Dagblaðið Vísir - DV - 28.05.2005, Qupperneq 55

Menning DV
LAUGARDAGUR 28. MAÍ2005 55
Einangrun og
einsemd rofin
Á morgun heldur
Transdance-hátíðin
áfram en þá verða
finnskur og tékk-
neskur flokkur á
ferðinni. Báðir
sýna í Borgarleik-
húsinu og gefst hér
einstakt tækifæri
til að sjá evrópsk-
an nútimadans
Flokkamir sem koma hingað í
hinu samevrópska verkefni sem
staðið hefur í tvö ár eru ekki af lak-
ara taginu og ættu að blása fersk-
um vindum inn í íslenska dans-
heiminn: Finnarnir þykja einhver
framsæknasti flokkur þar í landi
þar sem danshefð er sterk og miklu
fjármagni er varið til að halda úti
virkum hópum.
Nomadi var stofnaður fyrir að-
eins átta árum. Kompaníið skipu-
leggur og stýrir sýningum sem fé-
lagar taka þátt f. Hann hefur fengið
verðlaun finnska ríkisins fyrir list-
dans árið 1999. Hann er sá flokkur
sem víðast hefur ferðast á alþjóð-
legar hátíðir, hefur flesta lista-
menn innan sinna raða og hefur
sýnt fimmtán þúsund sinnum á
sínum stutta ferli.
Þeirra sýning verður á sunnu-
dagseftirmiðdag og hefst kl. 17.
Hún samanstendur af tveimur
Arja Raatikainen er einn kunnasti
dansahöfundur Finna í dag.
verkum: Flow eftir Arja Raati-
kainen og Lucid Dreaming eftir
Alpo Aaltokoski.
Flow er sólóverk sem fær okkur
til að leita í okkar innstu hugar-
fýlgsnum að djúpstæðum minn-
ingum.
Lucid Dreaming fjallar um það
þegar maður liggur dreymandi á
mörkum svefns og vöku og getur
mótað innihald draumsins og not-
fært sér skynjunarmöguleika hans.
Tékkarnir sýna síðan á Stóra
sviðinu á sunnudagskvöld og hefst
sýningin kl. 20. Þau verk eru Night
Moth eftir Petra Hauerova og Mi
non Sabir eftir Karine Ponties
Night Moth er sólóverk fyrir
konu. Hún reynir að finna og skapa
Mynd úr Flow eða Flæði.
sitt auðkenni í óþekktum heimi þar
sem hún dvelur. Stundum þurfum
við að sleppa tökum af daglegum
venjum til að sjá sjálf okkur í réttu
ljósi.
Mi non Sabir þýðir Rofln ein-
semd. Óvænt innrás annars litar,
annarar stemmingar, annars
manns. Fjórir einstaklingar horfast
í augu við sjálfa sig, koma við
hvorn annan, án þess að raunveru-
lega snertast. Þeir standa frammi
fyrir þeirri áhættu að verða ein-
ungis farþegar í lífl hvers annars.
Það er ögrandi fyrir áhorfendur
danslistarinnar að mæta nýrri
skynjun og nýrri reynslu. Verkefhið
Transdance hefur fært hingað heim
frábæra flokka sem hafa leitt inn í
íslenskan dansheim ögrandi hugs-
un og stórkostlega skemmtun, oft í
bland.
Faðir FM talartil fjöldans í Salnum
Annað kvöld verður tölvutónlist-
argúrúinn John Chowning með fyr-
irlestur og tónleika í Salnum í Kópa-
vogi kl. 20.
John Chowning er einn af feðr-
um tölvutónlistarinnar, og tækni
sem hann hefur þróað hefur yfir-
gnæft tónlistar- og tölvuheiminn
undanfarna áratugi. Þannig var
hann fyrstur manna til að mynda
hljóð með tölvu í rauntíma, fyístur
til að gera hljómburðarhermingu
(reverb) í tölvu og fyrstur til að gera
tölvutónlist í „surround" hljóm-
burði. Unga kynslóðin hefur því
tækifæri til að setjast við skör meist-
ara hinna manngerðu hljóðheima.
Þekktastur er John fyrir FM
(Frequency Modulation) hljóð-
myndunartækiúna sem færði
tölvutónlist til fjöldans upp úr 1980.
FM-tæknin er notuð sem tóngjafi í
flestum tölvuhljóðkortum og leikja-
tölvum og er þar með daglegur liluti
af hijóðheimi mannkyns. Mestum
vinsældum náði hún þó í formi
Yamaha DX7 hljóðgervilsins, fyrsta
tölvuhljóðfærinu sem einstaklingar
höfðu efiú á og eitt mest selda
hljóðfæri allra tíma. DX7-hljómur-
inn tröllreið tónflst 9. áratugsins í
öllum tónlistarstflum og heyrist enn
oft á dag á öllum útvarpsstöðvum,
bæði í lögum og auglýsingum.
Skemmtarastjömur eiga þessum
manni allt að þakka!
Þrátt fyrir þau ómældu áhrif
sem Chowning hefur haft á tónlist
samtímans hefur hann haldið sig til
hlés og starfað alla tíð sem prófess-
or í tónsmíðum við Stanford-há-
skólann í Kalifomíu, ásamt því að
stýra CCRMA, hljóðrannsóknar-
deild skólans, einu af mikilvægustu
rannsóknarsetrum heimsins á
þessu sviði.
í Salnum mun Chowning
standa fyrir blöndu af fyrirlestri og
tónleikum. Hann mun fjafla um
vinnu sína og verk sín. Einnig verða
flutt.eftír hann þrjú verk í „sur-
round" kerfi. öll verkhl vom tfma-
mótaverk í tölvutónlistarsögunni,
enda langt á undan sínum samtíma
þegar þau vom samin.
Aðgangur er ókeypis í boði
Hljóðfærahússins, Listaháskóla ís-
lands ogTónlistarskóla Kópavogs.
Tónaflóð skellur á hlustum tónleikagesta
í kvöld og á morgun og er margt á veg-
um Listahátíðar en ekki allt. í Salnum
hljóma Goldberg-variasjónirnar spilaðar
af ungverskum Rúmena frá Húsavík
Hin hvfthærða diva
ærir menn öðru sinni
í kvöld í Broadway.
»«

Tónlistarhelgi
Það er mikið um að vera íyrir þá
sem ætla að sjá og heyra tónlistarat-
riði Listahátíðarr um helgina. í gær-
kvöldi hélt fado-söngkonan Mariza
sína fyrri tónleika í Broadway fyrir
fullu húsi og í kvöld verða seinni tón-
leikarnir og er víst von um örfáa miða
í miðasölu hátíðarinnar f Bakara-
brekkunni.
Tvennir tónleikar verða svo með
Pacifica í íslensku óperunni. Þeir fyrri
verða í dag þar sem leiknir verða kvar-
tettar eftir Mendelsohn, Ruth Crow-
ford Seeger, Þorkel Sigurbjörnsson og
Beethoven. Daginn eftir verður eitt
frægasta nútímaverk okkar tíma,
Black Angels eftir George Crumb,
leikið í hefld sinni. Pacifica mun svo
halda tfl ísafjarðar 4. júm' og halda
tónleika í Hömrum. Kvartettinn hefur
þegar haldið eina tónleika hér í þess-
ari ferð - á Litla Hrauni.
Lady & Bird verða í íslensku óper-
unni í kvöld og bíða aðdáendur Barða
spenntir eftir að sjá og heyra hvað
sprettur úr frjóu samstarfi hans við
frönsku söngkonuna Karen Ann sem
um þessar mundir er ein skærasta
poppstjama Frakklands. Tónleikamir
verða með kór og hörpuleikaranum
Monicu Abendroth. Nasasjón af
hljómlist þeirra má heyra á þeim
Krakkarnir f Pacifica f Gamla Bfói f gær
við æfingar.
Parið fransk-fslenska - einhverskonar
eldhús.
tveimur diskum sem þau hafa unnið
saman.
Þá mun ungverski píanóleikarinn
Aladár Rácz leika Goldberg-tilbrigðin
í Salnum í dag kl. 16. Þeir sem þekkja
tfl þokka þess verks verða ömgglega
himinglaðir að geta heyrt þau á
hljómleikum en flytjandinn er af ung-
verskum ættum en fæddur í Rúmen-
íu árið 1967. Hann stundaði fyrst nám
í píanóleik við Georges Enescu-tón-
listarskólann í Búkarest en síðan
framhaldsnám við Tónlistarháskól-
ana í Búkarest og Búdapest. Einnig
hefur Aladár tekið þátt í mörgum
námskeiðum í Evrópu og sjálfur hald-
ið masterclass-námskeið fyrir píanó-
nemendur. Hann hefur leikið á tón-
leikum víðs vegar um heim, leikið inn
á geisladiska og unnið tfl verðlauna
fyrir píanóleik í alþjóðakeppnum,
m.a. á Spáni, Ítalíu bg í Tékklandi.
Síðan árið 1999 hefur Aladár starfað
sem tónlistarkennari við Tónlistar-
skóla Húsavflcur, leikið með ýmsum
kórum og söngvurum á Norður- og
Austurlandi (s.s. Leikhúskómum á
Akureyri og Kammerkór Austurlands)
og leikið einleik í Salnum í Kópavogi
og með Sinfóníuhljómsveit Norður-
lands í píanókonsert m.l eftir Ludwig
van Beethoven.
BORGARLEIKHÚSIÐ
Leikfélag Reykjavikur « Listabraut 3, 103 Reykjavik
e. Astrid Lindgren
t samstarfi við Á þakinu
Lau 4/6 kl 14 UPPS., Su 5/6 kl 14 - UPPS.,
Su 12/6 kl 14, Su 12/6 kl 17, Lau 18/6 kl 14,
Su 19/6 kl 14, Su 26/6 kl 14
NÝJA SVIÐ/LITLA SVID/ÞRIBJA HÆÐIN
ALVEG BRILLJANT SKILNAÐUR
Einleikur Eddu Björgvinsdóttur.
Lau 28/5 kl 20,
Su 29/5 kl 20, Fi 2/6 kl 20, Fö 3/6 kl 20,
Lau 4/6 kl 20, Su 5/6 kl 20
Aðeins 3 sýnrngarheigar eftir
TRANS DANSE EUROPE
Nomadi Productions - Finnland
Su 29/5 kl 17
NBðasala hjá Ustahátíð
Börn 12 ára og yngri fá frítt f Borgarfeikhúsið
i fylgd fullorðinna
- gildir ekki á bamasýningar
Miðasölusími 568 8000 • midasalaígborgarleikhus.is
Miðasala á netinu www.borgarleikhus.is • Miðasalan i Borgarleikhúsinu er opin:
10-18 mánudaga og þriðjudaga, 10-20 miðviku-, fimmtu- og föstudaga
12-20 laugardaga og sunnudaga
STÓRA SVIÐ
99% UNKNOWN - Sirkussynm.
CIRKUS CIRKÖR frá SVÍÞJÓÐ
Þri 14/6 kl 20, Mi 15/6 kl 20, Fi 16/6 k! 20,
Fo 17/6 kl 20 Aðeins þessar sýmngar
25 TIMAR
Dansleikhús / samkeppni LR og íd í samstarfi
við SPRON. Fi 9/6 kl 20 - 2.500,-
Einstakur viðburður
Frá Sólheimaleikhúsinu
Fi 2/6 kl 20 - 1.000,-
TRANS DANSE EUROPE
Tanec Praha, Tékklandi
Su 29/5 kl 20 - 2.500,-Miðasafahfá Listahátið
HÉRI HÉRASON
e. Coline Serreau
í kvöld 28/5 kl 20
Siðasta sýnmg