Ljósmæðrablaðið - 01.07.1981, Blaðsíða 25

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
65
flæði um fylgju eru mikilvægasti þátturinn í súrefnismettun fóst-
urblóðs, er auðskilið að flæðið þarna minnkar þegar legið dregst
saman og lokar æðum, og þeim mun meira sem samdrátturinn er
lengri og öflugri. Á svipaðan hátt getur lágur blóðþrýstingur
móður leitt til þess að þrýstingur í slagæðum í leginu sé svo lágur
að ónógt blóðflæði veðri til fylgju.
Þessar tvær orsakir fósturálags (distress) eru bráðar (acut) og
þýða bráða fylgjuþurrð (insufficientia placenate acuta).
Auk þessara stutt yfirstandandi fyrirbrigða er svo langvinn
fylgjuþurrð (insufficientia placentae chronica) í kjölfar með-
göngusjúkdóma, eins og fóstureitrunar, háþrýstings, rhesus mis-
ræmi og sykursýki (toxemia, hypertension, Rh-sensitisation,
diabetes). Hér er það ekki einungis truflun á blóðflæði um fylgj-
una, heldur hafa vefrænar breytingar átt sér stað sem hindra eðli-
leg efnaskipti og súrefnisflutning.
Það er því auðskilið að áhættufóstri er ógnað af lélegu fylgju-
blóðflæði vegna likamlegra meðgöngusjúkdóma.
En öllum fóstrum er ógnað af bráðri fylgjuþurrð vegna mikillar
starfsemi í legi (hyper activitet), lágs blóðþrýstings eða hvort
tveggja, svo og vegna þrýstings á naflastreng.
Úrlestur FHR-rita
Eðlileg tíðni fósturhjartsláttar er 120—160 slög á mín. og fylgir
ákveðinni grunnlínu. Talað er um grunnlínu (base-line) annars
vegar og tímabundnar sveiflur á fósturhjartslætti hins vegar
(periodic FHR variation).