Vera - 01.10.1987, Page 18

\
„Við þurfum að
læra að horfa á
uppá nýtt"
Jóna Ingibjörg Jónsdóttir er 26 ára hjúkrunarfræðingur B.S.
Hún útskrifaðist frá Háskóla íslands 1985, vann í eitt ár en
hélt síðan til Bandaríkjanna í framhaldsnám. Jóna hélt nám-
skeið hér heima í sumar fyrir konur um kynlíf kvenna og
komust færri að en vildu. VERA ákvað að forvitnast svolítið
um skoðanir og viðhorf konunnar sem svo skyndilega varð á
Hverskonar nám er þetta sem þú sundar
núna, JónaP
Þetta er tveggja ára nám í kynlífsfræðslu
sem veitir meistaragráðu í kennslufræði. Að
því loknu gæti ég t.d. samið námsskrá fyrir
ýmsa hópa, kynlífsfræðslu fyrir grunnskóla
eða námskeið fyrir heilbrigðisstéttir. Annars
eru möguleikarnir margir t.d. við sjálfstæð
kennslustörf eða ráðgjöf. Fleiri ættu hiklaust
að mennta sig á þessu sviði og þá sérstak-
lega í ráðgjöf og meðferð. En ég mun aðal-
lega mennta mig á sviði kynlífsfræðslu og
ráðgjafar. Þetta er enn alveg óplægður akur
hér heima.
Hversvegna valdir þú þetta námP
Ég hef alla tíð haft áhuga á þessum þætti
mannlífsins. Kynlíf í okkar samfélagi er
,,taboo", það er sveipað þagnarhelgi sem
gerir það forvitnilegt og leyndardómsfullt.
Það sem olli því endanlega að ég ákvað að
fara í þetta nám var skortur á kynlífsfræðslu
í hjúkrunarfræði við Háskóla íslands. Þegar
ég var þar á síðasta ári gerði ég rannsókn
ásamt sjö samnemendum mínum um við-
horf og þekkingu hjúkrunarfræðinema til
kynlífsfræða. Þá sá ég að greinilega var þörf
á menntuðu fólki til að sinna fræðslu og ráð-
gjöf hér á landi.
Jóna, þegar þú talar um kynlíf notar þú orð/ð
í annarri merkingu en ég á að venjast. Hver er
þín skilgreiningP
allra vörum í sumar.
Rætt viðjónu Ingibjörgu
um kynl ífsfræðslu
okkur
Á íslandi, eins og í mörgum öðrum lönd-
um, er kynlíf afar þröngt skilgreint. Orðið
kynlíf er ídaglegu tali notaðyfirsamfarir. Ég
nota þvi orðið í viðari merkingu en það hef-
ur í huga margra. Á sama hátt og við getum
ekki skilgreint félagslíf sem fundarhöld, ein-
göngu, ættum við ekki að skilja kynlíf sem
samfarir, eingöngu. Kynlífer ævilangur fer-
ill, við erum kynverur frá fæðingu til dauða-
Kynlíf er skilgreint á heildrænan hátt. Það
nær yfir líkamlega, sálræna, andlega og
félagslega þætti einstaklingsins.
Okkar vestræna menning eða það þjóð-
félag sem við lifum í er kynferðislega bælt
þjóðfélag. Það eru ákveðnar samskiptaregl-
ur sem við lútum. Staðlaðar líkamsímyndir
eru tilbeðnar í auglýsingum og tískuiðnaði.
Nekt er ekki lengur tekin sem nekt heldur
ávallt notuð (ákveðnum tilgangi, sem sölu-
vara eða til að selja vöru. Sjálfsfróun er ekki
talin eðlileg og sjálfsögð sjálfsþekking. Sam-
kynshneigð er bönnuð eða litin hornauga.
Þetta þjóðfélag hefur líka tilhneigingu til að
útskúfa öðrum en hinum ungu og fallegu
s.s. unglingum og öldruðu fólki.
Ekki nóg með það að þjóðfélagið stuðli að
kynferðislegri bælingu einstaklingsins
heldur búum við líka við skort á kynfræðslu
og upplýsingum. Það er algengt viðhorf að
kynfræðsla í skólum verði bara til þess að
krakkarnir fari að ,,fikta" þarna gætir aftur
þess misskilnings að kynfræðsla sé kennsla í
samfaratækni. Það er að sjálfsögðu alger
misskilningur. Heldur tel ég að góð fræðsla
ætti að auka virðingu og skilning kynjanna
á tilfinningum og viðhorfum í kynlífi og
stuðla þannig að betri og þroskaðri ein-
staklingum. Ef það þykir ekki eðlilegt að tala
um kynlíf, líkt og aðra hluti ( mannlegum
samskiptum, þá er viðbúið að allt frjósi fast
þegar vandamál koma upp. Oft er erfitt að
18