Tónlistin - 01.12.1944, Page 40

70
TÓNLISTIN
þau, sem menn langar til aÖ heyra oít og
aftur.
MorgunblaðiÖ 25.5. '44.
Hclgi Pjeturss.
ÚTVARPIÐ OG DAGSKRÁ ÞESS.
Núverandi fonnaður útvarpsráðs hef-
ir hvatt til þess, að notendur létu til sín
heyra viðvíkjandi dagskrá útvarpsins, og
finnst mér sjálfsagt að láta þá hvatn-
ingu ekki eins og vind um eyrun þjóta.
En það, sem ég hefi að segja um dag-
skrána, kýs ég heldur að birta í láaði en
senda ráðinu bréf; það get-úr skoðað
þennan greinarstúf sem bréf til sín, að
því er aðalefni snertir.
Sjálfsagt er að viðurkenna ])að. að út-
varpsráð hefir tekið stakkaskiptum til
l)óta að sumu leyti á síðustu tímum. Dag-
skrá þess er nú fullkomnari og fjölbreytt-
ari en oft áður. Sumir nýir útvarpsliðir
munu verða vinsælir eins og t. d. lestur
Islendingasagna (reyndar er liann ekki
með öllu nýr), samfelld dagskrá — þeg-
ar smekkleysur eru ekki settar inn í hana
-— o. fl. En þó skortir enn rnjög á fjöl-
breytnina, og að sumu leyti tilfinnanlega;
á ég þar aðallega við kórsönginn. Þegar
formaður útvarpsráðs var að tilkynna
vetrardagskrána, sagði hann, að kórsöng-
ur yrði „eftir ástæðum". Þetta cr með
öllu óviðunandi. Útvarpið hefir sína
hljómsveit, sem náttúrlega er sjálfsagt,
og hellir hún tónaflóði sínu yfir hlust-
endur æðioft, og mun sumum þykja full-
mikið. En það hefir engan kór. Þjóð-
kórinn — með allri virðingu fyrir hon-
um — getur alls ekki borið það nafn,
])ar sem aðeins er um cinradda<)an söng
að ræða. Það kemur þó fyrir, að kórsöng-
ur heyrist, helzt karlmannasöngur af
plötum við og við (og þeim stundum
skemmdum). Meðan útvarpið var á
bernskuskeiði hafði það fastan blandað-
an kór, útvarpskórinn undir stjórn Páls
Isólfssonar, sem flestum hlustendum
mun hafa verið kærkomið að hlusta á.
Ég man eftir því, að fólk, sem ekki haíði
þá útvarpstæki, fór í hús þar sem tæki
voru til þess að missa ekki af söng út-
varpskórsins. En svo var þessi kór lagður
niður, og heýrðist sagt, að borið væri við
féleysi. Nú er því varla til að dreifa.
Útvarpið á og þarf að liafa fastan blaná-
aðan kór, ca. 25 manna, nieð völduni
röddinn, cr sé stjórnað af hœfnm og dug-
lcgum nianni, cr hefir það scm aðalstarf.
Öll aðalútvörp a. m. k. í öðrum löndum
hafa sérstaka launaða kóra, geta ekki án
þeirra verið, og því skyldum við geta
])að frekar? Útvarpskór á að verða sam-
eiginleg ósk og krafa útvarpsnotenda.
Vitanlega mundi ])etta kosta nokkurt
fé, því ekki er við ])ví að búast, að í kór-
inn fengist hæft fólk nema fyrir borg-
un, og hana allgóða. Mér telst svo til,
að 25 manna kór, sem starfaði í 8 mán-
uði ársins, mundi kosta 60—65 þús. kr.
á ári, og 'ætla ég þá söngfólkinu 200 kr.
laun á mánuði yfir starfstímann. Söng-
stjóra ætla ég sömu laun og yfirmenn
stofnunarinnar hafa, en geri ráð fyrir, að
hann annist raddsetningu, útskrift á nót-
um o. s. frv. Þetta er að vísu nokkur upp-
hæð, en menningarstofnun, eins og út-
varpið á að vera, má ekki láta hana vaxa
sér i augum til ])ess að bæta og full-
komna dagskrána. — Útvarpsnotendur
munu nú vera um 25 þúsundir, svo nærri
lætur að útgjöld við kórinn yrðu ca. kr.
2,50 á hvern notanda. Mér þykir ólík-
legt að óreyndu, að notendur vildu ekki
bæta þessu gjaldi á sig, ef þeir ættu von
á því að fá fagran og fullkominn kór-
söng eitt til tvö kvöld í viku, ef stofn-
unin sjálf treysti sér ekki til að bera
þennan kosotnað, sem ég geri tæplega
ráð fyrir. Eg hygg, að Islendingar séu
hrifnastir af blönduðum kórsöng. Eyrir
náléga 20 árum söng blandaður kór
kvöld eftir kvöld í Dómkirkjunni undir
stjórn Páls ísólfssonar, og ætíð við hús-
fylli. og fyrir nokkrum árum kom Björg-
vin GuÖmundsson hingað með Kantötu-
kór sinn og söng í Gamla Bíó við feiki-
lega aðsókn i mörg skipti.
Hlutverk útvarpskórsins ætti að vera
það m. a. að kynna þjóðinni íslenzka tón-
list. Eins og nú er þýðir íslenzkum tón-
skáldum litið að semja lög eða stæri tón-