Ljósmæðrablaðið - 15.11.2005, Blaðsíða 12

Kveðja frá Isafirði
Um árabil var skortur á ljósmæðrum á ísafirði og hafði ekki
tekist að manna þær stöður sem í boði voru. Ein ljósmóðir,
Sigríður Olöf Ingvarsdóttir var starfandi á fæðingadeildinni
frá áramótum 1999-2000, þar til að Margrét Ásdís Bjarna-
dóttir kom til starfa vorið 2003. Ljósmæður voru þó duglegar
að koma vestur og leysa Sigríði af og eru ófá nöfn ljósmæðra
sem við höfum séð að hafi komið hingað vestur.
Tvö stöðugildi voru fyrir ljósmæður á fæðingadeildinni og
voru fæðingarnar þeirra aðalstarfssvið ásamt því að sinna
konum í sængurlegu. Mæðravernd fór fram á heilsugæslunni
þar sem að ljósmóðir eða hjúkrunarfræðingur sáu um konur á
meðgöngu.
Árið 2003 voru íbúar ísaijarðarbæjar (Þingeyri, Flateyri,
Suðureyri, Hnífsdalur og ísatjörður) 4.127 eða 1,42% lands-
manna. Við þessa tölu bætast síðan íbúar Bolungarvíkur og
Súðavíkur því þrátt fyrir að þessir tveir staðir tilheyri ekki
ísafjarðarbæ þá fæða flestar konur frá þessum stöðum á ísa-
firði, því þar er eina fæðingadeildin á norðanverðum Vest-
fjörðum. Fæðingar hafa verið á bilinu 50-70 á ári síðastliðin
5 ár. Þegar skoðaðar eru tölur fæddra barna á Vestijörðum þá
kemur í ljós að það er töluverður ijöldi sem fæðist ekki á ísa-
firði. Til dæmis fæddust 96 börn á Vestijörðum á síðasta ári
samkvæmt Hagstofu íslands. Tölur Hagstofu eru miðaðar við
lögheimili móður barns á fæðingardegi þannig að barnið telst
fætt á Vestijörðum ef móðirin er skráð til heimilis þar. Miðað
við að árið 2003 fæddust 49 börn á Heilbrigðisstofnuninni
isafjaröarbæ er nær helmingur bama á Vestfjörðum sem
fæðast annars staðar en á ísafirði og óhætt er að segja að það
sé heldur stórt hlutfall.
í júní 2004 útskrifuðumst við þrjár héðan að vestan sem
ljósmæður, Ásthildur, Brynja Pála og Halldóra. Bóklega hluta
námsins stunduðum við að mestu í fjarnámi í gegnum ijar-
fundabúnað en verklegi hluti námsins fór að mestu leyti fram
á Landspítala-háskólasjúkrahúsi. Eins og gefur að skilja
kostaði þetta ijarveru frá ijölskyldu og vinum og tókum við á
það ráð að leigja saman litla íbúð syðra og bjuggum þar þrjár
saman í sátt og samlyndi meðan á námstíma stóð. Þetta var
erfður tími vegna ijarveru frá fjölskyldu, en mjög ánægju-
legur. Skólinn var mjög skemmtilegur og kynntumst við þar
frábærum hóp verðandi ljósmæðra sem við höldum góðum
tengslum við í dag. Heilbrigðisstofnun IsaQarðarbæjar styrkti
okkur til námsins og höfum við því bundið okkur til starfa við
stoínunina um skeið.
Nú störfum við hér 4 Ijósmæður, Margrét Ásdís sem var
hér íyrir og við þrjár sem útskrifúðumst í fyrra. Sigríður Ólöf
Ingvarsdóttir er nú starfandi á Þingeyri og sér hún um hjúkrun
þar á staðnum jafnframt því að sinna þeim konum sem þurfa
á mæðravernd og ungbarnaeftirliti að halda þar. Boðið er upp
á ómskoðanir einu sinni í viku og sér Sigrún Magnúsdóttir
Ijósmóðir um það.
Nú eru við alltaf tvær til þrjár ljósmæður á stoíhuninni frá
8-16 á virkum dögum og ein um helgar. Bakvaktir eru á
virkum dögum frá klukkan 16-8 og frá 16 á föstudegi til
klukkan 8 á mánudagsmorgni
Með þessum breytingum sköpuðust miklir möguleikar á að
gera starfið íjölbreyttara og að okkar mati meira spennandi.
Nú bjóðum við uppá meiri samfellda þjónustu þar sem við
sjáum um mæðravernd, foreldrafræðslu, fæðingar, sængur-
legu og allt ungbarnaeftirlit þar til börnin fara í skóla.
I mæðravernd sér hver ljósmóðir um sínar konur, en þegar
að fæðingu kemur er það sú sem er á vaktinni sem tekur á
móti barninu. Við reynum að sjá til þess að konurnar/pörin
séu búin að hitta okkur allar áður en að fæðingu kernur og
hefur það tekist nokkuð vel. Við hittum pörin gjarnan á for-
eldrafræðslunámskeiðunum en við hófum að bjóða upp á þau
í fyrrahaust og höfum náð að halda 6 námskeið sem hafa verið
mjög vel sótt.
Við veitum nú meiri þjónustu á litlu stöðunum i kring um
Isafjöró. Það hefur ekki verið boðið upp á heimaþjónustu eftir
fæðingar en okkur finnst að það ætti að vera valkostur í frarn-
tíðinni ef konur hafa áhuga á því. Með því að fara á Suðureyri
og Súðavík einu sinni í viku forum við með þjónustuna til
fólksins í stað þess að það þurfi að sækja hana á ísafjörð.
Starfandi ljósmóðir á Þingeyri sér um Þingeyri og Flateyri.
í viðbót við starfið okkar hér á ísafirði reynum við að fara
reglulega til Reykjavíkur að starfa á Fæðingadeildinni en við
höfum verið svo heppnar að hafa þar lítið stöðugildi sem gerir
okkur það kleift. Þetta finnst okkur afar mikilvægt til að halda
okkur við i starfi og hitta Ijósmæður og annað fagfólk.
Við höfum verið nokkuð duglegar að sækja símenntun og
reynt að fara á þau námskeið og ráðstefnur sem í boði eru
fyrir ljósmæður. Við erum mjög stoltar af því að vera allar
búnar að sækja nálastungunámskeið sem er góð viðbót við
þau úrræði sem í boði eru hér en það má nefna að ekki er í
boði epiduraldeyfing í fæðingum hér vestra. Síðastliðið vor
keyptum við litinn pott svipaðan og er notaður í heima-
fæðingum syðra til að bjóða konum að nota á meðan útvíkk-
unartímabilinu stendur.
Kæru ljósmæður við vonumst til að með greinarstúf
þessum höfum við gert nokkra grein fyrir því sem við erum
að gera hér fyrir vestan. Þrátt fyrir að ýmsar breytingar hafa
orðið hér vestra er nokkuð ljóst að ekki verður þar staðar
numið, óplægður akur er á ýmsum sviðunr, svo framundan
eru spennandi tímar.
Bestu kveðjur,
Asthildur Gestsdóttir
Brynja Pála Helgadóttir
Halldóra Karlsdóttir
Margrét Asdís Bjarnadóttir
12 Ljósmæðrablaðið nóvember 2005