Vera - 01.10.1987, Blaðsíða 10

Ljósmynd: Suzanne Opton.
. . þeirvirðasthafa völd
og áhrif til þess að
geta daemt þær konur
afbrigði legar
sem falla ekki inní
kvenímyndina''
ingalífi með heiðríkju vorsinseða dulúð rökkursins. Þegar karlmaður
talar, gefum vér einungis gaum að innihaldi ræðu hans, en fáumst
lítið um það, hvernig hann segir það. Þessu er öfugt farið, þegar
kona á í hlut. Okkur þykir miklu skemmtilegra að hlusta á fallega
konu blaðra yndislega um hégómlega hluti, heldur en hlusta á karl-
mannlegan kvenmann þylja spekiræður um þýðingarmikil mál.
Okkar innra eðli krefst þess, að konan láti ekki stjórnast af karlmann-
legum geðhrifum; að hugðarefni hennar beinist ekki að því að setja
met í íþróttum og aflraunum eða að vera prófessor eða bílstjóri,
heldur að því að verða ástmey, sem hægt sé að dást að, og móðir
margra barna.'' (Fritz Kahn, 1946:47)
KÚGUN KVENNA OG KYNLÍF
„Heyrðu mig nú Fritz" ég var orðin reið. Ég hafði oft tekið eftir
því að karlar hlusta ekki á það sem konur segja enda eitt af mark-
miðum kvenfrelsisbaráttu að gera raddir kvenna heyranlegar en fyrr
má nú vera.
Mynd þessi sem Fritz dregur upp er af kúgaðri konu, konu sem er
bara til til þess að fjölga mannkyninu, sem er bara til til þess að þókn-
ast karlinum. Kúgun kvenna kemur ekki einungis fram í daglegu
starfi þeirra heldur einnig i öllu samneyti hennar við karlinn þar á
meðal í kynlífinu. Á sama hátt og konan er í þjónustuhlutverki á
daginn hefur hún líka verið það á nóttunni. í gegnum tíðina hefur
hún átt að vera til taks ef karlinn skyldi langa en ef hann langaði ekki
þá átti hún að bíða með blíðu sína brosandi og ánægð. Hún mátti
reyna að koma honum til við sig með því að vera sæt og hugguleg
og ýta undir kyneinkenni sín með því að klæða sig þannig að kyn-
ferði hennaryrði auðsjáanlegt. En hún mátti ekki nálgast hann beint
né reyna við hann því konan hefur ekki fengið að þróa kynhvötina
að því marki að vera kynvera sem nýtur kynlífs. í uppvexti lærði hún
að bælaallt niður sem heitir kynhvöt ogsvoþegar hún hitti sinneina
rétta átti húnaðhafasem minnsta reynslu af kynlífi helstenga. í upp-
vexti hennar var lítið sem ekkert minnst á hlutverk hennar sem kyn-
veru. Hún lærði að hún átti að vera sæt og fín, eitthvað til þess að
dást að, hlutur til að gleðja auga karlmanna. Markmiðið var að
þegar hún hitti karl þá væri það hann sem hefði reynsluna, hann átti
að vera sérfræðingurinn sem kenndi henni. Hann átti að stjórna þar
sem og annarsstaðar. Mörgum konum líður illa í þessu hlutlæga
hlutverki því það er svo ópersónulegt og niðurlægjandi en þannig
hefur það verið í gegnum tíðina að konan hefur þurft að upplifa kyn-
ferði sitt í gegnum karlinn. Þetta hlutverk kvenna endurspeglast
m.a. í vændisiðnaðinum og fegurðarsamkeppnum og hefur ekki
breyst með auknum menntunarkröfum til kvenna.
Karlinn aftur á móti hefur fengið að þroskast sem einstaklingur
með kynhvöt. Hann hefur ekki þurft að bæla niður kynhvötina og
skammast sín heldur mátt vera stoltur af henni og getað gortað af
bólförum og reynslu sinni á þessu sviði. Sú bábilja hefur lengi verið
við lýði að kynkvöt karla safnist upp og þeir hafi þörf fyrir og verði
að fá kynferðislega útrás reglulega. í kringum þessa mítu hefur allur
vændisiðnaðurinn dafnað um aldaraðir.
„Þannig hafa samfarir verið um aldaraðir þjónusta sem karlmað-
urinn þakkar konunni fyrir með því að gefa henni gjafir og tryggja
að hún hafi í sig og á, en það að þjóna þýðir að það er einhver herra
til að þjóna það er ekkert gagnkvæmt við það'' (Simone de
Beauvoir, 1972).
TIPPI OG ÖNNURORÐ
Erótískt orðalag endurspeglar þessi ólíku kynhlutverk kynjanna.
Það er talað um að karlmaður hafi „komist yfir'' konu hann hafi
„tekið hana", það sé búið að „serða" hana þegar samfarir hafa
átt sér stað. Orðalagið ber oft keim af veiðimennsku eða hernaði.
Það er talað um „fallna konu" að hún hafi „látið eftir" honum
og það er talað um „ástarbrögð", „blíðubrögð" eða „hvílu-
brögð" Fritz lýsir kynhvöt karlmannsins á eftirfarandi hátt:
„Með kænsku veiðimannsins reynir hann að komast yfir bráð
sína og lætur sér þá ekki allt fyrir brjósti brenna. Því nær sem hann
kemst markinu og því meir sem hórmónaframleiðsla kynkirtlanna
eykst, því ákafari verður hann og jafnframt hispurslausari í hegðun
sinni. Að síðustu verður hann beinlínis ásækinn, og ef svo ber undir,
jafnvel ruddalegur.
Þar sem karlmaðurinn hefur margar kynfrumur aflögu, er hann
ekki sérlega vandfýsinn í vali sínu. Það skiptir ekki mjög miklu máli,
10