Freyr - 01.01.1976, Blaðsíða 26

Elías úti fyrir bae sínum. —■
í baksýn eru jöklarnir, sem áöur
gnæfðu yfir bæina en nú hafa
dregist saman og gefið stóraukin
ræktunarlönd.
sami stofninn. Hann var út af Múla á Stafa-
felli. Múli var ættaður frá Múla í Álfta-
firði. Það kemur svo hingað hrútur undan
honum 1942. Ég veit nú ekki, hvort við
eigum að fara að nefna hann; hann hét
Fróði og Elías átti hann. Það komu reyndar
alveg öndvegishrútar undan honum og
alveg glansandi fé.
— En segðu mér eitt. Nú þekkjum við,
hvernig er litið á þessa hluti í öðrum lands-
hlutum, sem við þurfum ékki að nefna.
Lá ekki það orð á, að hér væri það, sem
kallað er landlétt?
— Jú, alveg framúrskarandi landlétt.
Það er það, og það lá sú trú á, að hér yrði
sauðfé alltaf rýrt, þó að aðeins væru til
blettir inn á milli jökla, sem gáfu alltaf
vænt fé, og svo út í teigum, eins og Borg-
arteigum og svonefndum Holtateigum. En
þessir teigar hafa bara margir skemmst af
vötnum. Það hafa bæði Hornafjarðarfljótið
og sjóflóð brotið þessi fitja- og stararlönd.
En nú er eins og landið hafi lyfst, svo að
sjóflóðanna gætir minna. Þarna komu víða
alveg öndvegislönd á vorin, gróðurinn kom
svo snemma. En þessi gróður er ónýtur á
haustin. Þetta fellur svo fljótt.
— Fylgdi þessu þá ekki sú trú, að yfir-
leitt yrði sauðfé hér alltaf rýrt?
— Því reikna ég alveg með. Það var að-
eins af þessum smáu afréttarblettum inn
á milli jöklanna, sem menn áttu von á
sæmilega vænu fé, og þar gekk alltaf fátt.
— Þú nefnir breytingar á landinu. Hafa
þœr ekki orðið miklar i þínu minni?
— Jú, þær eru geysilegar. Það eru nú
fyrst jöklarnir. Þeir hafa dregist geysilega
saman. Ég er uppalinn hérna í Holtaseli,
og þá náðu jöklarnir svo langt fram, að
þeir náðu að annarri öldu að framan, og þá
sáust ekki vesturfjöllin hérna fyrir jökli.
Og ég var alltaf hræddur við jökulinn.
Þetta var svo hátt og alltaf að hrynja úr
brúnunum, sem gnæfðu yfir mann, þegar
maður nálgaðist.
Svo voru það vötnin, þau réðu sér svo
mikið sjálf og gösluðust yfir þetta sitt á
hvað og hlóðu svo undir sig. Svo er það
mikið seinna, að farið er að hlaða fyrir
vötnin. Það kemur með brúargerðinni og
þá fáum við öll þessi ræktarlönd, sem nú
hafa gjörbreytt allri okkar búskaparað-
stöðu.
— Á þessum árum frá því þú manst eftir
þér og fram undir 1940 var þá ekki kyn-
bótaáhugi hérna?
— Hann hefur nú alltaf verið svona hjá
vissum mönnum. En það voru nú engir þá,
sem náðu verulegum árangri með auknar
afurðir. Það kom þó helst með fóðruninni
og hún fór ekki að batna fyrr en með síld-
armjölinu. Fyrstu síldarmjölspokarnir
16
F R E Y R