Freyr - 01.02.1979, Blaðsíða 39

Fitumagn í kjúklingafóðri.
Að undanförnu hefur fita verið tiltölulega
ódýrari en önnur hráefni í fóðri. Þess vegna
hefur ríkt tilhneiging til að auka fituna í öllu
fóðri, en öryggi í hagkvæmni hefur skort, því
að árangur slíkrar fóðrunar hefur verið lítt
eða ekki þekktur.
Þess vegna hefur tilraunastofnun búfjár-
ræktarinnar í Danmörku unnið að tilraunum
með mismunandi fitumagn í ungafóðri að
undanförnu.
í 241. Skýrslu stofnunarinnar er gerð grein
fyrir árangri slíkra tilrauna með ungafóður,
kjúklinga til slátrunar, og tóku þær til 0, 2, 4,
og 6% dýrafitu í fóðrinu. Árangur vaxtarins
reyndist ekki háður fitumagninu, ungarnir
uxu ekki hraðar, þótt fitumagn ykist. Hins
vegar hafði aukið fitumagn þau áhrif, þegar
það fór yfir 4%, að það reyndist til óhag-
ræðis. Áður hafði verið komist að þeirri
niðurstöðu, að í kringum 4% fita í kjúklin-
gafóðri væri best og samkvæmt nefndum
tilraunum virðist það sannað, að 4-4,27% fita
í fóðrinu sé ákjósanlegust.
Bent hefur verið á, að viðeigandi sé, að
fitulag sé utan á fuglafóðursvögglum. Við
nefndar tilraunir kom ekkert það fram, sem
benti til nokkurs hagræðis í þessu efni,
molnun vöggla eða slípun virtist í engu háð
gerð þeirra í þessu efni.
Varpbúr og eggjaframleiðsla.
Stofufuglareru hafðir í búrum. ídýragörðum
eru dýrum skóganna og sléttanna búin
þröng skilyrði í allt öðru umhverfi en þau
eiga að venjast í frelsi náttúrunnar. Kýr
bændanna eru bundnar á básum langan
innistöðutíma vetrarins og geta sig ekki
hreyft þar nema að stikla og svo að leggjast
og standa á fætur. Og í nýtísku hænsnahaldi
eru hænurgeymdarí búrum, þarsem þærala
aldur sinn og verpa eins og þær hafa arfgen-
ga hæfileika til og fá fóður til. Hið síðast-
nefnda er af ýmsum fordæmt og með lögum
bannað, en þó aðeins í einu landi, það er vér
vitum best, sem sé í Danmörku. Eigi að síður
eru þarýmsir, sem þverbrjóta þau lög, og um
þann lagastaf eru háværar umræður og
magnþrungin skrif, því að hænsnaræktar-
menn krefjast þess, að lagastafurinn sé
numinn úr gildi hið bráðasta.
Síðasta hrinan í því efni var gerð á ársfundi
hænsnaræktarfélagsins sl. haust, en þá kvað
formaðurinn svo fast að málstað félags-
manna í þessum efnum, að markaðurinn
væri nú hruninn vegna þess, að búrhænsni
mætti ekki hafa til eggjaframleiðslu. Tjáði
hann, að svo miklu ódýrara væri að framleiða
egg með því að hafa hænurnar í búrum, að
þar skildi verulega á milli fram-
leiðslukostnaðar Dana og hins vegar Holl-
endinga, Þjóðverja og annarra, sem allir
notuðu búr, að markaðsskilyrði Dana hefðu
brostið með öllu. Taldi hann lítinn vafa á, að
innstreymi eggja til Danmerkur væri fram-
undan, ef heldursem horfir, því að kostnaður
við að flytja egg sunnan yfir landamærin sé
smámunir og mun minni en mismunur
framleiðslukostnaðar í búrum og utan
þeirra, en innan Efnahagsbandalagsins er
verslunin frjáls, svo sem kunnugt er.
Uppi eru tillögur um að leyfa búrhænsna-
hald í Danmörku, en með meira rými á hænu
en almennt gerist í öðrum löndum. Þarsem 5
hænur eru hafðar í hólfi hverju í Evrópul-
öndum yfirleitt og hverri hænu ætlað flatar-
mál um 500 sm2, eru danskar tillögur um 600
sm2 áfugl. Taldi formaðurinn meira að segja,
að þessi mismunur á rýmiskröfum þýddi í
stofnkostnaði þyngri bagga á framleiðslunni
en það kostar að koma eggjum á markað í
Danmörku sunnan yfir landamærin frá hin-
um Efnahagsbandalagslöndunum.
Það er víðar en á íslandi sem ágreiningur
getur orðið um framleiðslumálin.
G.
FREYR
95