Vera - 01.04.1984, Blaðsíða 25

•Jýsingar að þú sért?
dæmi nefna konurnar af skartgripaauglýs-
'ngum, þar sem karlmaður hefur orðið:
’.Konan mín er gimsteinn og þarf rétta um-
gjörð” eða ,,18 karata konaþarf 18 karata
Qull”. Hér er verið að leika sér að þeirri
hugmynd og því viðhorfi að kona sé
neysluvara, sem geti gengiö kaupum og
sölum, varningur, sem karlmenn ættu að
geta leyft sér.
3. Konur hugsa bara um
heimilisstörf
Þessi uppskrift er „eðlilega” aðeins not-
uð þegar auglýsa þarf heimilistæki. Kon-
an, sem kemur fram er oftast ó-sexy enda
frátekin (gift) og út frá því er gengið að til-
vera hennar sé helguð umönnun heimilis-
ins eingöngu. Konur einar bera ábyrgð á
vinnunni inni á heimilinu og hafa ekki önn-
ur áhugamál. Þýsku konurnar eru þó ekki
á því að heimilistækjaauglýsingar þar sem
konur koma fram þurfi endilega að vera
kvenfjandsamlegar, heldur er það undir
Því komið hvort t.d. húsmóðurstörfin séu
sýnd sem léttvæg tómstundaiðja. Verstar
Þykja þeim auglýsingarnar þar sem eigin-
uiaðurinn færir konu sinni heimilistæki að
9jöf og þá sem hrós eða jafnvel ástarjátn-
'ngu. En dæmi um slíkt þekkjum við auð-
vitað hér heima, jólagjafaauglýsingar
’.handa henni” eru tilaðmynda oft í þess-
um dúr.
4. Konur sem dæmdar
eru úr leik
Þessi uppskrift færir sér í nyt viðhorf
9agnvart konum, sem ekki þykja gjald-
9engar lengur, þ.e. þær sem ekki falla að
smekk karlanna. Oft eru þessar auglýsing-
ar í formi brandara og þá á kostnað kon-
unnar, sem er eitthvað á þessa leið: eldri
en fertug og því ónýt, tengdamamma, feit,
i°ðin, taugaspennt, ófær um að skilja
taeknina. . .
5. Spennitreyja
>>réttrar” fegurðar
Þessi uppskrift gerir ráð fyrir því að þaö
sé karlmannsins að skera úr um fegurð
^onunnar, því sé honum best treystandi til
að gefa henni góö ráð í formi gullhamra
eöa athugasemda. Vellíðan konunnar
skiptir þá litlu máli. Hárið á aö vera skilki-
J^júkt, líkaminn léttur, hrukkulaus, hár-
laus, lyktarlaus. Þýsku dæmin sem nefnd
eru koma orðrétt úr slíkum auglýsingum:
"Konan min veit að árin gera mig meira
sPennandi en hana aðeins eldti”, ,,Stúlk-
aa min hefur svo mjúka húö”, „Konan mín
9etur gert sig sem nýja á fimm mínútum —
^eö fimm mínútna maskanum frá x”.
6. Kvenfrelsi
Þessi aðferð notfærir sér frelsisbaráttu
kvenna, oft með því að skopast að henni
eða misskilja hana vísvitandi. Orðið frelsi
er á góðri leið með að verða vinsælasta
orðið í undirfataauglýsingum: „Frjálsar
konur velja saumalausa brjóstahaldarar”
„Njóttu fengins frelsis í nærbrókunum frá
x”. „Hin nýja kona þarf nýtt ilmvatn”,
„Nýja konan hefur ekki tíma til að sitja
undir hárþurrkunni, hún tekur hana með
sér” og hin nýja athafnakona geymir rúllu-
járnið í skrifborösskúffunni til að vera nú
ávallt reiðubúin! Orðrótt úr gallabuxna-
auglýsingu þýskri: „Frelsun bakhlutans.
Allir bossar ættu að hafa sömu tækifæri til
að njóta sín í síðbuxum. Þess vegna eru
okkar buxur sniðnar eftir mjúku lín-
unni. .
7. Kallabrandarar um konur
Þessar auglýsingar færa sér í nyt brand-
ara, oft hálf-klúra, sem ku ganga Ijósum
logum í karlafélögum af ýmsu tagi, svo
sem í knattspyrnudeildum drengja, á
Lyons-fundum eða bara við barinn, þegar
stelpurnar heyra ekki til. Þýsku dæmin
nefna t.d. auglýsingu um úr: Ijósmynd af
konu, klæddri engu nema svörtum silki-
sokkum og fimm úrum, texti: „Það er eng-
inn munur á konum og klukkum, í báðum
tilfellum getur sekúndubrot ráðið úrslit-
um.” Auglýsing fyrir veggfóður: „Hvaða
munur er á veggfóðri og konum?” Svar:
„Maður ætti að skipta á veggfóðri á
þriggjaárafresti.” Fyrirwhisky: „Lángifta
mannsins er fólgið í öllum hinum konun-
um, sem hann giftist ekki — fyrir slíkum
spakmælum verður að skála í besta
whiskyinu.”
Nokkrar þessara uppskrifta munu koma
öllum kunnulega fyrir sjónir, aðrar síöur.
íslenskar auglýsingar eru hreinasta hátíð
miðað við þaö sem blasir við utanlands,
ekki aðeins í dagblöðum, tímaritum og út-
varpi, heldur einnig á risaspjöldum víðs
vegar um borgir og sveitir. En séum við
betur settar að þessu leyti, enn sem komið
er, þeim mun meiri ástæöa til aö sporna
við fótum áður en íslenskir auglýsinga-
hönnuðirlæra af starfsbræðrunumerlend-
is, sem þróaö hafa meðsér „fullkomnari”
aðferðir.
Notkun fyrrtalinna forskrifta allra má
telja fjandsamlega. Raunar er til ofur ein-
föld aðferð til að sjá í hendi sér, hvort aug-
lýsing notar konur á „rangan” eða „rétt-
25