Ljósmæðrablaðið - 01.07.1981, Blaðsíða 37

LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
77
Lægsti punktur
FHR falls (DECELERATION) (dipp)
Toppur legsamdráttar
Mynd XI.
Monitor og fylgjuþurrð
Ekki er hægt að ganga svo frá þessu rabbi um fósturhjartslátt-
arrit og monitor, að ekki sé minnst á gildi hans við mat á lang-
vinnri fylgjuþurrð (insufficientia placentae chronica). Þar skal
hafa í huga að hluti af perinatal dauða á sér stað fyrir og í
fæðingu. (Allur samdráttur í legi verkar sem álag á fóstrið og
þeim mun alvarlegra, sem fylgjuflæðið er lélegra fyrir).
Þegar líður á meðgöngu aukast þarfir fóstursins með vaxandi
stærð og í álgi er það fljótt að klára hugsanlegar varabirgðir í
fylgjunni og sé hún léleg, minnkar hæfni þess til að mæta álagi
(mynd IX).
Mynd IX sýnir möguleika fósturnæringar teiknaða sem jafn-
stóra kassa. Dökki hlutinn er þörf fóstursins hverju sinni, hvíti
hlutinn, ólitaði, það umfram magn af næringu og súrefni, sem
fóstrið hefur í fylgjunni hverju sinni til að grípa til þegar þar verð-
ur fyrir álagi (í samdrætti). Við sjáum að þessi varasjóður minnk-
ar eftir því sem á meðgöngu líður.
Á næstu mynd (X) sést hvað gerist við aukið álag á fóstrið. Það
þarf þá meira loft og næringu og gengur fljótar á varaforða sinn í
fylgju. Snemma á meðgöngu þolir fóstrið álagið vel, en eftir því
sem á meðgöngutímann líður og varabirgðir minnka, skilar álagið
sér sem breytingar á hjartslætti fósturs vegna hlutfallslegs súrefn-
isskorts. í fyrstu sem tachycardia, en síðan koma hjartsláttarföll
(decelerationir), standi álagið lengi.
Langvinn fylgjuþurrð er mjög alvarlegt vandamál. Það orsak-