Freyr - 01.02.1979, Blaðsíða 8

Leira 4519 frá Þingdal, Árn. F: Fylkir 707 frá Flögu, Árn.
Knapi: Einar örn Magnússon.
Gildur mælikvarði á batnandi hross, gæti
verið að hafa efni á að þyngja dóma og að fá
alltaf nóg af góðum sýningarhrossum, og
svipaðan fjölda á landsmótin á 4 ára fresti.
Ég fer þó varlega í að tala mikið um fram-
farirnar, væri betra, að aðrir glöggir segðu
frá því, ef einhverjar sjá.
Ég tel einkum að sjá megi tvö atriði, sem
landsýningin speglaði vel, þe. jafnari vilja
og að nær öll kynbótahrossin sýndu tölu-
verða getu og oftast mikla á skeiði. Skeiðið
hefur alla tíð heillað mig og verið sem sönn-
unargagn, og það mikilvægt fyrir því, að
hestur geti talist gæðingur. Það er ekki til-
komið vegna skólanáms í fræðunum heldur
áhrif frá uppvaxtarárunum í föðurgarði.
En það er fleira, sem fram hefur komið að
undanförnu, er til framfara horfir. Skapgerð
hrossanna hefur á vissan hátt lagast stór-
lega. Á ég þar við, að slægum og hrekkjóttum
hrossum fer mjög fækkandi. Það hafa
reyndir, eldri tamningamenn sagt og þeir
yngri láta líka af því, að fátítt sé að fá
þrautseiga hrekkjahunda, þótt til sé, að vipr-
ur og skrefakengur fyrirfinnist, sem er ekki
nema í nösunum á þeim og stafar oftast af of
skömmum undirbúningi við reiðtygi, áðuren
farið er fyrst á bak. Ég vona sannarlega að slá
megi föstu, að skapgerð hrossanna hafi
batnað, og einnig, að hrossin séu ekki mjög
illa stygg. Það er hins vegar greinilegt, að
mikið vantar enn á, að skapgerðin sé orðin
virkilega góð. Eftir er að rækta burt ólund,
fýlu og kergju. Taglsláttur er leiður og stafar
af skapgerðarveilu, en misskilningur, að þar
sé alltaf um geðvonsku að ræða. Jafnoft
stafar taglsláttur af kvíða og kjarkleysi eða
vorkunnsemi og harður skóli knapans á oft
sinn þátt í að framkalla þetta.
Kröfur um hærri og meiri fótaburð hross-
anna aukast sífellt. Það er eðlilegt fyrir
áhorfandann, fyrir auga hestamannsins, að
njóta þess, því mikil lyfting eykuráglæsibrag
hreyfinganna, en þarf alls ekki að bæta
hrossið sem reiðhross, jafnvel getur það
spillt mýkt þess og valdið harðari viðkomu
fyrir knapann. Það er best meðalhófið, og við
megum gæta okkar að fara ekki að einblína
um of á þetta atriði, fótaburðinn, láta það eitt
ekki nægja auganu.
Um byggingu hrossa er mér erfiðara að
hafa jafnsterka tilfinningu fyrir og hæfileik-
unum. Samt er ég þeirrar skoðunar að hross
séu heldur reistari og stærðin sé á uppleið,
einkum reisingin. Stærðin er sennilega það
eina, sem við getum mælt af þessu öllu með
nákvæmni, og samkvæmt athugun virðist
þar lítil breyting vera, en þó aðeins í átt til
meiri stærðar hrossanna. Ég á von á því að
stærðin aukist tiltölulega meira á næstu tíu
árum um sl. tíu árum, ma. vegna þess að
fjöldinn allur af ræktunar- og hestamönnum
er óðum að viðurkenna stefnu mína í málinu,
að jafna stærðina og heldur að þoka henni
uppávið. Það á ekki að vera endalaus stefna,
heldur tímabundin, þartil 142-144 sm marki
á bandmáli er náð eða 130-133 sm á stang-
armáli. Endurskoðaþámarkmiðið, hvortfara
eigi hærra en það með meðalstærð íslenska
hestakynsins.
64
FREYR