Freyr - 01.04.1990, Page 15

Gróður- og jarðakort eru mikilvœg forsenda beitarskipulags og skynsamlegrar
framleiðslustýringar. Petta kort, ímœlikvarðanum 1:25000, er af Kinnarfelli í
S-Pingeyjarsýslu. Á grunni slíkra korta má reikna flatarmál hinna ýmsu
gróðurhverfa og meta landkosti jarðanna með tilliti til sauðfjárrœktar eða
annarra nota.
2. Búvöruframleiðsla og
landkostir.
Framleiðslustýring í landbúnaði
hefur hingað til tekið takmarkað
tillit til landkosta og ástands lands.
Fyrirhugað er að bæta úr þessu við
gerð komandi búvörusamninga og
er undirbúningsstarf þegar hafið.
Nokkurrar tilhneigingar hefur
gætt til að alhæfa um landkosti
stórra svæða í þessu sambandi.
Þannig var fullvirðisréttur á sínum
tíma skertur meira á móbergs-
svæðinu en á öðrum svæðum.
Þetta er of gróf skipting og er
eðlilegra að taka tillit til landkosta
einstakra jarða. Nú má ekki drag-
ast lengur að hefja gerð tölvu-
væddrar jarðabókar, byggðri á
fullkomnustu heimildaöflun sem
nútíma tækni bíður upp á. Jarða-
kort eru nú til af um 2.700 jörðum í
öllum sýslum landsins eða um
helming allra jarða. Komast má
nærri um flatarmál þeirra jarða
sem eftir eru ef lega jarðamarka
liggur fyrir.
3. Beitarstjómun.
Eins og öllum er kunnugt hafa
beitarhættir breyst á undanförnum
áratugum. Aukinnar beitarstjórn-
unar er hins vegar þörf. Þessu
markmiði má m.a. ná með beitar-
eftirliti og með því að girða af
heimalönd jarða. Arðsemis- og
gróðurverndarsjónarmið fara hér
saman því að bóndinn getur aukið
arðsemi beitarnýtingarinnar með
beitarstjórnun, á sama tíma og
markmið gróðurverndar eru höfð
að leiðarljósi.
Auknar rannsóknir á fóðurfræði
beitardýra, beitaratferli, eiginleik-
um beitarplantna og hagfræði beit-
arstjórnunar myndu stórauka arð-
semi atvinnugreinarinnar, jafn-
hliða því að stuðla að verndun
auðlindarinnar. Mjög brýnt er að
hefja rannsóknir hér á landi til að
auðvelda ákvörðun um hvenær
vors sé farsælast að hefja beit. Þar
getur ein vika til eða frá skipt
miklu. Flalda þarf áfram að þróa
aðferðir til að meta ástand
Íslatuí 1:2 5 ()()(■
m
beitilanda og skilgreina hvernig
ákveða á hvort landsvæði séu hæf
til beitar eða ekki. Spurningin um
beitarhæfni svæða verður sífellt
mikilvægari. Ljóst er að loka verð-
ur afmörkuðum svæðum fyrir beit.
Dæmi um slfk svæði má finna í
ritinu: „Gróðurvernd, markmið og
leiðir“, sem Landgræðslan, Skóg-
ræktin og landbúnaðarráðuneytið
gáfu út á sl. ári.
Þessu til viðbótar þarf að afla
7. APRlL 1990
Freyr 255