Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1984, Síða 182

180
Flugur
bjuggu „heima“ fengu einkunnina 163 og karlarnir 169. Það er frekar
lítill munur og ekki tölfræðilega marktækur. Fyrst munur á framburði
karla og kvenna í heildina var töluverður og marktækur þótt munur á
framburði karla og kvenna í Vestur-Skaftafellssýslu væri frekar lítill og
ekki marktækur mátti búast við því að heildarmunurinn stafaði af því
að munur á framburði karla og kvenna á höfuðborgarsvæðinu væri
mikill. Það kom líka í ljós, þar sem konurnar fengu einkunnina 140 og
karlarnir 158 (feitletruðu tölurnar í töflunni).
Hér varð því ekki betur séð en allt kæmi heim við niðurstöður er-
lendra rannsókna; lítill munur var á framburði þeirra karla og kvenna
sem allan tímann höfðu dvalið í sama umhverfi, en í hópnum sem flust
hafði á höfuðborgarsvæðið höfðu konurnar breytt framburði sínum
mun meira í átt til framburðar umhverfisins en karlarnir. Það virtist líka
liggja í augum uppi að þarna hlyti að vera um marktækan mun að ræða,
fyrst marktækur munur kom fram í heildarúrtakinu þótt lítill munur
væri á körlum og konum á heimaslóðum. En þegar farið var að reikna
marktækni þessa framburðarmunar karla og kvenna á Reykjavíkur-
svæðinu gerðist það undarlega; tölfræðin neitaði að fallast á að þessi
munur væri marktækur!
4.
Um ástæður þess að tölfræðin taldi þennan mun ekki marktækan er
ekki gott að segja en þær geta legið í ýmsu. T. d. má hugsa sér að það
hafi verið of fáir í samanburðarhópunum (13 og 14), einnig má hugsa
sér að dreifing kvennanna um einkunnaskalann hafi eitthvað að segja
en konur á höfuðborgarsvæðinu fengu einkunnir á bilinu 103 til 175
svo staðalfrávikið er mjög stórt. Ef til vill hefur þetta tvennt spilað
saman að einhverju leyti. Hvað sem því líður verður að huga vel að
tölfræðinni svo hún leiði mann ekki á villigötur. Ef tölfræðin er látin
ráða í þessu tilviki verða niðurstöðurnar hálfgerður bastarður: mark-
tækur munur á framburði karla og kvenna í heildina séð en ekki þegar
reiknað er út hvort byggðarlag fyrir sig, þótt einkunnirnar sýni mikinn
mun á öðrum staðnum en lítinn á hinum. Hér verður að láta tölfræðina
lönd og leið og álykta að það sé svo mikill munur á framburði karla og
kvenna á höfuðborgarsvæðinu (158 og 140) að hann geti ekki verið
einber tilviljun. Niðurstaðan verður þess vegna sú að hér hafi verið