Ljósmæðrablaðið - 15.11.2004, Blaðsíða 46

Að lokinni norrænni Ijósmæðraráðstefnu í Reykjavík
Yfirskriftin „Mothers of light“ bar svo
sannarlega fögur fyrirheit um gjöfula
ráðstefnu norrænna ljósmæðra í Reykja-
vík á vordögum. Skemmst er frá því að
segja að ráðstefnan gerði gott betur en
að standa undir væntingum okkar ljós-
mæðranna. Stórkostlegt var að líta inn i
salinn fyrsta morguninn þar sem fjöldi
ljósmæðra var að koma sér fyrir. Ekki
aðeins var skipulagning ráðstefnunnar af
hálfu okkar litla ljósmæðrafélags til
mikillar fyrirmyndar heldur voru fyrir-
lestrarnir hinir fróðlegustu á að hlýða.
Óhætt er að segja að íslensku fyrir-
lesaramir gáfu þeim erlendu ekkert eftir.
Einna helst hefði mátt gagnrýna að
enginn fyrirlesaranna kom frá vinnustað
mínum, fæðingardeild Landspítala-Há-
skólasjúkrahúss. Vonandi verður bætt úr
því þegar við komum saman á næstu
norrænu ljósmæðraráðstefnu.
Ekki aðeins voru fyrirlestramir ífæð-
andi, því að heilmikið bættist við í
umræðum að þeim loknum, bæði utan
og innan fyrirlestrarsalanna. Óformlegar
umræður eru ekki hvað síst dýrmætar á
ráðstefnum eins og ráðstefnunni í vor. Þá
upplifum við samkenndina hvað sterk-
ast, þ.e. að við erum ekki einar með okk-
ar áhyggjur og hugleiðingar. Fjöldinn
allur af ljósmæðmm er að glíma við
sömu vandamál í sínum heimalöndum.
Svo er alltaf gaman að fræðast um hvað
ljósmæður úti í heimi eru að gera.
Ég hef ekki hugsað mér að rekja efni
fyrirlestranna. Fremur að reifa hvað
eftir sat i huga mínum að ráðstefnunni
lokinni. Aðdragandinn að þessum
þönkum mínum á sér reyndar nokkuð
lengri aðdraganda. Þar sem álagið á
ljósmæðrum á mínum vinnustað hefur
verið mjög mikið um hríð, bæði vegna
aukinnar fæðingartíðni og mannfæðar,
hafa áhyggjur mínar af ferli eðlilegrar
fæðingar farið vaxandi að undanförnu.
Ljósmæðurnar hafa verið með fleiri en
eina konu í fæðingu og því þurft að
hlaupa milli kvenna, sem segir sig sjálft
að gefur ekki mikinn tíma til yfirsetu.
Sí minna hefur farið fyrir ljósmæðra-
listinni og ljósmæðrahjartað oft orðið
býsna kramið.
Birna Ólafsdóttin
Ijósmóðir á fæðingardeild
Landspítala-Háskólasjúkrahúss
Oft og tíðum hefúr þá sú hugsun
vaknað hvort við ljósmæður viljum sjá
listgrein okkar þróast á þennan hátt. Af
þeim ástæðum hafði ég ekki hvað síst
áhuga á því að heyra hvort aðrar ljós-
mæður á ráðstefnunni hefðu svipaða
sögu að segja og hvernig þær tækjust á
við svipaðar aðstæður.
í ljós kom að margar ljósmæður eru
að ganga í gegnum svipaða reynslu í sín-
um heimalöndum og höfðu áhyggjur af
því að eðlilegum fæðingum færi fækk-
andi. Ljóst er að þegar ljósmæður ná
ekki að sinna konurn sem skyldi, eykst
tíðni mænurótardeyfinga og keisara-
skurða jafnframt því sem læknar taka
sífellt meira stjómina í fæðingarferlinu.
En hvað getum við ljósmæður gert?
Ýmislegt kom fram á ráðstefnunni, t.d.
um að ljósmæður þyrftu að vera iðnaðri
við að vinna að rannsóknum og nýta sér
niðurstöður þeirra á sínum vettvangi.
Þær þyrftu að þróa sig áfram t.d. með
því að sækja ráðstefnur, lesa tímarit og
taka þátt í faglegri vinnu. Þannig við-
héldu þær sinni eigin stétt og störfum.
Ekki er síður mikilvægt að ljósmæð-
ur hafi trú á því sem þær eru að gera og
séu óhræddar við að hasla sér völl
og/eða sækja fram. Við megum heldur
ekki gleyma því að rækta okkur sjálfar
- eiga og stunda áhugamál utan vinnu
eins og svo vel kom fram í erindi Jane
Sandall. Ljósmæður sem leggja rækt
við sjálfar sig verða betri ljósmæður.
Að lokum má svo aldrei gleyma því að
ljósmóðir sem sinnir fæðandi konu
verður sjálf að hafa trú á eðlilegri fæð-
ingu, treysta náttúrunni og styðja kon-
una á þann hátt í fæðingunni.
Erlendar ljósmæður eru yfirleitt
hrifnar af því sem er að gerast í barn-
eignarferlinu á íslandi. Sömuleiðis eru
þær hrifnar af íslenska ljósmæðranám-
inu og hafa jafnvel sótt sér fyrirmyndir
þaðan. En eitt finnst þeim þó stinga í
stúf, þ.e. hversu lítil samfella býðst
barnshafandi konurn hérá landi. Þær eru
hissa á því að konur þurfi að fara út á
land eða skrá sig i MFS til þess að fá
samfellu í ljósmæðraþjónustu. Þeim
þykir furðu sæta að ljósmæður á Stór-
Reykjavíkursvæðinu sinni aðeins öðrum
þættinum í ferli barnshafandi kvenna,
þ.e. mæðravemd eða fæðingum. Þvi
miður hefúr þetta verið svona ámm
saman og merkilegt að ekki skuli enn
vera farin af stað þróunarvinna um sani-
fellu í bameignarferlinu. Þetta er sér-
staklega merkilegt með tilliti til þess að
niðurstöður rannsókna gefa skýrt til
kynna að samfelld þjónusta í barneign-
arferlinu eykur líkur á eðlilegum fæð-
ingum. Er það ekki einmitt það sem við
ljósmæður óskum hverri fæðandi konu?
Eftir að hafa setið velheppnaða ráð-
stefnu fór ljósmæðrahjartað aftur að
rétta úr sér og slá örar. Þar sem ég stóð
þarna með dúndrandi ljósmæðrahjart-
slátt varð mér hugsað til þess hversu
mikil áhrif listgrein okkar, ljósmóður-
fræðin, hefur á líf kvenna. Við höfum >
höndum okkar upplifun fæðandi
kvenna af fæðingum barna þeirra og
barneignarferlinu í heild.
Þrátt fyrir að við getum mótað okkar
starf eins og list, þá er listin mest fólg>n
í því að fylgja konunni og hugmyndum
hennar og stuðla þannig að jákvaeðn
fæðingarupplifún sem mun fylgja kon-
unni allt hennar líf.
Ég er stolt að vera ljósmóðir og til'
heyra þeirra hópi. Lokaorð mín eru þess>-
verum stoltar og gleymum ekki hverjai
við erum og hveiju við getum áorkað.
Með ljósmæðralistakveðju-
46 L|ósmæðrablaðið nóvember 2004