Ritmennt - 01.01.1999, Side 123

RITMENNT
LEYNIMELUR 13 SNÝST í HARMLEIK
fylkingar, er alveg djöfullegt fyrirtæki. Það er
ekkert að segja við því þó menn greiði fyrir flutn-
ing listaverka, en öllu verður að stilla í hóf. Stef
er í máli við Fjalaköttinn og Bláu stjörnuna, fyr-
irtæki olckar Waage, Alfreds og Tómasar Guð-
mundssonar, og heimtar það af okkur um 20.000
krónur fyrir síðastliðin ár. Það er ekkert smá-
ræði, en enn hefur það ekki unnið málið. Svo
hefi ég heyrt að Svíar séu að hugsa um að filma
hér á næstunni, og er mér sagt að Loftur Guð-
mundsson, blaðamaður, (ekki Loftur ljósmynd-
ari) sé á förum til Svíþjóðar nú á næstunni til
þess að vera ráðunautur þeirra. Loftur Guð-
mundsson, ljósmyndari, er að byrja að taka nýja
stórmynd, og er efni hennar eftir hann sjálfan.
Einnig hefur hann verið að taka smá gaman-
mynd með okkur Alfred í, en líklega verður frek-
ari framkvæmdum þar frestað til haustsins
vegna stóru myndarinnar hans. Oskar Gíslason,
ljósmyndari, hefur tekið mynd, sem tekur um
hálfan annan tíma að sýna, og er hún kölluð
„Síðasti bærinn í dalnum". Er efni hennar sarnið
af Lofti Guðmundssyni, blaðamanni. Myndin
hefur verið sýnd hér við sæmilega aðsókn, en
fékk auðvitað misjafna dóma.
Honum finnst leiðinlegt að Gunnar geti
ekki verið viðstaddur opnun Þjóðleilchúss-
ins. Hann segist munu þar leilca Svart í
Nýársnótt Indriða Einarssonar og „er það
hálf sóðalegt hlutverk, þar sem ég verð að
mála mig svartan. Ekki býst ég við að vinna
meira á vegum Þjóðlcikhússins í bráð, enda
hef ég nóg að gera við Bláu stjörnuna.
Skemmtanir Stjörnunnar ganga prýðilega,
og eru orðnar fastur liður í skemmtana-lífi
bæjarins."
Nú lifnar yfir bréfaskiptunum. Gunnar
svarar 22. apríl og þakkar bréfið.10 Það hafi
heldur en ekki kveikt í sér: „Þú getur
ímyndað þér hvort mér þætti ekki gaman að
lcoma aftur til íslands og sjá allar framfar-
irnar sem hafa orðið á þessum fimmtán ár-
um. Og ekki yrði það mér síður ánægja að
geta hjálpað ykkur með ráðum og dáð - ég
hef nú starfað við kvilcmyndir síðan 1922 og
ætti því að vita eitthvað um þær." Að vísu
eigi hann elcki heimangengt með svo
skömmum fyrirvara,- þegar hafi verið lögð
drög að ákveðnum verkefnum sem ekki
verði hlaupið frá í miðjum klíðum. Þau
komu þó ekki í veg fyrir að hann gæti hald-
ið til íslands með Gullfossi um miðjan júní
1950.
Þó að Gunnar standi með báða fætur á
jörðinni leynir sér ekki að tilboð Haralds
hefur fyllt hann eldmóði og áhuga. Hann
hefur þegar á takteinum ýmsar hugmyndir
sem hann rekur fyrir Haraldi, t.d. sé sjálf-
sagt að stofna á Islandi fyrirtæki áþeklct
Dansk Kulturfilm. Ekki dugi annað en afla
til slílcs fjármagns frá ríkinu, fræðslu-
myndagerð sé kostnaðarsamari en svo að
einkaaðilar séu bærir að rísa undir henni.
Síðan eigi að hefjast handa; hvorki megi
dragast úr hömlu að mynda ýmsa gamla
þjóðhætti og vinnubrögð sem séu á undan-
haldi og senn horfin né stjórnmálaleiðtoga
og merka listamenn á borð við Einar Jóns-
son við vinnu sína, Jón Stefánsson, Kjarval
og Laxness. Gunnar er reiðubúinn að leggja
fram alla krafta sína og stingur upp á því að
byrja með útvarpsfyrirlestri um fræðslu-
myndagerð; íslendingar væru vísir með að
leggja við hlustir lieyrðu þeir menntaðan
danslcan lcvilcmyndagerðarmann ræða um
þetta mál á tiltölulega góðri íslenslcu, mann
sem væri elclci lcominn til íslands til að
10 Bréfið er dagsett 12. apríl, sem er augljós misritun.
Svar Haralds er dags. 29. apríl. Síðustu bréf Gunn-
ars fyrir íslandsför eru dags. 11. maí og 25. maí
1950.
l
119