Ljósmæðrablaðið - 15.06.2005, Blaðsíða 47
lr ferir og tók sem dæmi sónartæki og
fóstursíritann. En raunin væri önnur
þegar til kastanna kæmi, við erum
•nannleg eins og aðrir og tækin gera
engin kraftaverk og eru skeikul eins og
við.
.,Er sannleikurinn sagna bestur?“
sPurði Kristján Kristjánsson, sjónvarps-
niaður. Hann velti upp hvað væri frétt-
næmt og hvað ekki. Hvers vegna það
væri réttlætanlegt að fjalla um svo við-
kvæm mál eins og kærumál heilbrigðis-
starfsfólks. Hann taldi það vera réttlæt-
anlegt því það væri það sem almenn-
'ngur vildi heyra og lesa um og þetta
'yti bara markaðslögmálum eins og
annað. Hann velti því fyrir sér af hverju
'æknamistök væru fréttnæm og taldi
það vera vegna þess að þau eru afdrifa-
r,'k og óafturkræf og valda miklu tjóni.
^hugi ijölmiðla á mistökum hefur auk-
>st og það má rekja til almennra breyt-
lnga í samfélaginu. Hann taldi að verið
v®ri að færa umræðuna frá því ósýni-
'ega (stofnunin) til hins sýnilega (ein-
staklinga). Hann nefndi einnig að þar
sem heilbrigðisstarfsfólk væri bundið
þagnarskyldu lieyrðist oft bara önnur
þ'ið málsins og varpaði fram þeirri
spurningu hvort heilbrigðisstarfsfólk
væri enn bundið þagnarskyldu þegar
þinir málsaðilarnir væru búnir að segja
frá málsatvikum.
irirgir Ásgeirsson, sjúkrahúsprestur
a LSH Qallaði um hugsjón og ófull-
þQrnleika. Hann taldi að hver heilbrigð-
lsstarfsmaður hefði löngun til þess að
láta gott af sér leiða. í störfum heil-
þrigðisstarfsfólks sameinast hugsjón og
þlgniennska.
Síðust á mælendaskrá var Elínborg
arðardóttir, formaður Félags íslenskra
leimilislækna. Hún kynnti stuðnings-
n°P Félags íslenskra heimilislækna sem
stofnaður var 2004, þar sem stuðning-
Urinn felst í að fara yfir mál, vera til
staðar og leiðbeina í mannlegum sam-
skiptum. Þróun á vinnu í kringum
þennan hóp er ekki langt á veg komin
og enn í vinnslu og sagði hún að enn
hefði hann lítið fengist við að aðstoða
lækna sem lent hafa í kærumálum.
Heldur meira verið aðstoð við lækna
sem eru í persónulegum erfiðleikum.
Þessi hugmynd ætti að geta verið okkur
fyrirmynd í stofnun álíka hópa meðal
annara heilbrigðisstétta eins og til
dæmis Ljósmæðrafélagsins.
Mikið var reynt að fá lækni eða ljós-
móður sem lent hafa í kærumálum til
að segja sína reynslusögu á málþinginu
og var því ekki við komið enda um við-
kvæm mál að ræða. En að endingu
fengum við lækni til að skrifa niður
sína reynslusögu sem síðan var lesin
upp á málþinginu. Reynslusaga þessi
var mjög opinská og einlæg og einkar
áhrifamikil í lestri Lovísu Árnadóttur
sem fengin var til þess að flytja söguna.
Að lokum voru pallborðsumræður
sem reyndar urðu ekki eins langar og á-
ætlað var það sem málþingið hafði
dregist aðeins á langinn og því varð að
stytta þá umræðu. í pallborðinu sátu:
Sigurður Guðmundsson, landlæknir,
Ingileif Malmberg, sjúkrahúsprestur á
LSH, Margrét I. Hallgrímsson, sviðs-
stjóri/yfirljósmóðir LSH, Birgir Ás-
geirsson, sjúkrahúsprestur á LSH,
Gunnar Ármannsson, lögfræðingur
Læknafélags íslands, Hildur Kristjáns-
dóttir, ljósmóðir og Jón Hilmar Alfreðs-
son, fæðinga- og kvensjúkdómalæknir
og yfirlæknir á kvennadeild LSH. Ym-
islegt markvert kom frant í máli fólks í
pallborðinu. Meðal annars var talað um
hvað við gætum sjálf gert til að draga úr
mistökum, hvernig við gætum verndað
skjólstæðinga okkar og okkur sjálf.
Þar kom fram mikilvægi hreinskil-
innar umræðu og fræðsla í samskiptum
við skjólstæðing. Einnig kom fram
mikilvægi þess að við heilbrigðisstarfs-
fólk reynum ekki að verja okkur, það er
að segja, við megum ekki vinna þessi
mál sem „shame, blame, and punishing
game“ heldur frekar horfa til fag-
mennsku. í því sambandi er átt við að
geta talað við fólk. Sýnt þvi samúð og
tillitssemi. Einnig kom frarn að kvart-
anir koma ekki eingöngu vegna líkam-
legs skaða. Heldur beinast kvartanir
líka að skorti á fagmennsku (sam-
skiptaörðugleikar, trúnaður brotinn, vit-
leysur færðar í sjúkraskrá). Rætt var um
við hverju má búast í meðferð og hver
sé áhættan. Einnig kom fram að ef við
lendum í því að gera mistök þá sé
stuðningur frá samstarfsfólki og yfir-
mönnum mikilvægur. Þá mætti hugsa
sér einhvers konar stuðningshóp á veg-
uni fagfélaga og/eða vinnustaða
Málþingið tókst í alla staði mjög vel
og vonast er til að það verði til þess að
vekja heilbrigðisstarfsfólk sem og fag-
félög til vitundar um það hversu mikil-
vægt það er að hafa ákveðin úrræði fyr-
ir heilbrigðisstarfsfólk eins og þegar
mistök hafa átt sér stað. Mikilvægi þess
að þeir hafi styrk og stuðning i þvi ferli.
Von fræðslunefndar ljósmæðrafé-
lagsins er sú að eftir þetta málþing
verði stofnuð nefnd eða hópur innan
ljósmæðrafélagsins sem kynni sér þessi
mál og hægt verði að leita til ef félags-
maður lendir í slíkum aðstæðum. Þessi
nefnd ætti fyrst og fremst að kynna sér
hvað er brýnast að gera i aðstæðunum
hverju sinni og veita nokkurs konar
„fyrstu hjálp“. Hlutverk nefndarinnar
gæti í aðalatriðum verið að beina ein-
staklingnum og málinu í réttan farveg.
Fyrir hönd frœðslunefndar Ljós-
mœðrafélags íslands,
Sigrún Kristjánsdóttir, formaður
frœðslunefndar.
Ljósmæðrablaðið júní 2005 47