náskyldir forset-
anum eða úr röðum alavíta sem eru
ein grein íslams. Alavítar eru um 10-
12% landsmanna og almennt fyr-
irlitnir meðal annarra múslíma, eink-
um súnníta sem telja þá vera nánast
villutrúarmenn.
Bróðir forsetans, Maher al-Assad,
er næstvaldamesti maður Sýrlands,
stjórnar úrvalssveitum hersins, Lýð-
veldisverðinum, og skriðdrekasveitum
sem beitt hefur verið síðustu vikur til
að kveða niður mótmæli. Þegar Basil,
elsti sonur Hafez al-Assads, dó árið
1994 töldu sumir að Maher yrði arf-
taki einræðisherrans en þegar til kom
var hann talinn of ungur og Bashar
tók við völdunum.
Skaut máginn í magann
Mágur Bashars al-Assads, Assef
Shawqat, hefur einnig verið valdamik-
ill þótt talið sé að áhrif hans hafi
minnkað á síðustu árum. Hann var áð-
ur yfirmaður leyniþjónustunnar en
var skipaður varaforseti sýrlenska
herráðsins á síðasta ári.
Shawqat er alavíti og hófst til met-
orða í Baath-flokknum eftir að hann
kvæntist systur forsetans, Bushra.
Shawqat hefur ásamt fleiri sýr-
lenskum embættismönnum verið sak-
aður um að hafa staðið fyrir morðinu á
Rafik al-Hariri, forsætisráðherra Líb-
anons, árið 2005. Í rannsóknarskýrslu
Sameinuðu þjóðanna voru Shawqat
og Maher al-Assad bendlaðir við
morðið.
Hermt er að stundum hafi þó verið
grunnt á því góða með Shawqat og
Maher. Sá síðarnefndi er annálaður
skaphundur og er sagður hafa skotið
mág sinn í magann í rifrildi árið 1999.
Hermt er að Shawqat hafi verið flutt-
ur á hersjúkrahús í París.
Rami Makhlouf, sonur móð-
urbróður forsetans, er talinn vera
voldugasti maðurinn í viðskiptalífinu í
Sýrlandi. Hann á m.a. stærsta far-
símafyrirtæki landsins, tvo banka,
stórt byggingarfyrirtæki, flugfélag,
tvær sjónvarpsstöðvar og fyrirtæki
sem flytja inn lúxusbíla og tóbak.
Hann er einnig varaformaður stjórn-
ar stærsta einkafyrirtækis landsins
sem á hlut í olíu- og gasfyrirtækjum.
Makhlouf hefur verið sakaður um
spillingu og vinahygli og hermt er að
ekkert erlent fyrirtæki geti átt við-
skipti í Sýrlandi án samþykkis hans.
Orðrómur hefur verið á kreiki um
að Maher al-Assad kunni að reyna að
taka völdin í sínar hendur en ekkert
þykir benda til þess að hann sé nógu
öflugur til að geta steypt forsetanum
af stóli.
„Völdin eru algerlega í höndum
fjölskyldunnar,“ segir Ayman Ab-
delnour, sem var ráðgjafi Bashars al-
Assads forseta þar til hann fór í út-
legð fyrir fjórum árum. „Það er alger
einhugur innan hennar og hann er
forsetinn, eins og stjórnarformaður,
þeir ræða hlutina og taka ákvarðanir
saman.“
Algerlega einráð fjölskylda
 Assad-fjölskyldan hefur alla þræði í hendi sér í Sýrlandi  Fámenn og samhent valdaklíka ræður
ekki aðeins lögum og lofum í stjórnkerfinu heldur einnig í efnahagslífinu sem er gegnsýrt af spillingu
Þykist vera umbótasinni
» Assad forseti hefur brugðist
við mótmælunum í Sýrlandi
með blöndu af pólitískum til-
slökunum og valdbeitingu sem
hefur kostað allt að 850
manns lífið.
» Assad hefur reynt að telja
þjóðinni trú um að hann sé vel-
viljaður leiðtogi, sem vilji koma
á umbótum en ekki tekist það.
» „Ætlunin er að kenna alltaf
öðrum um mistök stjórnar-
innar, þannig að forsetinn geti
vikið þeim frá og sagt að nú
verði allt betra, svo að fólkið
haldi áfram að binda vonir við
leiðtogann,“ segir sýrlenski
andófsmaðurinn Ammar
Abdulhamid.
100 km
FJÖLSKYLDUTENGSLIN
ÁGRIP AF SÖGUNNI
Rami Makhlouf
Sonur móðurbróður Assads forseta, sagður ráða yfir nær
60% af hagkerfi landsins í gegnum viðskiptaveldi sitt
Assef Shawkat
Yfirmaður leyniþjónustu hersins og
eiginmaður systur forsetans, Bushra
Maher al-Assad
Talinn bera mesta ábyrgð á árásum öryggissveita til að
kveða niður mótmæli í landinu.
VALDAKLÍKA FORSETANS
1963 Baath-flokkurinn tekur völdin
í sínar hendur og setur neyðarlög
til að kveða niður andóf
1971 Hafez al-Assad kjörinn
forseti Sýrlands
til sjö ára
1973 Assad beitir hernum til að
kveða niður mótmæli eftir afnám
stjórnarskrárákvæðis um að aðeins
múslími geti verið forseti landsins
1982 Herinn ber niður uppreisn
Bræðralags múslíma í borginni
Hama, um 10.000 liggja í valnum
1983 Hafez al-Assad fær
hjartaáfall
1984 Bróðir Assads, Rifaat,
gerður að varaforseta
1994 Sonur Assads, Basil,
líklegasti arftaki forsetans, deyr
í bílslysi
1998 Rifaat vikið úr
embætti varaforseta
2000 Hafez al-Assad deyr. Sonur
hans, Bashar, tekur við völdunum
2007 Bashar kjörinn forseti
að nýju til sjö ára
2011 Mars - Neyðarlög
afnumin
Assad-fjölskyldan er úr
röðum minnihlutahópsins
alavíta sem eru ein grein íslams
Alavítar 12%
Aðrir 14%
Trúarhópar í Sýrlandi:
Súnní-
múslímar 74%
ÍRAK
JÓRDANÍA
S Ý R L A N D
ALAVÍTAR
Latakía
Assad-fjölskyldan
kemur frá svæði
þar sem alavítar
eru í meirihluta
Damaskus
Hafez al-Assad
1930-2000
Stjórnaði Sýrlandi
með harðri hendi frá
1971 og þar til hann dó
Anisa Maklouf
Kom úr voldugri
og vellauðugri
fjölskyldu
Basil
al-Assad
1962-1994
Átti að taka
við völdunum
af Hafez
al-Assad
Majd
al-Assad
1966-2009
Dó eftir
langvarandi
veikindi
Bashar
al-Assad
f. 1965
Núverandi
forseti
Sýrlands
Asma
al-Assad
f. 1975
Forsetafrú Sýrlands
Maher
al-Assad
f. 1968
Yfirmaður
úrvalssveita
hersins
Látinn Er í valdaklíku
forsetans
Bushra
al-Assad
f. 1960
lyfjafræðingur
Assef
Shawqat
f. 1950
Næstæðsti yfirmaður
sýrlenska hersins
VELDI ASSAD-FJÖLSKYLDUNNAR Í SÝRLANDI
Assad-fjölskyldan hefur verið við völd í Sýrlandi frá því að Hafez
al-Assad komst til valda árið 1971. Sonur hans, Bashar al-Assad, og
fámenn valdaklíka hans ráða nú lögum og lofum í landinu
Ljósmyndir: ReutersHeimildir: Fréttir fjölmiðla, sendiráð Sýrlands, CIA World Factbook
36 ára gamall karlmaður frá Sameinuðu arab-
ísku furstadæmunum var handtekinn á flugvelli
í Taílandi í gær eftir að hafa reynt að smygla
bjarnarhúni, tveimur pardusdýrum og nokkrum
öpum í ferðatöskum. Öll dýrin eru yngri en
þriggja mánaða, meðal annars þessi gibbon-api
sem geymdur var í búri á flugvellinum eftir að
hann fannst. Dýrin eru sjaldgæf og í útrýming-
arhættu. Maðurinn á allt að fjögurra ára fangelsi
yfir höfði sér. Lögreglan telur að nokkrir aðrir
menn hafi tekið þátt í smygltilrauninni og vonast
til að hafa hendur í hári þeirra.
Reuters
Reyndi að smygla dýrum í ferðatöskum
Þótt bandaríski
fanginn Eric
Torpy hafi enn
mikið dálæti á
körfuboltahetj-
unni Larry Bird
dauðsér hann
eftir því að hafa
beðið dómara um
að lengja fang-
elsisdóminn yfir
sér úr 30 árum í 33. Ástæðan var sú
að Larry Bird lék í treyju númer
33.
Fanginn var himinlifandi þegar
dómarinn lengdi dóminn en nú, sex
árum síðar, sér hann eftir beiðn-
inni. „Ég vildi að ég hefði fengið 30
ár í stað 33, ég áttaði mig á vitleys-
unni nýlega,“ sagði Eric Torpy.
„Þrjú ár skipta miklu máli.“
Fanginn verður 33 ára síðar á
árinu og getur ekki óskað eftir
reynslulausn fyrr en árið 2033.
Hann hefur látið húðflúra töluna 33
á báða olnbogana og segir að Bird
verði alltaf hluti af sér.
Fanginn kveðst vera viss um að
körfuboltakempan hafi frétt af
þessari undarlegu beiðni hans. „Ég
er viss um að hann heldur að ég sé
fífl. Ég meina, flestir gera það.
Fjölskyldunni minni finnst ég vera
fífl og honum finnst það örugglega
líka.“
33 ekki
lengur eins
flott tala
Larry Bird