Vera - 01.08.1993, Blaðsíða 3
V
N R
N
D A K O N A
SINÉAD O'CONNOR
Irska poppstjarnan Sinéad O’Connor hefur látið
til sín taka í baráttu kvenna gegn afturhaldssöm-
um viðhorfum kaþólsku kirkjunnar til getnaðar-
varna og fóstureyðinga. Hún hefur einarðar skoð-
anir á ýmsum málum og hefur styggt og móðgað
marga með ögrandi
framkomu sinni.
Skemmst er að minn-
ast þegar hún reif
mynd af Jóhannesi Páli
II opinberlega og lýsti
þvi yfir að fólk ætti að
beijast við hinn raun-
verulega óvin og einnig
þegar hún neitaði að
láta spila bandariska
þjóðsönginn við upphaf
tónleika sinna í Banda-
ríkjunum. Báðir at-
burðirnir vöktu hörð
viðbrögð og hneykslan
margra og sköpuðu
umræður um þjóðern-
iskennd, kvenfrelsi,
getnaðarvarnir og fóst-
ureyðingar.
í grein í bók um
írskar konur á Bret-
landi gerir hún upp
sakirnar við poppheim-
inn og kaþólsku kirkj-
una. Þar segir meðal
annars:
„Þegar ég hóf tónlist-
arferil minn áttaði ég
mig á þvi að það að vera
kona setti mann skör
lægra í heimi tónlistar-
innar. Fólk tók ekki
eins mikið mark á
konu og var ráðrikt og
yfirlættsfullt. Ég hef fengið minn skerf af óþæg-
indum vegna þess að ég lifi og starfa í karlrembu-
heimi. Ég hef samt verið frekar heppin með sam-
starfsmenn sem hafa skilið listrænar þarfir mínar
og því hef ég ekki þurft að gera neinar málamiðl-
anir um sannfæringu mína.”
„Það var vandamál íyrir plötuútgáfuna að ég
varð ólétt. Þeir sögðu að þeir ættu það inni hjá
mér að ég færi í fóstureyðingu. Á sama tíma fékk
karlsöngvari kauphækkun frá íýrirtækinu þegar
kom í ljós að kærastan hans var ófrísk. Enginn
sagði við hann að hann mætti ekki eignast barn
þvi það væri búið að fjárfesta svo mikið í honum.”
„Ég hef kastað kaþólskunni. Kristnin eins og
hún leggur sig er ábyrg fýrir þvi að þurrka út stolt
kvenna og gera þær þýlyndar. Samfélög fyrri tíma
áttu sterkar konur sem stjórnuðu þjóðfélaginu.
Þar voru til gyðjur og goðsagnir sem byggðu á
kvenleika. Andlegt sjónarhorn snýst um það að
átta sig á því að við erum guð, maðurinn er skap-
aður í mynd guðs.”
„Kaþólska kirkjan hefur ýmislegt á samvisk-
unni, hvernig hún
safnaði auði með þvi
að slátra fólki í ald-
anna rás. Kirkjan hef-
ur líka gert fólk hrætt
við kynhneigðir sínar.
Ég á ennþá við vanda-
mál að striða í þeim
efnum sem rekja má til
uppeldis míns í kaþ-
ólskri trú á írlandi þar
sem litið var á kynlíf
sem eitthvað ljótt. Af-
leiðing þessa er sú að
ég á eríitt með að
stunda kynlíf með
þeim sem mér líkar og
þykir vænt um. Ég
tengi ekki kynlíf og ást.
Ég skynja kynlífið
næstum sem ljótleika
eftir að hafa verið alin
upp í þeirri trú að það
sé synd, skítugt og af
hinu vonda. Ég lærði
líka að kvenlíkaminn
væri eitthvað til að
skammast sín fyrir svo
ég er ekki almennilega
sátt við líkarna minn. í
kirkjunni er konum
ekki kennt að vera
stoltar af því að vera
konur.”
„Ég upplifði fyrir
skömmu líkamleg atlot
með konu. Mér líkaði rnjög margt við það og lærði
heilmikið á því um það að vera kona. Eftir þessa
reynslu líður mér mun betur í návist kvenna, en
áður átti ég erfitt með að slappa af og vera vin-
gjarnleg í návist þeirra. Kirkjan elur mann upp í
því að það sé rangt að laðast líkamlega að fólki
sérstakiega ef það er sama kyns og maður sjálfur.
Það sé rangt af konum að láta vel hver að annari,
sem er firra. Það að laðast líkamlega að konu þarf
ekki að þýða að maður vilji eiga kynferðislegt sam-
neyti við hana, heldur einungis að maður vilji
halda utan um hana.”
í lok greinar sinnar segir Sinéad O’Connor að
konur hafi mikinn styrk sem þær aðeins þurfi að
virkja. □
Byggt á bandaríska kvennablaðinu Ms.