Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1944, Blaðsíða 38

að hann væri tæpast með réttu ráði. Fátækur piltur,
29 ára, illa að sér og óskólaður í vísindatilraunum,
ætlaði að fórna framtíð sinni fyrir þessa fásinnu.
Þeir gátu talið honum hughvarf í bili, og hann
stundaði kennslu sína um veturinn. En þetta við-
íangsefni hvarf honum ekki úr huga. Um veturinn
las hann allt, sem hann komst yfir, um sykursýki.
Þegar voraði, seldi hann það, sem hann átti til, hús-
gögn sín og lækningaáhöld hvað þá annað, og hélt
til Toronto. Ólaunaður sjálfboðaliði, óskrifað blað.
Þetta var vorið 1921.
Ótrauður hóf hann starf sitt eftir þeirri áætlun,
er hann skrifaði á minnisblað nóttina 30. október
haustinu áður. í janúar 1922 var hann orðinn sigur-
vegari.
IV.
Rangt væri að gefa í skyn, að Banting hafi kom-
izt að markinu eftir beinni braut, sem að öllu leyti
hafi verið ótroðin áður. Miklir sigrar í vísindum
vinnast sjaldan með svo hægu móti. Hitt er algeng-
ast, að margir vísindamenn hafi lagt hönd að verki.
Einn tekur við af öðrum og færir sér i nyt þau þekk-
ingarbrot, sem aðrir hafa aflað á undan honum, oft
með langri leit. Hver þessara manna bætir við einní
perlu í festi þekkingarinnar, en oft, jafnvel oftast,
fer svo, að sá hlýtur allan heiðurinn, sem þræðir
siðustu perluna á bandið, en nöfn hinna hverfa i
skuggann af frægð hans.
Sykursýki var þegar kunn fyrir Krists burð, en
orsakir hennar voru með öllu ókunnar, þar til fyrir
50 árum. En þá rofaði dálítið til. Tveir þýzkir vís-
indamenn, Minkowski og von Mehring, voru að rann-
saka áhrif briskirtilsins á meltinguna. Meðal annars
skáru þeir brisið úr hundum. Sagt er, að maður sá,
er gætti tilraunadýranna, hafi veitt þvi eftirtekt, að
flugur sóttu mjög í þvag þeirra hunda, er brisið
var skorið úr. Rannsókn á þvaginu sýndi, að í því
(3G)