Dagblaðið Vísir - DV - 07.07.2006, Blaðsíða 32

44 FÖSTUDAGUR 7. JÚLÍ2006
Helgin PV
Erlendur er faðir Ágústu Evu
sem við þekkjum betur sem
Sylvíu Nótt Hann á sex börn og
fjögur barnabörn ogerað vonum
rígmontinn afafkomendum sínum.
m>!w/
irJ.ifV/1 ui/Sfó
Þegar ekið er norður í land hefur ferðalangurinn tílhneigingu til
að fara í gegnum Blönduós án þess að staldra við nema í mesta
lagi í sjoppunni til að fá sér pylsu og kók. Tjaldstæðið á Blönduósi
hefur þó tekið miklum stakkaskiptum og er hlýlegt og aðlaðandi
fyrir utan að sveitirnar umhverfis Blönduós eru allrar athygli verð-
ar. Rúsínan í pylsuendanum er þó gamla þorpið á vesturbakka
Blöndu þar sem nú er að verða til vísir að litíu „grjótaþorpi" þar
sem listamenn og handverksfólk hefur hreiðrað um sig.
f þorpinu litla á vesturbakkan-
um er að finna gamla kirkju, bak-
arí, áfengisverslun og hótel og meira
að segja tryggingasölumann. íbúar
gamla þorpsins henda gaman að því
þegar Blönduósingar fara í áfengis-
verslunina að þá séu þeir á leið í
„tryggingarnar". Það er auðvitað
pínu metingur milli þorpsbúa vest-
anmegin árinnar og austanmegin,
enda í góðu lagi að menn kýti svolít-
ið meðan allt er í góðu.
Einn af þeim sem hefur fund-
ið sér búsetu í gamla þorpinu er
Erlendur Finnbogi Magnússon, lista-
maður og smiður sem hefur skor-
ið út í tré margt listaverkið víða um
land. Útskurðurinn á Hótel Geysi er
handverk Erlendar svo og útskurður-
inn í Eden og er þá fátt eitt talið af öll-
um þeim dýrgripum sem hann hefur
skorið út.
Erlendur tekur á móti blaða-
manni í dyrum hússins sem hann
hefur endurbyggt nánast frá grunni,
en húsið brann tii kaldra kola árið
1999.
Menningarverðmæti í hættu
Húsið, sem stendur við Brimslóð
8, var byggt árið 1882 sem íbúðarhús
verslunarstjóra Höephner-verslun-
ar. Þetta hús ásamt Brimslóð 6 eru
elstu hús á Blönduósi. Þau standa
við ósa Blöndu, um það bil 60 metra
frá fjörunni. íbúðarhúsið, sem er 216
fermetrar, var í upphafi flutt tilsnið-
ið til landsins og var húsið reist eft-
ir númerum sem voru skorin í hvern
bjálka fýrir sig. Árið 1999 eyðilagðist
húsið í bruna og var eftir það uppi-
standandi sem brunarúst í þrjú ár.
Húsið var ónýtt og eigandinn óskaði
eftir að fá að rífa húsið þar sem end-
urgerð á friðuðu húsinu nam kostn-
aði tvegga einbýlishúsa og trygginga-
bætur námu aðeins einum fjórða af
tjóninu. Bæjarstjórn hafnaði kaup-
um á húsinu og hafnaði einnig ósk-
um eigandans um að rífa ónýtt hús-
ið, en krafðist þess hins vegar að
eigandinn, sem hafði misst allt sitt,
endurgerði húsið. Með þessu taldi
bæjarstjórn sig hafa bjargað merk-
ustu menningarverðmætum bæj-
arins og velti ábyrgð og óyflrstígan-
legum kostnaði yfir á eigandann.
Brunarústin stóð því og grotnaði nið-
ur á ábyrgð bæjarins í þrjú ár.
Draumur um höggmyndagarð
Erlendur, sem hafði lengi alið
með sér draum um að eignast hús og
vinnuaðstöðu á friðsælum stað, átti
svo leið um Blönduós fyrir nokkrum
árum og þar sem hann sat við rúst-
irnar og horfði út á hafið kviknaði hjá
honum hugmyndin að eignast hús-
ið og endurbyggja það sem vinnuað-
stöðu og heimili.
„Ég hef í gegnum tíðina alltaf ver-
ið að teikna og ætlaði alltaf að smíða
höggmyndir í ellinni," segir hann.
„Ég keypti þetta land til að láta þann
„„Það myndi ekki end-
astnemaframað
háttatíma," sagði hún
og þar með var sá ráða-
hagur úr sögunni."
draum rætast því ég var alltaf að
leita að vinnustofu með góðu landi
þar sem ég gæti búið til stórar högg-
myndir úr ferrósementi, ekki ósvip-
aðar og Ásmundur Sveinsson gerði."
Erlendur, sem er með tilbúið kaffi
handa blaðamanni, býður upp á
veitingar úr bakaríinu Krútti sem er
nánast í næsta húsi og meðal kræs-
inganna er nýbökuð hjónabands-
sæla og danskar skonsur. Hjóna-
bandssælan er himnesk en Erlendur
segir mér í framhaldi af umræðu um
kökuna að hann hafi sjálfur skilið
fyrir fimm árum. „Ég var orðinn veik-
ur og skildi ekkert hvað var að mér.
Á tímabili var ég orðinn sáttur við að
þetta jarðneska líf væri bara á enda
en svo kom í lj ós að ég var með svona
hastarlega sykursýki. Nú er ég búinn
að fá rétta meðhöndlun við henni og
er auðvitað ógurlega glaður að vera á
lífi, sprækur og hress."
Hönnun og útskurður víða um
land
Eftir skilnaðinn flutti Erlendur á
verkstæðið sitt í Hveragerði, en það
var ekki húsnæði sem hentaði til að
láta gamla drauma rætast því lóð-
in sem fýlgdi var allt of lítil. Erlend-
ur er þó öllum hnútum kunnugur í
Hveragerði því þar hefur hann búið í
um þrjátíu ár á ýmsum skeiðum æv-
innar.
„Mamma er frá Borgarfirði eystri
og pabbi frá Eskifirði en ég var ekki
nema tveggja ára þegar við fluttum til
Hveragerðis og þar ólst ég upp sem
krakki. Þegar ég fór sjálfur að eignast
börn fluttist ég þangað aftur því þar
er gott að vera með fjölskyldu."
Erlendur, sem er húsasmið-
ur að mennt, lærði hjá pabba sín-
um en eftir sveinspróf við Iðnskól-
ann var hann hvattur til að halda
áfram og fara í Handíðaskólann. „Ég
hafði fengið tíu í fríhendisteikningu
og þótti efnilegur," segir hann hálf-
feimnislega og ekkerf nema hóg-
værðin. „Ég er nú ekki viss um að
ég hafi haft svo mikið gagn af þeirri
skólavist," segir hann kíminn en við-
urkennir að listamannsgenið sé í
blóðinu og hann hafi alltaf haft lag á
að vera í skemmtilegum og skapandi
verkefnum.
„Ég hef verið svo heppinn að hafa
nánast eingöngu byggt hús sem ég
hafði hannað sjálfur og svo innrétt-
ingar ýmis konar, meðal annars á
veitíngahús, bari, stiga og þess hátt-
ar. Ég hannaði til dæmis frumhönn-
unina að Fjörukránni í Hafnarfirði og
sá um byggingu á henni. Svo breytti
ég gamla íþróttahúsinu við Geysi í
hótel og hannaði Geysistofu og settí
upp sýningu í byggðasafninu. Hús-
ið hafði reyndar brunnið og stóð til
að rífa það en ég var einmitt að inn-
rétta gamla skíðaskálann í Hvera-
gerði þegar Már á Geysi kom til mín
og bað mig að líta á húsið. Ég kom
þar rétt fyrir áramót, mældi upp og
lét hann fá teikningar og hótelið var
tilbúið í júm'. Svo var ég líka alltaf að
gera eitthvað í Eden því Bragi vildi fá
nýjar skreytingar á hverju vori fýrir
ferðamennina."
Engin þörf fyrir frægð og frama
Nú er Erlendur kominn „heim" og
ákveðinn í að fara út í myndlistina af
fullum krafti eins og hann hafði lof-
að sjálfum sér. „Ég hef verið að und-
irbyggja þetta allt mitt líf og er bara
feginn að hafa ekki byrjaði á þessu
á unga aldri. Mér finnst ég eiginlega
núna fyrst tilbúinn." Hann undir-
strikar þó að hann hafi enga þörf tíl
að verða frægur, langi bara að sinna
þörfinni til að skapa.
„Ég fæ út úr því að gera skúlptúr-
inn sem mest áþreifanlegan og þá
þarf hann að vera stór. Svo má alltaf
fara með höggmyndirnar á haug-