Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Årgang

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1938, Side 78

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1938, Side 78
höfuðkúpuna, inn í heilaholin, og fengið af honum mikilsverðar upplýsingar við ýmsa sjúkdóma. En heili og mæna eru ekki ein um stjórnina. Því auk heila og mænu, með tilheyrandi taugum, er ann- að taugakerfi, sem er síður þekkt, nema af læknum. Pað eru taugahnoð og taugaflækjur í líffærum kviðar- og brjóstholsins, I sambandi við langa röð eða strengi af taugafrumum, sitt hvoru megin hrjTggjar. Petta svonefnda »sympathiska«, taugakerfi ræður athöfnum innýflanna, án vilja eða vitundar mannsins. Pess- vegna má halda líffœruin lifandi utan líkamans. Hjarta úr skepnu slær tímum og dögum saman, ef rétt er að farið. Pað heppnast jafnvel að taka öll innýfli úr hundi eða ketti, og fá þau til að starfa. Það er einkum Dr. A. Carrel og lærisveinar hans, sem lengst hafa komizt í þessu efni. Dr. Carrel er Fralcki, en hefir aðallega unnið vísíndastörf sín í Bandaríkj- unum. Innýflin má taka í heilu lagi, lungu, hjarta, maga, lifur, þvottabrisið, garnir, milti, nýrun og þvag- blöðruna, með tilheyrandi æðum og taugum. Allt er þetta látið í hlýtt bað, með sérstökum kemiskum efnum, og súrefni veitt í það. Hjartað slær áfram, magi og þarmar lireyfast, og melta matinn sem áður. Pessu má halda áfram um skeið. Pað er auðsætt, að mikið sjálfstæði býr i innýfl- unum, vegna taugahnoðanna, sem þar eru. Pað er engu líkara en að smáheilum sé dreift hingað og þangað um innýflin. Venjulega eru þó líffærin undir áhrifum mænu og heila, vegna þess að sam- bandsþræðir liggja á milli. Taugakerfið er þó ekki einsamalt um að stjórna líkamanum. Blindir kirtlar, svo sem skjaldkirtill, heiladingull o. fl., veita hormónum frá sér til blóðs- ins, og valda þeir miklu um starf líffæranna. Kem- iskar breytingar hafa mikla þýðingu, og að visu stafa þær ekki allar frá kirtlum. Sem dæmi um þetta má benda á, hvernig andardráttui'inn stjórnast af kolsýru (74)
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102

x

Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags
https://timarit.is/publication/866

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.