Ljósmæðrablaðið - 15.11.2004, Blaðsíða 22

Eins og að framan greinir voru rann-
sóknarhóparnir sambærilegir hvað
varðaði bakgrunn kvennanna utan sanr-
setningar með tilliti til hlutfalls frum-
byrja og fjölbyrja. Hlutfallslega fleiri
frumbyrjur voru í hópi kvenna er
dvöldu lengur á sjúkrahúsi og hlut-
fallslega fleiri ijölbyrjur í hópi þeirra er
útskrifuðust snemma heim og þáðu
heimaþjónustu ljósmæðra (X2=5,7,
P< 0,05).
Heildarúrtakið var vel normaldreift
með tilliti til aldurs. Ekki reyndist
marktækur munur á aldri kvennanna á
milli rannsóknarhópa (P>0,05) en
meðalaldur kvenna í heimaþjónustu var
30,5 ár (sf = 8,3; aldursbil = 16-44 ára)
og kvenna í sængurlegu 31,5 ár (sf =
7,9; aldursbil = 18-44 ára). Meðalaldur
kvennanna allra var 31 ár.
Ekki reyndist marktækur munur á
hjúskaparstöðu á milli hópa (X2= 2,6;
P> 0,05), en í heildina voru 7% þátttak-
enda einstæðar mæður á móti 93%
þeirra sem voru giftar eða í sambúð.
Mynd 2
Menntun þátttakenda beggja hópa
Þjónustuform
□ sængurlegudeild □ heimaþjónusta
Mynd 2 sýnir dreifingu á menntun
þátttakenda. Ómarktækur munur var á
milli hópa varðandi menntun kvenn-
anna (X2=5,2, P> 0,05). Flestar konur
höfðu lokið námi á háskólastigi eða um
43% (n=109), urn 29% kvennanna
höfóu lokið bóklegu námi á framhalds-
skólastigi (n= 73) um 9% (n=23) starfs-
námi eða iðnnámi og um 19% (n= 49)
grunnskólaprófi eða minna.
Samanburður á viðhorfum
kvenna til þjónustunnar
eftir hópum, þ.e. í
heimaþjónustu eða á
sængurlegudeild.
Dreifing meðaltalsskora úr öllum
kvörðunum þremur, FRÆÐSLU;
ÁNÆGJU, ÞJÓNUSTU, var svolítið
skekkt þar sem hlutfallslega fleiri konur
sýndu jákvæð viðhorf til þjónustunnar í
öllum kvörðunum. Þar sem ekki var um
normaldreifingu að ræða var notast við
Mann-Withney próf.
Mynd 3
Viðhorf kvenna til veittrar fræðslu
N= 122 133
sænguriegudeild heimaþjónusta
Rannsóknarhópar; sængurlegud. vs. heimaþj.
Eftir því sem meðalskorin voru lægri
þeim mun jákvæðari voru konurnar til
þjónustunnar. Mynd 3 sýnir samanburð
meðaltala á milli hópa úr FRÆÐSLU
kvarðanum auk staðalfrávika og dreif-
ingar innan hvors hóps.
Marktækur munur var á því hversu
góða fræðslu konur töldu sig fá eftir því
hvort þær voru í heimaþjónustu eða á
sængurlegudeild og voru konur er þáðu
heimaþjónustu að meðaltali ánægðari
(P< 0.01). Þrátt fyrir almennt jákvæð
viðhorf kvenna í heimaþjónustu þá má
greina örfáa útlaga þ.e. konur sem skera
sig úr og eru frekar óánægðar.
Meðalskor kvenna á sængurlegudeild
eru mun dreifðari um normalkúrfuna.
Mynd 4
Anægja/óánægja með þjónustuna
N = 123 131
sængurlegudeild heimaþjónusta
Rannsóknarhóparisængurlegud. vs. heimaþj.
Niðurstöður úr ÁNÆGJU kvarðanum
komu svipað út þar sem konur úr
heimaþjónustu voru marktækt ánægðari
með þjónustuna (P< 0.01). Sjá mynd 4.
Mynd 5
Viðhorf kvenna til þjónustuþátta
13.5
o 3.0
í
II
:-2.s
£
S 2.0
á15
ÖT 1.0
.5
N = 110
132
sængurlegudeild heimaþjónusta
Rannsóknarhópar: sængurlegud. vs. heimaþj.
Dreifing meðalskora einkum í hópi
heimaþjónustukvenna var hér mjög
skekkt þar sem langflestar konumar
utan örfárra útlaga voru mjög ánægðar
með þjónustuna. Þjónustukvarðinn
sýndi einnig marktækan ntun á viðhorf-
um kvenna til ákveðinna þjónustuþátta
(P<0,01). Niðurstöðurnar voru í sam-
ræmi við niðurstöður hinna kvarðanna
þar sem heimaþjónustukonur voru mark-
tækt jákvæðari. Likt og í ÁNÆGJU
kvarðanum var hér þó nokkur skekkja í
dreifingu meðalstiga þar sem flestar
konur virðast hafa frekar jákvæð við-
horf til þjónustuþáttanna.
Þegar skoðað var með Mann-Witney
prófi, áhrif bakgmnns á meðalstig allra
kvarðanna kom i ljós að aldur, menntun
og hjúskaparstaða reyndust ekki hafa
marktæk áhrif á viðhorf kvenna til þjón-
ustunnar. Hins vegar kom fram í öllum
kvörðunum þremur marktækur rnunur á
meðalskorum eftir því hvort um var að
ræða ffumbyrju eða fjölbyiju (P< 0,05).
Þar sem hlutfallslega fleiri frumbyrj-
ur voru í hópi kvenna af sængurlegu-
deild var ákveðið að skoða með fjöl-
breytu-anova hvort þessi þáttur skýrði
þann marktæka mun sem kom fram á
milli rannsóknarhópa í öllum kvörðun-
um. í ljós kom að þessi þáttur, það er að
hlutfallslega fleiri frumbyijur voru i
sængurleguhópnum skýrði ekki þann
marktæka mun sem kom fram á við-
horfum kvenna eftir þjónustuformi.
Niðurstöður er sérstaklega
varða heimaþjónustu
Ijósmæðra
Þegar konur í heimaþjónustu voru
22 Ljósmæðrablaðið nóvember 2004