Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Síða 42

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Síða 42
22 TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA ferð höfundar, sem hann raunar heitir ekki nema í fyrstu kapítul- unum, vefur söguna alla í hjúp angurblíðrar stemningar. Hvar eru nú hinar sterku ástríður frá æsku- verkum skáldsins? Þær eru hér að vísu, en þær brjótast ekki út í nein- um Heklu-gosum. Maður, sem held- ur dauðahaldi í gamla brúðu, af því hún er það eina, sem minnir á litla dóttur hans, og geymir vand- lega lykilinn að húsi unnustunnar, þótt húsið skyldi aldrei framar opn- að — það er alt og sumt. Þetta er enn hjónabands-drama í ætt við Vi Mordere. Það er kon- an, sem með óhófslöngun sinni og skorti á skyldurækni og alvöru, leggur eigi aðeins hjónabandið í rúst, heldur blandar líka alla æfi mannsins beiskju, með því að svifta hann þvi, sem hefði getað orðið eina huggun hans: dótturinni. Kon- an giftist aftur manni, sem er jafn- eigingjarn og nautnasjúkur og hún sjálf, og sem yfirgefur hana strax og honum leiðist hún til að fá sér aðra. Samt fær hún að halda börn- unum , seinni maðurinn kærir sig ekki um þau. Þótt ótrúlegt kynni að virðast, hefst nú hamingjusam- asta hluti æfi hennar. Sannar hún orð fyrra manns síns, “að hún gæti ekki orðið hamingjusöm, af því hún ríldi ekki gera neitt. Það er sama hvað þú gerir, hara að þú getir sagt um það síðar: þetta er mitt starf, þetta hefi eg sjálf gert.” En þegar börnin eru vaxin og vilja út í heiminn, þá kemur tóm- leikatilfinningin aftur, og þá verð- ur henni tíðhugsað til fyrra manns síns, sem hún tók alt frá. Nú skil- ur hún, hvað hún hefir gert hon- um, og samvizkan slær hana svo að hún þykist ekki geta lifað án fyrirgefningar hans. í raun og veru er það liún sjálf, sem ekki treyst- ist til að lifa án hans, og er ekki í rónni fyr en hún hefir krafist einnig þessarar fórnar. Og Richard færir henni einnig þessa fórn, jafnvænt og honum þykir um dóttur sína, sem alt í einu kemur til hans eins og engill frá himnum. Hann kemur heim á nátt- arþeli, opnar húsið með lyklinum, er konan hafði gefið honum með hönd sinni í gamla daga, sezt í gamla stólinn sinn til að bíða eft- ir því að hún komi á fætur—og deyr. “Sami strengurinn og í Vi Mor- dere, “So each man kills the thing he loves”. En hófsemin í lýsing- unum gengur sumstaðar næst þvf að vera fátækleg. Ef til vill stafar það meðfram af því, að sagan er ort til þess að vera kvikmynd. Þessi uppruni hefir og eflaust stuðl- að að því að gera atburðina plast- iska og valdið því, hvernig höfund- urinn notar tákn til þess að sýna hið innra líf, — eins og hann raun- ar gerir einnig í Höddu-Pöddu og Konungsglímunni, stundum líklega. eftir fyrirmynd Íslendingasagnanna. Hin þriðja og síðasta af þessum Hafnarritum Kambans á varla heima í sama flokki og þau. Sjálf- ur segir hann um ritið, að það sé runnið upp úr vestrænni menningu ófriðareftirkastanna, og hafið yfir stað og tíma. Nafnið og hugmynd- in minnir á enskt leikrit frá því um aldamótin,*) en óvíst er, hvort það er meira en bláber tilviljun. *) R. Ganthony, Message fom Mars, a fantastic comedy in three acts, N. Y. and London 1923.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.