Vera - 01.07.1990, Blaðsíða 32

LITIÐ YFIR ÞINGSTÖRFIN
Þá er komið að því að taka saman af-
rakstur starfs Kvennalistans á Alþingi
að loknu 112. löggjafarþingi. Við höfum
átt fulltrúa á Alþingi síðan 1983 eins og
alkunna er og nú er aðeins einn vetur
eftir af yfirstandandi kjörtímabili. Hvað
hefur áunnist er áleitin spurning sem
við spyrjum okkur eflaust allar. Svörin
eru vitanlega misjöfn og fara eflaust eft-
ir því hvaða hugmyndir hver og ein
hafði í upphafi um möguleika okkar til
að ná árangri og hversu langan tíma við
þyrftum til að koma kvenfrelsissjónar-
miðum okkar í framkvæmd.
Snúum okkur þá að fyrrnefndu 112. löggjaf-
arþingi. Á fyrsta degi þess, þann 10. október lá
fyrir bréf frá Kristínu Halldórsdóttur, þing-
konu Kvennalistans, Reykjanesi þar sem hún
tilkynnti að hún segði af sér þingmennsku í
samræmi við yfirlýsingar Kvennalistans fyrir
kosningar. Við sæti hennar tók Anna Ólafsdótt-
ir Björnsson.
Hin varaþingkona kom inn á þing fyrir
Kvennalistann sl. vetur, en það var Sigríður
Lillý Baldursdóttir úr Reykjavík.
En fyrir hvað verður þessa þings minnst? Frá
okkar bæjardyrum séð var þetta þing fremur
rislítið, það gafst lítill tími til vandaðrar um-
fjöllunar um mál eins og umhverfisráðuneyti,
virkjanir vegna nýs álvers, fiskveiðistjórnun og
viðræður EFTA og EB. Öll voru þessi mál af-
greidd og þá eftir höfði stjórnarherranna, önn-
ur sjónarmið komu fram en breyttu litlu sem
engu. Á þau var ekki hlustað.
Hvað með Kvennalistann, náðum við okkar
málum fram?
Vitanlega hefðum við viljað fá öll okkar mál
samþykkt og getað sagt að þingi loknu að staða
kv'enna á íslandi hefði stórbatnað, miklar fram-
farir hefðu orðið í skólamálum, heilbrigðismál-
um, atvinnumálum, tryggingamálum, efna-
hagsmálum og svo mætti lengi telja. En við er-
um því miður í stjórnarandstöðu ennþá en
kannski breytist það eftir næstu kosningar.
Hins vegar reyndum við hvað við gátum og
lögðu kvennalistakonur fram 14 lagafrumvörp
og voru fjögur þeirra afgreidd, 1 samþykkt og
þrem var vísað til ríkisstjórnarinnar. Við lögð-
um fram 16 þingsályktunartillögur og voru 9
afgreiddar, 7 samþykktar og tveim var vísað til
ríkisstjórnarinnar. Það er rétt að taka það fram
að þó að málum sé vísað til ríkisstjórnarinnar
er alls ekki þar með sagt að þau nái fram að
ganga. Loks eru það fyrirspurnirnar, en
kvennalistakonur voru iðnar við að leggja fram
fyrirspurnir í vetur. Urðu þær alls 62 og snerta
hin fjölbreytilegustu málefni eins og t.d. grunn-
skóla, nýtt álver, glasafrjóvganir, vernd barna
og ungmenna, húsnæðismál, virðisaukaskatt,
leikskóla, atvinnumál kvenna og stöðu jafnrétt-
ismála.
Frumvörpin
Eins og fyrr segir þá voru fjögur frumvörp frá
Kvennalistanum afgreidd si. vetur. Þrem var
vísað til rfkisstjórnarinnar. í fyrsta lagi frum-
varpi um umönnunarbætur til handa Jteim sem
annast elli- eða örorkulífeyrisþega í heimahús-
um. í öðru lagi frumvarpi um að nemendum
grunnskólanna verði gefinn kostur á að kynn-
ast menningarstarfsemi af ýmsu tagi, t.d. með
því að sækja listsýningar og heimsækja söfn. í
þriðja lagi var frumvarpi okkar um að einstæð-
um foreldrum verði heimilt að nýta ónotaðan
persónuafslátt barna sinna sem búa í heimahús-
um vísað til ríkisstjórnarinnar. Vissulega hefð-
um við kosið að frumvörpin þrjú hefðu einfald-
lega verið samþykkt og orðið að lögum, en svo
var ekki eins og fram hefur komið.
Þá er komið að eina frumvarpi Kvennalistans
sem var samþykkt sl. vetur, en það fjallar um ör-
yggi á vinnustöðum og snertir fyrst og fremst
öryggi barna og ungmenna. Samkvæmt lögum
er nú bannað að ráða börn yngri en 14 ára til
annarra starfa en þeirra sem teljast létt og
hættulítil. Bannaðeraðlátabörnáaldrinum 14
og 15 ára, né heldur þau sem yngri eru vinna
við hættulegar vélar og við hættulegar aðstæð-
ur.
Þingsályktunartillögur
Þá eru það tillögurnar okkar, en alls fluttu
þingkonur Kvennalistans 16 þingsályktunartil-
lögur og eins og fram hefur komið |tá voru 9
Jteirra afgreiddar.
Víkjum þá að samþykktu tillögunum sjö. Þar
skal fyrst nefna tillögu um tæknifrjóvganir þar
sem ríkisstjórninni er falið að leggja hið fyrsta
fyrir Aiþingi frumvarp til laga um tæknifrjóvg-
anir, m.a. að því er varðar réttarstöðu og trygg-
ingamál þeirra sem hlut eiga að máli.
Önnur tiliaga Kvennalistans sem var sam-
þykkt fjallar um nýja atvinnumöguleika á
landsbyggðinni Jtar sem sérstök áhersla yrði
lögð á að nýta nútíma tölvu- og fjarskiptatækni.
Lagt er til að sérstaklega verði kannaðir mögu-
leikar á að nýta þessa tækni til að koma á lagg-
irnar fjarvinnustofum úti um landið.
Tillaga okkar unt endurskoðun á útreikningi
þjóðhagsstærða var samþykkt með litlum
breytingum þann 5. maí. Tillagan er svohljóð-
andi: „Alþingi ályktar að fela ríkisstjórninni að
láta kanna aðferðir við útreikning þjóðhags-
stærða þar sem tekið sé tillit til áhrifa fram-
leiðslustarfsemi á umhverfi og náttúrulegar
auðlindir. f þessu skyni verði komið skipulagi á
hagskýrslugerð um umhverfismál og nýtingu
auðlinda og fylgst með því sem er að gerast er-
lendis á J^essu sviði." Tillagan heitir nú tillaga
til þingsályktunar um nýjar aðferöir við út-
reikning þjóðhagsstærða.
Kvennalistakonur lögðu fram tillögu sl. vetur
um könnun á ofbeldi í myndmiðlum og þann
26. apríl sl. var hún samj^ykkt með J:>ó nokkr-
um breytingum og hljóðar nú svona: „Alþingi
ályktar að skora á ríkisstjórnina aö beita sér fyr-
ir því að dregiö verði verulega úr Jtví otbeldi
sem börnum og öðrum er sýnt í sjónvarpi, kvik-
myndum og á myndböndum og að geröar verði
nauðsynlegar kannanir í Jtessu skyni.“ í sam-
ræmi við þær breytingar sem urðu á tillögunni
breyttist nafn hennar og varð tillaga til þings-
ályktunar urn að draga úr ofbeldi í myndmiðl-
um.
Danfríður Skarphéðinsdóttir var fyrsti flutn-
ingsmaður tillögu um leiðsögumenn í skipu-
lögðum hópferðum erlendra aðila á íslandi, en
sú tillaga var samþykkt nokkuð breytt þann 23.
apríl sl. Niðurstaðan varð að lagt er til að skip-
uð verði nefnd sem eigi að endurskoða reglu-
gerð um eftirlit með skipulögðum hópferðum
erlendra aðila til íslands í atvinnuskyni. í
nefndinni eigi sæti einn fulltrúi frá hverjum eft-
irfarandi aðilunt: samgönguráðuneyti, um-
hverfisráðuneyti, Félagi leiðsögumanna, Felagi
íslenskra feröaskrifstofa og ferðafélögum
áhugamanna. Nefndin á að hafa lokið störfum
fyrir 1. janúar 1991. Meðflutningsmenn að til-
lögunni komu úr öllum flokkum nema Sjálf-
stæðisflokki.
Tillaga Kvennalistans urn mötuneyti og
heimavistir fyrir framhaldsskólanemendur var
samþykkt með svolitlum orðalagsbreytingum
þannig að eftir stendur að ríkisstjórninni er fal-
iö að gera áætlun sem miði að Jivi' að leysa
mötuneytis- og húsnæðisvanda framhalds-
skólanema sem stunda nám fjarri sinni heima-
byggð og ntarka stefnu unt framkvæmdir í
þessu skyni. Það er ljóst að stór hópur fólks
utan af landi þarf að sækja nám í ýmsa sérskóla
á höfuðborgarsvæðinu fjarri heimahögum og
fjölskyldu. Margir geta leigt eða dvalist hjá ætt-
ingjum en alls ekki allir og það var ekki síst
vegna þessa hóps sem þessi tillaga var lögð
fram.
Kristín Einarsdóttir var fyrsti flutningsntað-
ur tillögu um öryggi í óbyggðaferðum Jiar sem
lagt var til að ríkisstjórninni væri falið að gera
ráðstafanir til að bæta öryggi þeirra sem ferðast
32