Vera - 01.07.1983, Blaðsíða 36
Rúmlega 50 konur víðs vegar að úr lönd-
um Evrópusambandsins (sem hér á landi
gengur reyndar undir heitinu Efnahags-
bandalag Evrópu) komu saman í Brussel í
janúar s.l. til að stofna Samband Evrópu-
kvenna. Á stefnuskrá er að beita sér fyrir á-
taki varðandi frelsi og réttindi kvenna á öll-
um mögulegum sviðum. Konurnar á stofn-
fundinum ítrekuðu að þótt þær myndu
vissulega notfæra sér nútímatækni í starf-
inu, væri ætlunin að það ætti rætur í per-
sónulegri reynslu einstakra kvenna og tæki
mið af henni til að forðast að verða svifa-
seint skrifstofubákn með ópersónulegu yfir-
bragði - en það ku einmitt gallinn á starf-
semi Evrópusambandsins.
Stofnfundurinn lýsti þvi yfir að auk vinnu
í tengslum við nauðganir, ofbeldi og fóstur-
eyðingar vildu samtökin beina kröftum sín-
um að félagslegu öryggi, vinnumarkaðnurn
og launakjörum og símenntun. Hafi einhver
hér á landi áhuga á frekari upplýsingum um
samtökin, má senda fyrirspurnir til:
The European Women’s Network
c/o Centre for Research on European Wom-
en
22, Rue de Toulouse
Brussels LQ40
(Spare Rib)
Hópur ensl^ra blaðamanna hefur samið
og sent frá sér bækling til handa kollegum
sínum þar sem fjallað er um fréttaskrif um
nauðganamál. Það sem vakir fyrir blaða-
mönnunum er að vekja meiri ábyrgðartil-
finningu starfssystkina sinna í garð þeirra
kvenna sem verða fyrir kynferðislegu of-
beldi.
Það er Birminghamdeild breska blaða-
mannafélagsins, sem stendur að útgáfu
bæklingsins. Svo virðist sem í kjölfar ýmissa
skrifa um nauðganir, ekki síst afbrot fjölda-
nauðgarans Peter Sutcliffe, hafi komið upp
áhyggjur vegna siðlausra fréttaskrifa og við-
horfa fjölmiðla til kynferðisafbrota. Bækl-
ingurinn bendir á að „kynferðisafbrot og
jafnvel morð tengd þeim séu álitin góður
blaðamatur“. Oft á tíðum er slíkum fréttum
slegið upp á „þriðju síðunni" en mörg bresk
blöð nota einmitt þá síðu reglulega til birt-
ingar á Ijósmyndum af fáklæddum stúlkum
(sumarstúlkum þið vitið!) sem í rauninni
gefa í skyn að stúlkurnar séu til í tuskið og
til reiðu fyrir karlmenn.
Áhyggjur vegna þessa innan fjölmiðla-
stéttarinnar urðu einna þyngstar eftir frá-
sagnir af Peter fyrrnefndum Sutcliffe og
umræður um kynferðisafbrot í tengslum við
það sérstaka mál. Þá sýndi sjónvarpið t.d.
heimildamynd sem tekin var á lögreglustöð
án vitneskju lögreglumanna, sem voru að
yfirheyra stúlkur vegna nauðgana. Sú heim-
ildamynd vakti gífurlega athygli í Bretlandi
sökum þeirrar afstöðu sem lögreglan hafði
greinilega til stúlknanna; „þeim var nær að
vera að þvælast þetta“, „þær geta sjálfum
sér um kennt...“ = afstöðu. Einnig kom
fram afstaða dómstólanna, sem byggir á
svipuðum viðhorfum. Deild blaðamanna-
félagsins í Birmingham ákvað að gera eitt-
hvað í málinu, enda ættu dagblöð stóran
hlut í að viðhalda þessum viðhorfum til
kvenna og nauðgana.
í bæklingnum segir m.a.: „Tilgangur
þessa rits er að sýna hvernig fréttamennska
getur vanvirt konur. Við stingum upp á að
við reynum öll að endurmeta viðhorf okkar
og breyta skrifunum í samræmi við það“.
Blaðamönnum er t.d. bent á að láta vera að
lýsa ferðum og útliti viðkomandi kvenna,
sitja á sér með að semja hálfkæringslegar
eða jafnvel fyndnar fyrirsagnir og hafa það
í huga fyrst og fremst að það er nauðgarinn,
ekki fórnarlambið, sem er sökudólgurinn.
Þá segir: „ Þessi bæklingur er saminn af
blaðamönnum sem taka starf fréttamanns-
ins alvarlega. Vonandi tekst okkur að vekja
upp umræðu og breytt viðhorf til afbrota af
þessu tagi“.
Ritnefnd Veru hefur skrifað eftir um-
ræddum bæklingi og mun lýsa honum nán-
ar, ef ekki dreifa honum til íslenskra blaða-
manna. Þótt ástandið hér á landi sé vissu-
lega hátíð samanborið við það með enskum,
er auðvitað full ástæða til að við í íslensku
fjölmiðlastéttinni höfum ábyrg viðhorf bak
við eyrað líka!
Þrjár þingkonur á Evrópuþinginu hafa
lagt þar fram tillögu vegna kynferðislegrar
áreitni á vinnustöðum. Þingmennirnir eru
frá Belgíu, Frakklandi og Ítalíu og heita
Marije van Nemeldonck, Yvette Fuillet og
Cinciari Rodano. Tillaga þeirra fer fram á
að gerð verði rannsókn á áreitni af þessu tagi
á skrifstofum Evrópuráðsins, á opinberum
skrifstofum og hjá einkafyrirtækjum í Ev-
rópu. Þess má geta í leiðinni að samskonar
rannsókn var gerð á skrifstofum Sameinuðu
þjóðanna fyrir u.þ.b. tveimur árum og
kunna sumar að minnast fregna af niður-
stöðunum. Þar kom fram að í sambandi
karla og kvenna á vinnustaðnum misnota
karlar líkama kvenna í krafti stöðu sinnar og
kom víst engum á óvart.
Fyrrnefndir þingmenn hafa fullan hug á
að vekja upp duglega umræðu um málið og
segja að „ekki sé til sú kona, sem þekkir ekki
hvað við er átt“ og þykir þeim greinilega tími
til kominn að konur fái vinnufrið fyrir
kossaflensi og klípingum starfsbræðra
sinna. Vera mun reyna að fylgjast með fram-
vindu tillaganna og segja frá umræðum þar
að lútandi.