Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Síða 70

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1932, Síða 70
50 TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISPBLAGS ÍSLENDINGA manns Stephánssonar, og hesta- vinum mun þykja gott bragð að: “Þyt leit eg fóthvatan feta, fold hark en mold sparkið þoldi, grjót fauk, því gat vakur skotið, gekk tíðum þrekk hríð á rekka; rauk straumur, ryk nam við himin, rétt fór og nett jór á spretti; ei sefast ákafa lífið; öll dundu fjöll, stundi völlur.” Munu flestir mæla, að klaufar í kveðskap nái ekki slíkri vekurð úr skáldafáknum. Einnig er það eftir- tektarvert að skáldið yrkir hér und- ir fornum hætti, en gömlu bragar- hættirnir íslenzku urðu honum þeg- av stundir liðu fram áhrifamesta og fágaðasta ljóðaformið. Bert er það ennfremur, að liið unga skáld á óveniumikið vald yfir móðurmáli sínu. Ekki getur um neina þýðingu eftir séra Jón frá tímabili því, sem um ræðir. Skáldið er auðsjáanlega að þreifa fyrir sér; liann hefir eigi enn fundið sjálfan sig. Þess var enn all-langt að bíða, að hugur lians beindist að bókmentalegum efnum. Næstu fjögur árin (1768—72) hafa sömu sögu að segja. Pátt kvæða liggur eftir skáldið frá þeim árum og engin stórvægileg. Nefna má “Mansöngsvísurnar”, sem liann orti til Jórunnar þeirrar er hann unni: þær varpa nokkurri hirtu á líf skáldsins og skapferli; en eiga hins vegar lítið skáldskapargildi. Líklegt er talið að þýðing séra Jóim á hinum fræga útfararsálmi Prúdentíus sé frá þessum tíma; ef ]iað er rétt til getið, er það þá fyrsta merkisþýðing skáldsins. Hún er ná- kvæm að efni og bragarhætti og lipur í orðalagi; tekur fram hinum eldri þýðingum af sálminum. Það leynir sér ekki að hér er komandi skáld að verki, þó sjá megi, að hon- um eru enn eigi vængir fullvaxn- ir. Áhugi hans á meiriháttar rit- störfum hafði ekki vakinn verið enn sem komið var. “Skaplyndi lians lýsir sér og,” segir Jón Sig- urðsson í æfisögu skáldsins, “að hann hefir um þær mundir verið léttlyndur og síglaður, hugsað lítt fram en tekið hverja stundargleði með báðum höndum, en ekki all- sjaldan verið gjálífur og léttúðugur í orðum, en þó jafnan góðlyndur og viðkvæmur” (Ljóðaból II. bls. xxv___XXVI) _ Á þessum árum átti skáldið í margskonar vafstri og andstreymi, svo að engin von var til, að hann fengi hneigst að, hvað þá helgað sig, umsvifamiklum bókmentastörf- um. Prestskapur hans hafði farið út um þúfur, í bráð, vegna kvenna- máls lians, og má ætla, að það hafi ekki orðið sársaukalaust af hans hálfu, þó léttlyndur væri. Þar við bættist að bókmentasmekkur og bókmentaáhugi almennings var ekki kominn á það stig, að skáldið fyndi þar hvatning til nýrra og stóiTa afreka í ritmensku. En séra Jóni til happs og íslenzk- um bókmentum til hagnaðar, kom honum hvöt til framsóknar úr ann- ari átt. Árið 1773 varð hann starfs- maður við Hrappseyjarprentsmiðj- una nýstofnuðu. Komst hann þá i náin kynni við aðalfrömuð þess þjóðþrifafyrirtækis, Ólaf Ólafsson (Olavius), hókmentavin og liug' sjónamann. Vakti hann athygli séra
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.