Vera - 01.02.1990, Síða 15

Ljósmynd: L. Gabrielsen
K • A* R* L-M-E-N *N*I*R*N*I*R
ERU ÞEIR VANDAMÁLIÐ?
Cynthia Cockburn
rannsakar karlmenn
og viöbrögö þeirra
viö kvennabaróttu.
En hvers vegna?
„Vegna þess aö mér
viröist sem þeir séu
meginvandamáliö."
Ein af þeim sem hélt erindi á loka-
ráðstefnu Bryt-verkefnisins var
Cynthia Cockburn frá Bretlandi
sem um nokkurt skeið hefur
rannsakað viðbrögð karla í verka-
lýðshreyfingunni og á vinnustöð-
um við sérstökum aðgerðum í
þágu kvenna. í erindinu ræddi
hún sérstaklega um rannsóknir
sínar á bresku stórfyrirtæki sem
hefur hrint af stað áætlun um að
fjölga konum og svörtum í stjórn-
unarstöðum. Þetta tiltekna fyrir-
tæki rekur keðju af stórverslunum
um allt Bretland og er með
30.000 manns í vinnu. Viðfangs-
efni Cynthiu var ekki síst að nota
þetta tiltekna dæmi til að skoða
hvort og hvernig karlveldið end-
urframleiðir sjálft sig þrátt fyrir
atlögur gegn því. Ekki beinlínis
uppörvandi rannsóknarefni!
En hvers vegna valdi hún það
og að hverju hefur hún komist?
Eru atlögurnar fyrirfram vonlaus-
ar? Blasir kannski við okkur —
eins og ágæt kona orðaði það —
,,að í hvert skipti sem við konur
teljum okkur hafa fundið lykilinn
að jafnréttinu er skipt um skrá.“
VERA ræddi þetta og sitthvað
fleira við hana og birtist sumt af
því hér. En bara sumt því allt sem
okkur fór á milli á ekki erindi við
lesendur af þeirri einföldu
ástæðu, að Cynthia var sjálf svo
spurul að hlutverk snerust stund-
um við, hún spurði og útsendari
VERU sat fyrir svörum.
Cynthia, sem er menntuð sem
prentari, á að baki tuttugu ára feril
við rannsóknir á ýmsum félags-
legum þáttum en undanfarin níu
ár hefur hún fyrst og fremst feng-
ist við að skoða karlmenn og við-
brögð þeirra. Hvers vegna?
„Vegna þess að mér virðist sem
þeir séu meginvandamálið" sagði
hún og við hlóum báðar samsær-
ishlátri. ,,Hér í eina tíð var ég
sannfærður sósíalisti og fyrir mér
voru stjórnmál stéttastjórnmál og
stéttaskiptingin sú aðgreining í
lxfinu sem mestu máli skipti. Mér,
eins og öllum öðruiti, varð það
ljóst á áttunda áratugnum að þessi
kenning gekk ekki upp, hún
dugði ekki. Það var t.d. alls ekki
hægt að nota kenningar um stétta-
samstöðu til að útskýra aðgerðir
karlmanna í prentiðnaðinum á
þeim tíma. Þeir voru í raun og
veru að berja á konum sinnar eig-
in stéttar með því að láta það við-
gangast að þeim væri sagt upp
störfum og fengju ekki þau störf
sem voru á lausu. Þá var ég sjálf að
læra prentiðn og ég fékk að finna
fyrir því að það væri ekki vel séð
að ég tæki með þessu móti vinnu
frá karlmanni. Þetta varð til þess
að ég fór að leita að öðru valda-
kerfi sem væri að verki.
Ég held að með nýju kvenna-
hreyfingunni hafi runnið upp
nýtt skeið í tengslum og samskipt-
um kynjanna og að við þurfum að
velta ákveðnum hlutum fyrir okk-
ur í því sambandi. Sumar konur
segja að aukið ofbeldi gegn kon-
um hafi einkennt þetta skeið og ef
svo er gæti það átt sér rætur í
djúpstæðri reiði hjá körlum yfir
því að konur vilji ekki leika sitt
15