Vera - 01.12.1982, Blaðsíða 27

„Ég tók svona bækling heim með mér úr
kjörbúð í Birmingham, þeir cru þar út unt
allt. Ég fylltist reiði við lesturinn. líklega
vegna þess að orðum pésans er beint að
okkur konum, „hinum ábyrgu fórnar-
lömbum" — okkur er sagt hvernig við eig-
um að koma í veg fyrir árásir á okkur sjálf-
ar. En árásaraðilarnir, karlmennirnir,
koma hvergi við sögu rétt eins og þeir séu
ekki ábyrgir gerða sinna."
Matvæla- og lyfjaráð Bandaríkjanna
(Food and Drug Administration) hefur fyr-
irskipað að tíðatappapakkar (væri nú ekki
ástæða til að finna huggulegra orð yfir
tappana?) skuli framvegis merktir varnað-
arorðum vegna hættu á sýkingu, líkt og
sígarettupakkar vara við krabbameini.
Ákvæðið mun koma til framkvæmda
snemnta á næsta ári og hljóða svo: „Tíða-
tappar geta valdið eitrun. TSS (Toxic shock
syndrome) er sjaldgæfur en alvarlegur sjúk-
dómur, sem getur valdið dauöa. Lesiö og
geymið hjálagðar upplýsingar." Raddir eru
uppi um það í Bretlandi að merkja enska
tappa á sama hátt.
Hvort á barniö að verða? Strákur eða
stelpa? Ef þig langar í son, þá skaltu passa
þig á að pabbinn sé hvorki kafari né llug-
maður!
Ástralskur erfðafræðingur, dr. William
Lyster, hefur komist að þeirri niðurstöðu
að bæði kafarar og flugmenn séu líklegri til
að geta slúlkubarn en dreng. Dæmi: 58
kafarar sem dr. Lyster gátti á, áttu 45 syni
en 85 dætur og höfðu börnin öll komið
undir eftir að íeðurnir gerðust kafarar að
atvinnu. Svipaðar niðurstöður kornu l'ram
eftir athugun doktorsins á börnum flug-
manna. Því háfleygari og kraftmeiri flug-
vélum, sem mennirnir fljúga, því meiri eru
líkurnar á að börn þeirra verði kvenkyns.
Svo virðist, að mati dr. Lysters, að bæði
mikil lofthæð og sjávardýpt dragi úr
rnyndun karl-hormónsins testosterons, en
hæfni karlmanna til að geta karlmenn ku
vaxa í réttu hlutfalli við framleiðslu líkama
þeirra á þeint hormón. Samkvæmt athug-
unum dr. Lysters, staðfesta börn áður
ófrjórra karla þessar niðurstöður, því
reyndin mun sú, að þegar karlmönnum er
gefið hormónalyf (testosterone) til að auka
frjósemi þeirra, verður árangurinn, barnið
oftar karlkyns.
Hvergi nokkurs staðar eru skoðana-
kannanir jafn mikið notaðar og í Banda-
ríkjunum. Stjórnmálamenn, þvottaduft og
hjólbarðar eru seldir með aðstoð skoðana-
könnuða, sem hafa það fyrir verkefni að
skoða hug fólks til vörunnar og gefa góð
ráð um söluaðferðina. Og skoðanakönnuð-
ir ku vita meira um afstöðu almennings til
málanna en aðrir. Fæst mun koma þeirn á
óvart í þeim efnum en þó herma nýjustu
fregnir að vestan að nú séu þeir heldur
betur hissa! Það er nefnilega að sýna sig að
konur taka afstöðu á allt öðrunt forsendum
en karlar, ekki síst í pólitík. Þetta kynja-bil
(sbr. kynslóðabil!) mun fyrst hafa gert
verulega vart við sig í kosningunum 1980,
þegar Reagan varð forseti en í kosningun-
um sem fóru fram í nóvember s. 1. var í
fyrsta skiptið gerð markviss leit að þessum
mun kynjanna. Allt útlit bendir til að taka
verði meira tillit til ólíkrar afstöðu kynj-
anna í stjórnmálum í framtíðinni en hingað
til hefur verið gert.
Flleiri á móti Reagan
Skoðanakannanir, sem gerðar voru fyrir
kosningarnar í nóvember sýna aö llest, sem
kennt er við Ronald Reagan er neikvætt í
hugum kvenna og flokksbræður forsetans,
republikanar, eru farnir að hugsa sig um
tvisvar. Tveir frambjóðendur þeirra í haust
létu útbúa sjónvarpsauglýsingar sínar með
kven-kjósendur í huga sérstaklega.
Yfirkönnuður Hvíta hússins, Richard
Wirthlin, hefur það starf með hendi að
skipuleggja áróður og yfirlýsingar ríkis-
stjórnarinnar. Wirthlin þessi neitar því ekki
að til sé þetta svokallaða kynja-bil, en vill
þó ekki viöurkenna að hvað varði forset-
ann, sé það beinlínis honum að kenna.
Skýring hans er sú að hollusta karla við
Reagan geri útslagið, en ekki andúð
kvennanna.
í kosningabaráttunni í haust hal'ði
Wirthlin þó bókina „With a Different
Voice" (Annars konar rödd) eftir banda-
ríska sálfræðinginn dr. Carol Gilligan til
hliðsjónar. í bókinni heldur sálfræðingur-
inn því fram að konur hallist að annars
konar mælikvörðum en karlar í afstöðu
sinni til mála, ekki síst stjórnmála. Þess
vegna reyndi Wirthlin að koma upp nýjum
aðferðum við að skýra stefnu forsetans, að-
ferðum, sem höfðuðu fremur til kvenn-
anna. Svo dæmi sé tekið virðist sem konur
fremur en karlar samsinni þeirri gagnrýni
demokrata á félagsmálastefnu Reagans, að
hún bitni á fátækum á kostnað þeirra ríku.
Þessari gagnrýni var svarað á nýjan og sér-
stakan hátt.
Líkamning félagslegra vankanta
Samkvæmt skoðanakönnunum sjá
bandarískar konur Reagan sem líkamningu
alls þess, sem verst þykir vera í félagsmál-
um vestra. Munurinn á skoðunum karla og
kvenna hvað varðar ýmis mál hefur annars
sýnt sig að vera á þessa leið:
Er Reagan treystandi til að hafa vald yfir
kjarnorkuvopnum? Já segja 45% kvenn-
anna en 59% karla.
Er hann líklegur til að koma af stað
stríði?
Já segja 39% kvenna en 26% karia.
Er hann að skapa atvinnuleysi með efna-
hagsstefnu sinni? 52% kvenna svaraði
þessu játandi en 41% karla.
Mesti munurinn kemur fram þegar spurt
er um hvort fólk vildi aukningu kjarnorku-
vopna. 45% karlanna svöruðu því játandi
en aðeins 25% kvennanna.
Stjórnmálafræðingurinn Joseph White,
sem kannar nú þetta kynja-bil við háskól-
ann í Kaliforniu hefur sagt eftirfarandi um
það:
„Konur hafa, sögulega séð, jafnan verið
örlítið íhaldssamari í stjórnmálum en
karlar. Á sjötta áratugnum virtist sem þær
litu á vinstriötlin sem hótun við öryggi og
reglu. Á þessum áratug er það hins vegar
Reagan, ímynd hægri aflanna, sem er sú
hótun. Á þeim tuttugu árum, sem liðið
hafa, hefur velferðarríkið, aukin félagsleg
þjónusta, orðið stoð og stytta kvenna —
sem eru að sjálfsögðu fátækari og því meira
þurfandi fyrir slíka þjónustu en karlar — og
nú er Reagan að eyðileggja þá stoð. En
auðvitað eru margar aðrar skýringar á
þessum mun kynjanna í stjórnmálum og við
verðum að bíða þar til eftir kosningarnar til
að fá fleiri."
Eflaust eru skoðanakönnuðir enn að
greina úrslit kosninganna til að finna nýjar
skýringar og vonandi getur VERA skýrt
nánar frá þeim lljótlega.
27